Papa to materiał budowlany, który od wielu lat odgrywa bardzo istotną rolę w budownictwie. Jest to bardzo trwały materiał izolacyjny zapewniający ochronę przed wodą i wilgocią. Z papami najczęściej spotkamy się na dachach, aczkolwiek są one wykorzystywane także do hydroizolacji fundamentów. Do wyboru pozostaje wiele rodzajów pap, które można podzielić ze względu na skład, zastosowanie oraz rodzaj montażu. W niniejszym artykule omawiamy rodzaje i właściwości papy.
Czym właściwie jest papa?
Papa to materiał budowlany wykorzystywany do wykonywania izolacji przeciwwilgociowych oraz przeciwwodnych. Papę najczęściej stosuje się na dachach budynków, aczkolwiek są one również wykorzystywane do izolowania fundamentów. Papę wytwarza się poprzez pokrycie lub nasączenie masą asfaltową osnowy z włókna szklanego lub poliestrowego, ewentualnie tektury. Dokładne właściwości papy są uzależnione od kilku czynników, a mianowicie: wykorzystanej osnowy, rodzaju masy asfaltowej, grubości, a także posypki, którą często stosuje się jako zabezpieczenie wierzchnie. Papy możemy podzielić także ze względu na sposób montażu, np. na termozgrzewalne oraz samoprzylepne.
W katalogu producentów materiałów budowlanych można zatem odnaleźć wiele różnorodnych rodzajów papy, dzięki czemu można wybrać materiał pod kątem konkretnego zastosowania oraz specyfiki budynku. Co ważne, wyróżnić możemy papy podkładowe, papy wierzchniego krycia, a także papy o specjalnym przeznaczeniu, np. papy wentylacyjne. Jak widzisz, fachowcy odpowiedzialni za układanie papy muszą dysponować szeroką wiedzą o różnych rodzajach pap, znać różnice pomiędzy nimi, a także wiedzieć, jak należy je układać, aby uzyskać trwałość oraz szczelność docelowej konstrukcji.
Jakie właściwości posiada papa?
Jak już mówiliśmy, właściwości papy zależą od jej składników, a mianowicie: masy asfaltowej, osnowy, a także dodatkowych zabezpieczeń, np. folii układanej na spodzie czy też posypki wierzchniej. Kluczowe parametry każdej papy to: grubość, wytrzymałość mechaniczna, giętkość w niskich temperaturach, a także odporność na spływanie. Jeśli chodzi o wytrzymałość mechaniczną, najlepsze parametry uzyskuje papa na tkaninie szklanej - ok. 1200 - 1800 N przy grubości 50 mm. Ten rodzaj papy odznacza się jednak niską tolerancją na wydłużanie rzędu 5 - 10%. Papa na włókninie poliestrowej posiada wytrzymałość na poziomie 600 - 100 N przy tolerancji na wydłużanie nawet do 40 - 60%. Gorsze parametry uzyskują natomiast papy na welonie szklanym lub na tekturze.
Jeśli chodzi o giętkość, tutaj duże znaczenie ma modyfikator zastosowany w masie asfaltowej. Możemy wyróżnić papy SBS zapewniające giętkość w temperaturach od -5 do -25 st. C, a także papy APP, w przykadku których przedział ten wynosi od 0 do -15 st. C. Jeśli chodzi o odporność na spływanie, niemodyfikowane papy oferują odporność do 70 st. C, papy SBS od 80 do 100 st. C, natomiast papy APP od 100 do nawet 140 st. C. Powyższe parametry informują nas o tym, w jakich sytuacjach możliwe będzie zastosowanie papy, aby tworzyła ona skuteczną warstwę hydroizolacyjną.
Zastosowanie papy w domach jednorodzinnych
Papa to materiał budowlany wykorzystywany przede wszystkim na dachach budynków. Zazwyczaj stosuje się je na dachach dwuspadowych lub dachach płaskich. Odpowiednio dobrana papa podkładowa w połączeniu z papą wierzchniego krycia może stworzyć docelowe porycie dachowe. Często jednak wykorzystuje się same papy podkładowe, które stanowią podkład pod docelowe pokrycie, takie jak np.: gonty bitumiczne, blachodachówki oraz dachówki. Wyróżnić możemy także specjalistyczne papy wentylacyjne, które mogą być wykorzystane na dachach remontowanych jako podkład pod wierzchnie pokrycie. Papy są również wykorzystywane do wykonania izolacji przeciwwilgociowej lub przeciwwodnej fundamentów, a także ścian piwnicznych.
Rodzaje pap stosowanych w budownictwie
Podstawą papy jest osnowa. Wyróżnić możemy: osnowy z tkaniny i welonu szklanego, osnowy z włókniny poliestrowej, a także osnowy z tektury. Osnowa jest nasączona lub pokrywana masą asfaltową, która stanowi warstwę nośną tego materiału. Parametry finalnego produktu zależeć będą również od wykorzystanej masy. Wyróżnić możemy papy asfaltowe, papy smołowe, papy oksydowane lub papy modyfikowane. Warstwy wierzchniego krycia często są zakończone posypką cienkowarstwową lub grubowarstwową. Posypki wykonuje się na bazie bazaltu, skaleni oraz piasku.
Jeśli chodzi o podział na konkretne zastosowania oraz parametry techniczne, w tej kategorii wyróżnić możemy: papy podkładowe, papy nawierzchniowe, papy wentylacyjne. Wśród pap specjalistycznych wskazać warto także papy odporne na przerastanie korzeniami, stosowane w przypadku dachów zielonych. W przypadku pap stosowanych do hydroizolacji fundamentów wyróżnić możemy papy wykorzystywane do izolacji przeciwwilgociowych oraz przeciwwodnych. Ze względu na sposób montażu wyróżnić możemy: papy termozgrzewalne, papy samoprzylepne, a także papy mocowane tradycyjnie lub mechanicznie.
Jak widzisz, papa to materiał, który można podzielić na wiele rodzajów pod względem kilku czynników: składu, zastosowania, budowy, a także sposobu montażu. Dlatego też, osoba odpowiedzialna za wybór papy powinna znać parametry określonych materiałów, a także kluczowe różnice, które wpływają na dokładne zastosowanie. W przypadku gotowych projektów domów z dachem pokrytym papą, szczegółowe informacje o odpowiednim materiale umieszcza w projekcie architekt będący autorem tego opracowania.