Badania archeologiczne

Badania archeologiczne

Biorąc pod uwagę fakt, że na terenie naszego kraju znajduje się ponad pół miliona stanowisk archeologicznych (i ciągle są odkrywane nowe), istnieje prawdopodobieństwo, że działka, na której chcemy zbudować dom, może znajdować się właśnie w takim miejscu. Co w tej sytuacji zrobić, aby budowa była w ogóle możliwa? Na to oraz inne pytania dotyczące badań archeologicznych na działkach budowlanych postaramy się odpowiedzieć w niniejszym tekście.

Spis treści:

Archeologiczne Zdjęcie Polski – czym jest i dlaczego jest ważne?
Jak sprawdzić, czy na działce jest stanowisko archeologiczne?
Badania archeologiczne działki – kiedy musimy je wykonać?
Kto może wykonać badania archeologiczne?
Wniosek o przeprowadzenie badań archeologicznych na działce
Jak prowadzone są badania archeologiczne na działce?
Koszt badań archeologicznych na działce budowlanej
Czy warto kupić działkę, na której konieczne będzie przeprowadzenie badań archeologicznych?
Budowa domu z New-House w 8 krokach

Archeologiczne Zdjęcie Polski – czym jest i dlaczego jest ważne?

Archeologiczne Zdjęcie Polski (w skrócie AZP) to projekt, którego celem jest powierzchniowe zbadanie całego terenu naszego kraju pod kątem występowania zabytków archeologicznych, a następnie stworzenie ich ewidencji oraz prowadzenie niezbędnych prac konserwatorskich. Wyniki projektu w postaci centralnej bazy danych dla obszaru całej Polski udostępnia Narodowy Instytut Dziedzictwa. A lokalnie przedsięwzięcie koordynują wojewódzcy konserwatorzy zabytków, którzy mają wiedzę o podlegającym ich opiece terenie. Poszukiwania stanowisk archeologicznych prowadzone są nieprzerwanie od 1978 roku. Obserwacje zaoranych wiosną i jesienią pól wzbogaca się, wykorzystując rozwiązania z zakresu archeologii lotniczej. Przeprowadzane są również wywiady z mieszkańcami oraz analiza źródeł archiwalnych. Jako że badania te mają charakter ciągły może się zdarzyć, że na praktycznie każdym terenie mogą zostać odkryte artefakty z dawnych czasów.

Jak sprawdzić, czy na działce jest stanowisko archeologiczne?

To czy na interesującej nas działce znajduje się stanowisko archeologiczne lub chociaż jego część, możemy (a właściwie powinniśmy) sprawdzić jeszcze przed zakupem parceli. W każdej gminie powinna znajdować się ewidencja zabytków. Nadto, jeśli teren, na którym znajduje się działka, objęty jest Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego, to informacje o stanowiskach archeologicznych znajdziemy właśnie w nim. Jeśli natomiast plan miejscowy nie istnieje lub działka nie wchodzi w jego skład, należy wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o Warunkach Zabudowy. Ewentualne istnienie stanowiska archeologicznego w takim przypadku zostanie opisane w decyzji, a urząd wyda zalecenia dotyczące wykonania przez inwestora badań archeologicznych.

Badania archeologiczne działki – kiedy musimy je wykonać?

Jeśli okaże się, że interesująca nas parcela pokrywa się (nawet jedynie we fragmencie) ze stanowiskiem archeologicznym lub znajduje się w niedalekiej odległości od takowego, aby uzyskać pozwolenie na budowę, będziemy musieli przeprowadzić badania archeologiczne. Na szczęście badania nie muszą obejmować całej działki a jedynie ten fragment, który leży w granicach lub bezpośrednim sąsiedztwie stanowiska archeologicznego. Nadto wykonuje się je tylko na obszarze, na którym planowane są prace ziemne tj.

wykopy pod fundamenty i piwnice,
trasy przeprowadzenia mediów,
niwelacja terenu.

Kto może wykonać badania archeologiczne?

Badania archeologiczne na działce mogą wykonywać jedynie uprawnieni do tego archeologowie. Najczęściej zawiera się umowę z wybranym przedsiębiorstwem zajmującym się świadczeniem tego rodzaju usług dla inwestorów prywatnych i komercyjnych. Nierzadko wybrana firma bierze na siebie również formalności związane z uzyskaniem pozwolenia na przeprowadzenie badań archeologicznych. To wygodne rozwiązanie, ponieważ pozwala uniknąć ewentualnych błędów formalnych, jakie na tym etapie mógłby popełnić niedoświadczony w temacie inwestor. Dodatkowo do wniosku należy załączyć dokumenty przygotowane przez tę firmę i podać jej nazwę więc najwygodniej jest to zrobić właśnie jej. Inwestorzy, którzy kompleksową budowę domu zlecają New-House nie muszą martwić się ani formalnościami, ani fizycznym przebiegiem badań archeologicznych na działce, ponieważ w takim przypadku wszystkim zajmują się nasi fachowcy, którzy w trakcie naszej ponad trzydziestoletniej działalności niejedną tego typu inwestycję z powodzeniem zrealizowali.

Wniosek o przeprowadzenie badań archeologicznych na działce

Wniosek o zgodę na przeprowadzenie badań archeologicznych na działce budowlanej składa się do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Warto pamiętać, że ma on 30 dni na wydanie decyzji więc należy zadbać o to odpowiednio wcześnie, aby ewentualne oczekiwanie nie opóźniło nam startu prac ziemnych na parceli.

Załączniki, które należy załączyć do wniosku o przeprowadzenie badań archeologicznych:

dokument potwierdzający prawo do korzystania z nieruchomości na cele budowlane – najczęściej jest to akt własności działki budowlanej,
mapę topograficzną w skali 1:10 000 lub większej z naniesionym miejscem planowanych badań archeologicznych,
plan prac archeologicznych z naniesionymi miejscami dotychczasowych i planowanych badań, nawiązując do punktów osnowy geodezyjnej poziomej i wysokościowej w skali 1:500.

Dodatkowo załączniki, które do wniosku powinna dostarczyć wybrana firma archeologiczna, obejmują:

program prowadzenia badań archeologicznych,
dokument potwierdzający gotowość muzeum lub innej jednostki organizacyjnej do przyjęcia zabytków archeologicznych,
opis sposobu uporządkowania terenu po zakończeniu badań,
dane osoby kierującej badaniami archeologicznymi,
dokumenty potwierdzające uprawnienia kierownika badań archeologicznych zgodnie z ustawą o ochronie i opiece nad zabytkami,
oświadczenia osoby kierującej badaniami archeologicznymi o przyjęciu obowiązku kierowania tymi badaniami albo samodzielnego ich wykonywania.

Jak prowadzone są badania archeologiczne na działce?

Badania archeologiczne prowadzone na działce budowlanej najczęściej mają postać nadzoru archeologicznego. Oznacza to, że archeolog uczestniczy w pracach ziemnych prowadzonych na parceli. Nadzoruje zdjęcie hummusu, kontroluje wykonywanie wykopów pod kątem ewentualnych znalezisk, wykonuje niezbędne pomiary, przygotowuje dokumentację fotograficzną i zajmuje się tworzeniem dokumentacji rysunkowej. W sytuacji, w której podczas prowadzonych prac ziemnych odkryty zostanie zabytek ruchomy lub nieruchomy, zadaniem archeologa jest zabezpieczenie go, a następnie powiadomienie wojewódzkiego konserwatora zabytków. Ten ma 5 dni na dokonanie oględzin znaleziska. Jeśli w tym czasie wojewódzki konserwator zabytków nie sprawdzi wskazanego terenu, można bez problemu kontynuować prace.

W przypadku wizji lokalnej konserwator określa, jaka jest wartość znalezionego zabytku. Jeśli jest nieznaczna, z reguły zezwala na kontynuowanie budowy. Jeśli jednak mamy do czynienia z cennym znaleziskiem może wstrzymać prace budowlane nawet na pół roku. W tym czasie najczęściej wykonywane są metodyczne i drobiazgowe badania wykopaliskowe, do których zaangażowana zostaje większa grupa archeologów. Ich zadaniem jest odnalezienie i zabezpieczenie wszystkich zabytkowych artefaktów znajdujących się na terenie działki budowlanej.

Co ważne każdy odkryty w ziemi artefakt należy do Rzeczypospolitej Polskiej, a nie do właściciela działki. Należy również mieć świadomość, że odkrycie na działce np. elementów zabytkowych budynków może w ogóle uniemożliwić dalszą budowę. Na szczęście teren polski jest już dość dobrze przebadany pod kątem archeologicznym i w związku z tym ryzyko takiego odkrycia na działce budowlanej jest niewielkie. Na zakończenie badań archeolog przygotowuje sprawozdanie, które składane jest w do konserwatora zabytków. Na jego podstawie najczęściej następuje zezwolenie na kontynuowanie budowy.

Koszt badań archeologicznych na działce budowlanej

Pomimo że za zbytki co do zasady odpowiada państwo polskie, to za badania archeologiczne musi zapłacić inwestor. Koszt badań archeologicznych zależy bezpośrednio od:

wielkości terenu, na jakim należy przeprowadzić prace,
zakresu badań, które trzeba wykonać,
ukształtowania terenu,
rodzaju gruntu,
trudności koniecznych do przeprowadzenia prac.

Dlatego też tego rodzaju usługa jest każdorazowo wyceniana indywidualnie. Warto w tym miejscu dodać, że inny będzie koszt wykonania badań archeologicznych a inny, gdy wymagany jest jedynie nadzór archeologiczny. Szacunkowo można przyjąć, że standardowy zakres badań archeologicznych wraz z niezbędną dokumentacją będzie kosztował inwestora około tysiąc złotych. Jeśli natomiast coś zostanie znalezione i prace archeologiczne będą w związku z tym bardziej zaawansowane, również ich koszt znacznie wzrośnie.

Czy warto kupić działkę, na której konieczne będzie przeprowadzenie badań archeologicznych?

Odpowiedź na postawione powyżej pytanie można by z powodzeniem zawrzeć w popularnym stwierdzeniu – to zależy. Jednak my pokusimy się o nieco dłuższą odpowiedź, podyktowaną naszym wieloletnim doświadczeniem w branży polskiego budownictwa jednorodzinnego wszak zajmujemy się nim nieprzerwanie od 1991 roku. Naszym zdaniem działek, na których konieczne jest przeprowadzenie badań archeologicznych, inwestorzy nie powinni się bać, ponieważ stosunkowo sprawne przeprowadzenie budowy na ich terenie jest jak najbardziej możliwe. Może być jedynie nieco bardziej czasochłonne i kosztowne.

Ze swojej strony polecamy kompleksową budowę domu z New-House, która zdejmuje z inwestora praktycznie wszystkie formalności i fizyczne roboty, które składają się na realizację inwestycji budowlanej. W praktyce oznacza to, że wspieramy naszych klientów również w momencie wnioskowania o badania archeologiczne, jak również w czasie ich przeprowadzania na działce. Oczywiście to nie wszystko, czym możemy się zająć. Aby nie być gołosłownymi, poniżej załączamy listę zagadnień, które możemy wziąć na siebie, jeśli zechcesz wybudować z nami swój dom.

Budowa domu z New-House w 8 krokach

Znalezienie działki budowlanej oraz jej sprawdzenie przed zakupem.
Znalezienie gotowego projektu domu spełniającego wymagania inwestora, Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego lub Warunków Zabudowy oraz specyfikę terenu.
Przygotowanie projektu domu na indywidualne zamówienie, jeśli skorzystanie z gotowego rozwiązania z jakichś powodów jest niemożliwe.
Formalności i fizyczne prace związane z budową przyłączy prądu, gazu, wody oraz kanalizacji.
Formalności związane z uzyskaniem pozwolenia na budowę domu jednorodzinnego.
Fizyczne prace budowlane prowadzone na działce, których celem jest doprowadzenie domu do wybranego przez inwestora stanu.
Aranżacja wnętrz oraz otoczenia domu.
Formalności związane z odbiorem technicznym budynku oraz nadzór nad jego fizycznym przebiegiem.

Jeśli więc chcesz wybudować dom szybko, sprawnie i bez zbędnych stresów zachęcamy do współpracy z New-House. Zlecając budowę nam, zyskujesz do pomocy zespół wykwalifikowanych specjalistów, którzy nierzadko współpracują z nami od kilkunastu lat. Każdego dnia udowadniamy nowym klientom, że budowa prowadzona z naszą firmą jest najwygodniejszą drogą do spełnienia marzenia o własnym domu. Potwierdza to grono naszych zadowolonych klientów z całego kraju, dla których wybudowaliśmy już ponad 1500 domów. Chcesz do nich dołączyć? Skontaktuj się z nami już dziś. Jesteśmy do Twojej dyspozycji od poniedziałku do niedzieli w godzinach 8.00 – 20.00. Zapraszamy!