Papa – rodzaje i zastosowania

Papy to popularny materiał hydroizolacyjny, który wykorzystujemy m.in. do uszczelniania dachów, ale również jako docelowe pokrycie dachowe. Jest to materiał wielowarstwowy, a od sposobu wykonania poszczególnych warstw zależy konkretne zastosowanie. W tym artykule dowiesz się, w jaki sposób dzielimy papy, a także, jakie zastosowanie posiada ten materiał.

Czym właściwie jest papa?

Papa jest materiałem wielowarstwowym, który składa się z osnowy, warstwy bitumicznej oraz ewentualnie posypki. Ze względu na budowę poszczególnych warstw papy dzielą się na różne zastosowanie. Istotnym kryterium jest także sposób montażu. Papy są wykorzystywane przede wszystkim jako materiał hydroizolacyjny, który ma zabezpieczyć element konstrukcyjny przed oddziaływaniem wilgoci. Powszechnie wykorzystywaną nazwą jest papa bitumiczna. Masa asfaltowa do pokrycia osnowy materiału jest bowiem fachowo określana jako bitum. To głównie ta warstwa wykazuje się właściwościami hydroizolacyjnymi. Sposób budowy papy ma wpływ na jej konkretne parametry techniczne, takie jak chociażby wydłużenie przy zerwaniu czy wartość siły zrywającej.

Czym różnią się od siebie różne papy?

Papy różnią się przede wszystkim metodą produkcji oraz materiałami wykorzystywanymi w procesie produkcyjnym. Wyróżniamy różne osnowy, różne rodzaje masy bitumicznej, jak również różne posypki stosowane jako wierzchnia warstwa. Do produkcji papy można wykorzystać różnorodne substancje uszlachetniające, które mają zwiększyć odporność na określone warunki, np. wysokie temperatury, a także uzyskać odpowiednia wartość siły zrywającej i wydłużanie przy zerwaniu. Papy mogą się także różnić sposobem montażu. To wszystko wpływa na konkretne zastosowanie.

Rodzaje pap ze względu na osnowę

Osnowa w papie to pierwsza warstwa, która odpowiada za wytrzymałość mechaniczną. To właśnie od osnowy zależy wartość siły zrywającej przy rozciąganiu oraz maksymalne wydłużenie przy zerwaniu. W przypadku tradycyjnych pap w roli osnowy występuje tektura budowlana. Biorąc jednak pod uwagę niższą wytrzymałość mechaniczną, jest to coraz rzadziej stosowany typ osnowy. Aktualnie bardzo popularne są welony z włókien szklanych, które świetnie sprawdzają się w roli pap tradycyjnych, zgrzewalnych oraz wentylacyjnych. Jeszcze wyższą wytrzymałość ma osnowa z tkaniny szklanej, która występuje w papach zgrzewalnych, samoprzylepnych, a także przeznaczonych do mocowania mechanicznego. W papach termozgrzewalnych można wykorzystać także włókninę poliestrową. Jeśli papa ma wykazywać właściwości paroizolacyjne, dobrze sprawdzi się folia aluminiowa.

Rodzaje pap ze względu na bitum i posypkę

Jeśli chodzi o rodzaj asfaltu wykorzystywany do produkcji warstwy bitumicznej, możemy wskazać papy niemodyfikowalne wykonane z asfaltów oksydowanych, jak również papy uszlachetnione produkowane z asfaltów modyfikowanych. Substancje uszlachetniające stosuje się w celu uzyskania lepszych lub specyficznych właściwości niezbędnych do konkretnego zastosowania papy. Papy z asfaltu oksydowanego charakteryzują się dobrą elastycznością w zakresie temperatur 0 – 70 st C. Z kolei papy modyfikowane zawierający kauczuk syntetyczny styrenowo-butadienowo-sterynowy (SBS) zachowują elastyczność w przedziale temperatur od -25 do 120 st. C. Rzadziej stosowane są natomiast papy modyfikowane alaktycznym polipropylenem (APP). Są mniej odporne na niskie temperatury, ale bardziej odporne na bardzo wysokie temperatury, a także na działanie promieniowania UV.

Posypka pokrywa warstwę bitumiczną i może zaoferować dodatkowe właściwości, jak chociażby większa odporność na czynniki atmosferyczne, czy też lepsze parametry termoizolacyjne. Tutaj możemy wyodrębnić papy bezposypkowe (wykorzystywane np. do hydroizolacji fundamentów), z posypką drobnoziarnistą (papy podkładowe) czy też z posypką gruboziarnistą (papa wierzchniego krycia).

Rodzaje pap ze względu na zastosowanie

Czas na omówienie najważniejszych zastosowań papy bitumicznej. Przypomnijmy, że mogą się one różnić np. sposobem montażu (zgrzewane, mocowane mechanicznie, klejone, samoprzylepne). Jeden rodzaj papy może być dostępny w kilku sposobach montażu, a tutaj wiele zależy już od indywidualnych potrzeb inwestora, czy też preferencji ekipy budowlanej. Oto najważniejsze rodzaje pap bitumicznych ze względu na konkretne zastosowania:

• Papa wierzchniego krycia – to papa o grubości 4,2 – 5,2 mm zawierająca posypkę gruboziarnistą. Jak sama nazwa wskazuje, można ją zastosować jako wierzchnie pokrycie dachu. Najczęściej znajduje zastosowanie na dachach płaskich, ale może być wykorzystana także na dachach spadzistych. 
• Papa podkładowa – jest wyraźnie cieńsza od papy wierzchniego krycia i pokryta posypką drobnoziarnistą. Mogą służyć jako hydroizolacja dachu stosowana przed docelowym pokryciem, takim jak np. dachówka, blachodachówka czy blacha.
• Papy przeciwkorzenne – jest to materiał hydroizolacyjny zawierający w swoim składzie chemiczny czynnik, który ma zatrzymać dalszy rozwój korzeni roślin wykorzystywanych na zielonym dachu. Stosowana na stropodachach wykończonych roślinnością.
• Papy samowentylujące ­– są nazywane również papą remontującą, ponieważ używa się ich na stare i zawilgocone pokrycia asfaltowe przy remoncie bitumicznych pokryć dachowych.
• Papy fundamentowe – papy odznaczające się większą odpornością na ciśnienie słupa wody. Wykorzystywane do izolowania fundamentów budynku. Jest to rodzaj hydroizolacji ciężkiej.
• Papy samoprzylepne – jeśli montaż metodą zgrzewania lub mechaniczny nie wchodzi w grę, można zastosować papy samoprzylepne, które sprawdzają się np. do hydroizolacji basenu.

I to w zasadzie wszystko. Warto również wspomnieć, że papy podkładowe mogą być wykorzystywane również jako hydroizolacja stropu położonego nad piwnicą. Jest to jednak dość rzadkie rozwiązanie. Papy spotkamy przede wszystkim na dachach, a także przy konstrukcji fundamentów.

Jak wybrać odpowiednią papę?

W tej kwestii najlepiej jest zaufać architektom, którzy w projekcie budowlanym zawierają informacje na temat materiałów, jakie powinny zostać wykorzystane przy budowie domu. Papy to bardzo popularny materiał hydroizolacyjny o wszechstronnym zastosowaniu, ale trzeba liczyć się z tym, że tylko przy wyborze właściwego rodzaju papy można uzyskać oczekiwane właściwości. Warto jednak zgłębić podstawowe informacje na temat różnych rodzajów pap, ponieważ czasami znajdują one zastosowanie także przy pracach związanych z zagospodarowaniem terenu działki, jak również przy remontach, które można wykonywać samodzielnie.