Okap to inaczej dolna część dachu wysunięta poza obrys domu. Podstawowym zadaniem okapu, jak sama nazwa wskazuje, jest odprowadzanie wody opadowej w taki sposób, aby nie zaciekała ona na elewację budynku. W praktyce jednak, okap chroni także przed zawilgoceniem wnętrz, a także ma związek z prawidłową wentylacją budynku. Do tego dochodzi oczywiście funkcja czysto estetyczna. Z niniejszego artykułu dowiesz się, jak zbudowany jest okap dachu, jakie funkcje pełni w domu jednorodzinnym, a także, czy jest on koniecznym elementem dachów spadzistych.
Co to jest okap dachu?
Okap to dolna część dachu wysunięta poza obrys bryły domu. Jego nazwa zdradza nam, że głównym zadaniem okapu jest bezpieczne odprowadzanie wód opadowych, w taki sposób, aby nie zaciekały one na elewację domu. Okap posiada odpowiednią obróbkę blacharską, a do spodu mocuje się do niego rynny, które przechwycą spływającą wodę i odprowadzą ją do gruntu. To niejedyne zadanie, za które odpowiada okap. Jego prawidłowe wykonanie warunkuje dobrą wentylację, co jest szczególnie ważne w przypadku domów z poddaszem użytkowym. Szerokość okapu powinna być dostosowana od specyfiki budynku. Musi on być na tyle szeroki, aby dostatecznie chronić elewację, a z drugiej strony nie powinien wystawać nadmiernie, aby nie ograniczać przepływu światła dziennego do okien.
W jaki sposób zbudowany jest okap dachu?
Krokwie dachu spadzistego są wysunięte nieco poza obrys domu i to właśnie one stanowią konstrukcją nośną dla okapu. Zazwyczaj krokwie są cięte równolegle i prostopadle do ścian domu, a ich końcówki maskuje się tzw. deską okapową, która z kolei jest podstawą dla obróbki blacharskiej, ale krokwie mogą być również wyprofilowane w taki sposób, aby pełniły funkcje ozdobne. Jest to rozwiązanie dość powszechne dla domów w stylu góralskim. Od krokwi pod okap dachu zaczyna się układanie membrany dachowej, którą mocuje się zszywkami, a następnie kontrłatami. Następnie można przejść do wykończenia okapu docelowym pokryciem dachowym. Od spodu krokwie można osłonić podbitką dachową, oheblowanymi deskami lub sklejką wodoodporną.
Nieodzownym elementem okapu jest właściwa obróbka blacharska. To właśnie ona odpowiada za spływ wody bezpośrednio do systemu rynnowego. Prawidłowo wyprofilowana blacha nie dopuszcza także do tego, aby spływająca woda zaciekała na elewacje domu. W ten sposób okap chroni ściany przed zabrudzeniami, a co jeszcze ważniejsze, zapobiega zawilgoceniu materiałów termoizolacyjnych, co mogłoby by skutkować gorszą charakterystyką energetyczną budynku. W okapie dachu trzeba zastosować również szczeliny wentylacyjne, które pozwolą odprowadzić wilgoć wydostającą się z domu w postaci pary wodnej. Takie szczeliny pozostawia się zwykle pomiędzy membraną a pokryciem.
Czym jest kapinos i podbitka dachowa?
Omawiając konstrukcję okapu dachowego warto omówić kilka trudniejszych pojęć, które pojawiają się w kontekście jego budowy. Jednym z nich jest kapinos. Jest to inaczej pas nadrynnowy. To element, który odpowiada za odprowadzanie wody spływającej po dachu bezpośrednio do rynny. Chroni on również listwę czołową oraz ścianę budynku. Kapinos stanowi łączenie pomiędzy połacią dachu a systemem rynnowym. Innym pojęciem pojawiającym się w kontekście okapu dachu jest podbitka. Jest to wykończenie okapu od spodu, tak, aby był on estetyczny, a jednocześnie zapewniał dodatkową ochronę przed wilgocią. Podbitkę można wykonać z drewna (np. deski sosnowe lub świerkowe), z desek kompozytowych, z tworzywa sztucznego, a także z blachy.
Jakie funkcje w budynku pełni okap dachu?
Podstawowym zadaniem okapu dachu jest odprowadzanie wody opadowej do systemu rynnowego i zapobieganie jej zaciekaniu na elewację domu. W ten sposób okap chroni przed zawilgoceniem ścian, w tym materiału termoizolacyjnego. Dobrze wykonany okap dachu pełni także bardzo istotną rolę w kontekście wentylacji. Obecne w nim szczeliny wentylacyjne pozwalają odprowadzić wilgoć przedostającą się z budynku na zewnątrz w postaci pary wodnej. Szeroko wysunięty okap dachu może stworzyć także podcień, czyli zadaszoną przestrzeń wokół budynku. Jest to wykorzystywane przede wszystkim nad wejściem do domu, ale również nad tarasem. Szerokość okapu, jak również sposób jego wykończenia ma duże znaczenie w kontekście estetyki budynku.
Czy dach spadzisty musi mieć okap?
We współczesnym budownictwie dużym zainteresowaniem cieszą się nowoczesne stodoły. Są to domy usytuowane na planie prostokąta i zwieńczone dwuspadowym dachem bezokapowym. Nazwa ta jest jednak nieco myląca. Chociaż w takich budynkach dach jest niemal idealnie zlicowany ze ścianami, to jednak posiada on okap w postaci odpowiedniej obróbki blacharskiej. Po prostu jest ona wykonana w taki sposób, że nie wystaje poza obrys domu. Ponadto, w nowoczesnych stodołach jako pokrycie dachu często wykorzystuje się blachę, która może zostać przymocowana także do górnych części elewacji, dbając o należytą ochronę. A zatem, każdy dach potrzebuje okapu, aczkolwiek nie każdy dach musi posiadać okap wysunięty poza obrys domu.