Czym charakteryzują się projekty domów w stylu świdermajer?

Nowoczesne projekty z dużymi przeszkleniami i minimalistycznym stylem wykonania elewacji, nie są w Państwa guście? W takim warto sprawdzić projekty domów, które nawiązują do starszych, niegdyś bardzo popularnych rozwiązań. Świetnym rozwiązaniem mogą być chociażby projekty domów w stylu świdermajer.

Jesteśmy firmą, która ma szerokie doświadczenie w budowie domów jednorodzinnych. Szczegóły dotyczące budowy domów z firmą New-House mogą Państwo sprawdzić pod linkiem: https://new-house.com.pl/budowa-domu. Od 1991 roku wybudowaliśmy już ponad tysiąc pięćset  różnorodnych realizacji. Bez problemu możemy zauważyć, że wraz z biegiem czasu systematycznie rosło zainteresowanie domami w stylu nowoczesnym. Charakteryzują się one wysokimi przeszkleniami, prostą bryłą, spójną elewację z wykorzystaniem tynku, coraz częściej mają również płaski dach (jeżeli jest to realizacja domu piętrowego lub parterowego). Obserwując nowo powstające domy można zauważyć, że charakteryzuje je właśnie taki styl realizacji. Skoro nowoczesność nie równa się już oryginalności, to na co się zdecydować? Bez wątpienia rozwiązaniem pozwalającym wyróżnić się spośród innych nieruchomości, będzie budowa domu w starszym stylu, nieco już zapomnianym. Idealnym rozwiązaniem może być na przykład styl świdermajer, który jest typowo polskim sposobem budowy. W tym artykule wyjaśnimy Państwu genezę powstania stylu świdermajer, przedstawimy jego charakterystyczne cechy, a także doradzimy, gdzie można znaleźć projekty domów w stylu świdermajer. Zachęcamy do zapoznania się z treścią całego artykułu.

Czym jest świdermajer?

Świdermajer to styl budownictwa, który zrodził się na przełomie XIX i XX wieku w Polsce. Jako jego twórcę uznaje się Michała Elwiro Andriolli, który od 1880 roku mieszkał w osadzie (później nazwanej jako Brzegi) położonej z obu stron rzeki Świder. Świdermajer dotyczył przede wszystkim drewnianej architektury letniskowej i można ją było spotkać najczęściej w rejonach położonych na południowy-wschód od Warszawy. Wymienia się między innymi takie letniska, jak Anin, Międzylesie, Radość, Falenica, Józefów, Świder czy też Otwock. Aktualnie w okolicach Otwocka znajduje się ponad 170 drewnianych obiektów w stylu świdermajer, które zostały objęte ochroną konserwatora zabytków. Warto przy tym podkreślić, że jeszcze przed wojną domów w tym stylu można było w Polsce spotkać setki. Niestety, straty wojenne nie oszczędziły tego skarbu architektonicznego. Można jednak spotkać coraz więcej osób, które chcą przywrócić domom w tym stylu dawną świetność i decydują się na ich budowę. Trudno się dziwić takim decyzjom - domy w stylu świdermajer przypominają domy z najpiękniejszych bajek.

W jaki sposób domy w stylu świdermajer zdobyły taką popularność?

Styl świdermajer był w swoim czasie uznawany za najmodniejsze rozwiązanie w lokalnej architekturze. Do jego powstania zaczerpnięto inspirację ze szwajcarskich domków letniskowych, by stworzyć polską wersję architektonicznego stylu związanego z wypoczynkiem. Tego typu domy charakteryzowało wykorzystanie drewna oraz bogate zdobienia. Wielu miłośników architektury przyjeżdżało na Mazowsze specjalnie po to, by obejrzeć domy wykonane w stylu świdermajer. Warto przy tym podkreślić, że ich piękno doceniali nie tylko osoby związane z branżą budowlaną lub architektoniczną, ale również artyści. To właśnie polscy pisarze szczególnie przyczynili się do rozsławienia tego stylu.  Piękno domów w stylu świdermajer doceniali tacy polscy artyści jak Tuwim, Prusa, Reymont, a także Gałczyński.

Przykładowo Bolesław Prus, który zapoznał się z realizacjami na wystawie Rolno-Przemysłowej w 1885 roku w Warszawie, opisywał domy w stylu świdermajer następująco:

"Są to cacka, jakich Warszawa jeszcze nie widziała w tej ilości i rozmaitości. Budowane są przeważnie z drzewa. Każdy z nich bawi oko piękną formą, sztukaterią, rzeźbieniami, tapicerskimi ozdobami albo żywą barwą. Są to stacje jakby dróg żelaznych, altany, nawet kaplice, zakończone wieżami spiczastymi, baniastymi, równoległościami, niekiedy balkonami".

Mówi się jednak, że nazwa “świdermajer” została zapoczątkowana przez wiersz „Wycieczka do Świdra”, który stworzył (o dziwo, dopiero w 1949 roku) Konstanty Ildefons Gałczyński.  Fragment wiersza, w którym poeta przytacza po raz pierwszy nazwę stylu, brzmi następująco:

“Wille w stylu groźnym

tak jak stały, tak stoją -

dzień i noc; i znów nocą

nikły blask je oświetla;

cóż im "Concerto grosso"

Fryderyka Jerzego Haendla!

Te wille, jak wójt podaje,

są w stylu "świdermajer".

Wille w Świdrze

One stoją wśród sosen

jak upiory w przedpieklu

i mówią smutnym głosem

o radościach Fin de siècle’u;

wzięte z ryciny żywcem:

"ŚWIĄTYNIA BOGINI KALI"

też z drzewa są, jak skrzypce,

na których walce grali.

Dzisiaj noc taka ładna!

Księżyc chodzi z gitarą.

szulerzy na werandach

krzyczą "kiery" i "karo".

Tak zwana pani Luna

w króla pik patrzy chytrze.

Przegrała. Noc jak fortuna

kołem toczy się w Świdrze.”

Czym charakteryzuje się dom w stylu świdermajer?

Projekty domów w stylu świdermajer trudno pomylić z jakimkolwiek innym stylem. Przyciągają wzrok i są bez wątpienia niepowtarzalne. To budynki z lekką konstrukcją, którą wyróżniają przede wszystkim liczne zdobienia - werandy, balkony, schody, ornamenty, wieżyczki zakończone iglicą, krakowie. Takie domy łatwo rozpoznać również ze względu na zmieniający się kierunek desek elewacyjnych na poszczególnych kondygnacjach. Jednak tak ciekawą konstrukcję warto przeanalizować nieco dokładniej . Co jest charakterystycznego dla domów w stylu świdermajer? Wyróżnia się między innymi poniższe aspekty.

Drewniana konstrukcja szkieletowa - dzięki temu letniskowe wille były szybkie w realizacji, a także pozwalało na szybkie ogrzanie budynku. Chętnie wykorzystywano przy konstrukcji deski sosnowe, które według badań medycyny, pomagały w leczeniu chorób płucnych, na przykład gruźlicy.

• Jak wybrać odpowiednie drewno na dom w stylu świdermajer? Specjaliści od tego typu realizacji zwracają uwagę na to, by drewno miało możliwie najmniej sęków oraz możliwie najgęstsze słoje. Powinno się natomiast wystrzegać drewna, które ma wady takie jak sęki, pęknięcia, widoczne przebarwienia, zgniliznę, pęcherze żywiczne, skręt włókien, krzywizny, a także chodniki owadzie.

Budowa domu - budynki, które nazywano również świdermajerami, były wykonywane najczęściej na dwa sposoby. Pierwszym rodzajem jest konstrukcja sumikowo-łątkowa, natomiast drugim konstrukcja szkieletowa.

• Konstrukcja sumikowo-łątkowa - to zdecydowanie rzadziej występujący sposób budowy, ponieważ wiąże się również z wyższymi kosztami realizacji. Ten sposób realizacji charakteryzuje to, że w wycięcia w pionowych słupach (tzw. pazy) wsuwano sumiki, czyli wyprofilowane i grube deski. Dzięki temu dom miał bardzo stabilną konstrukcję, a także charakteryzował się lepszej jakości izolacją niż w przypadku standardowego rodzaju budowy świdermajera.
• Konstrukcja szkieletowa - w tego typu realizacji drewniana krata była oszalowana z obu stron i wypełniało się ją albo igliwiem albo trocinami. Czasami jako izolację stosowana była również tekturową papę.

Realizacja dachu - w świdermajerach najczęściej były realizowane dachy dwuspadowe o nachyleniu, które liczyło zazwyczaj 30 stopni. Czasami przy realizacja stosowano również lukarny, które miały służyć jako dodatkowe zdobienie. Niemal zawsze budynki były wzbogacone o ścianę kolankową, aby umożliwić wykorzystanie poddasza. Konstrukcja więźby dachowej w domach w stylu świdermajer była przystosowana do niezbyt ciężkich pokryć dachowych, więc najczęściej stosowana była papa, którą najlepiej zastąpić teraz blachą, papą bitumiczną lub gontem. Natomiast jeżeli chcą Państwo  zastosować cięższy materiał, należy przygotować się na wzmocnienie więźby dachowej.

Wentylacja wnętrza - stare świdermajery miały zapewnioną naturalną wentylację, która była realizowana poprzez nie w pełni szczelne okna. Świeże powietrze dostawało się w ten sposób do środka, a wydostawało się poprzez kratki wbudowane w murowane kominy wentylacyjne. Budując współcześnie dom w stylu świdermajer należy szczególnie zadbać o wentylację w przestrzeni podpodłogowej, przy więźbie dachowej oraz pomieszczeniach mieszkalnych.

Bogata ornamentyka - to jedno z najbardziej charakterystycznych elementów domów z Mazowsza. Budynki miały zdobione szczyty, ciekawie udekorowane deski, pojawiały się również niebanalne wykończenia krokwi, nadokienniki, podokienniki. Świdermajery charakteryzowały również wycinane w koronkowe wzory tralki, balustrady i werandy. W tym celu najczęściej wykorzystywane były motywy roślinne lub geometryczne, nieco rzadziej pojawiały się również motywy zwierzęce. Wówczas wykorzystywano do ich wykonania narzędzia ręczne, najczęściej tak zwaną piłę włosowej nazywaną włośnicą lub laubzegą. Obecnie wykonanie takich zdobień jest znacznie prostsze i szybsze, ponieważ można wykorzystać wyrzynarki lub frezarki CNC. Poza ornamentami, przy zdobieniach domu można również wyróżnić efektowne murowane schody. Współcześnie często zastępuje się je schodami betonowymi lub schodami wytrzymałej cegły typu klinkier. Zdecydowanie odradza się jednak realizacji schodów z wykorzystaniem płytek ceramicznych.

Gdzie znaleźć projekt domu w stylu świdermajer?

Projekty domów w stylu świdermajer, mimo że są bardzo ciekawymi rozwiązaniami, wcale nie są tak popularne. Znalezienie gotowego projektu, który będzie idealnie odzwierciedlał starodawne domy świdermajer, jest bardzo trudne. Znacznie łatwiej będzie jednak znaleźć gotowy projekt domu, który będzie pewnymi elementami nawiązywał do rozwiązań stylu świdermajer. Na przykład w bazie projektów firmy New-House (https://new-house.com.pl/projekty-domow) znajdują się tysiące różnroodnych propozycji domów jednorodzinnych. Bez problemu mogą tam Państwo odnaleźć domy, które mają ganek, wykorzystują drewniane elementy lub mają interesujące zdobienia.

Natomiast jeżeli zależy Państwu na realizacji, które będzie możliwie najbardziej odzwierciedlać projekty domów w stylu świdermajer sprzed lat, najlepiej będzie zdecydować się na indywidualną współpracę z architektem. Projektanci pracujący w firmie New-House mogą przygotować dla Państwa projekt domu w stylu świdermajer, który będzie dopasowany do Państwa szczegółowych oczekiwań oraz do warunków Państwa działki budowlanej.

Budowa domu świdermajer z firmą New-House

Jako firma New-House oferujemy kompleksowe usługi budowlane od 1991 roku. Dbamy o to, by wesprzeć klienta w wyborze i sprawdzeniu działki budowlanej, zdobyciu wymarzonego projektu domu, zrealizowaniu wszelkich spraw formalnych, a także wykonujemy budowę domu pod klucz. Nasze realizacje są sprawne, solidne i wykonywane w oparciu o jasno określone koszty. Co więcej, wykonywane przez nas kompleksowo realizacje obejmujemy dziesięcioletnią gwarancją jakości. Więcej informacji na temat naszej oferty znajdą Państwo pod linkiem: https://new-house.com.pl/budowa-domu. Zachęcamy do współpracy oraz do kontaktu, chętnie odpowiemy na wszystkie Państwa pytania!