Domy pasywne z roku na rok cieszą się coraz większym zainteresowaniem ze strony inwestorów, którzy przy budowie domu mogą pozwolić sobie na nieco większy wydatek. Takie domy odznaczają się bardzo niskim zapotrzebowaniem na energię z nieodnawialnych źródeł, dzięki czemu inwestor może liczyć na duże oszczędności wynikające z niższych kosztów eksploatacyjnych. W tym artykule tłumaczymy, czym charakteryzuje się projekt dom pasywnego.
Co to jest dom pasywny?
Rosnące wymagania związane z charakterystyką energetyczną budynków sprawiają, że w ostatnich latach coraz większym zainteresowaniem cieszą się domy energooszczędne. Aby lepiej zrozumieć to, czym jest dom pasywny, warto posłużyć się dokładnymi wartościami. Otóż, zgodnie ze standardami WT 2021, współczynnik zapotrzebowania na energię pierwotną (EP) do celów grzewczych, klimatyzacji i wentylacji nie powinien przekraczać 70 kWh na metr kwadratowy w skali roku. Domy energooszczędne są w stanie zejść do połowy tej wartości. Z kolei projekt domu pasywnego jest tworzony w taki sposób, aby współczynnik EP nie przekraczał 15 kWh.
Pierwszy budynek pasywny wybudowano w 1991 roku w Darmstadt. Obecnie projekt domu pasywnego nie jest najnowocześniejszym rozwiązaniem, na jakie może zdecydować się inwestor. Dysponując odpowiednio dużym budżetem można już postawić dom zero energetyczny. Jest on wyposażony w systemy OZE (odnawialne źródła energii) i jest w stanie utrzymać się niemal w całości z energii odnawialnej. W praktyce takie domy zużywają nieco energii pierwotnej, np. w okresie zimowym, gdy fotowoltaika nie działa tak wydajnie jak latem. Jednak w rozliczeniu rocznym zużycie energii pierwotnej nie jest wyższe niż zużycie energii odnawialnej. W przypadku domów plus energetycznych obserwujemy natomiast nadwyżkę zielonej energii odnawialnej.
Czym charakteryzują się projekty domów pasywnych?
Domy pasywne bardzo często odznaczają się przede wszystkim prostotą. Warto zobaczyć, jak wygląda pierwszy budynek pasywny postawiony w Darmstadt. Ma on dwa piętra, odznacza się zawartą i prostą bryłą, a wieńczy go jednospadowy dach. W przypadku domów jednorodzinnych prym wiodą natomiast „nowoczesne stodoły”. Są to domy usytuowane na planie prostokąta i zwieńczone dwuspadowym dachem pozbawionym okapu.
W praktyce, projekt domu pasywnego może oferować także bardziej zróżnicowane stylistycznie domy, ale z reguły są to domy bardzo proste i pozbawione zbędnych elementów architektonicznych. Prostota jest tu podyktowana względami pragmatycznymi – mniejsza liczba elementów architektonicznych to mniejsza liczba potencjalnych miejsc, w których pojawić się mogą mostki termiczne. To one są odpowiedzialne za ubytki ciepła i generują wyższe koszty związane z ogrzewaniem lub klimatyzacją. Bardzo istotną kwestią jest staranny dobór materiałów budowlanych i termoizolacyjnych, tak, aby do minimum obniżyć współczynnik przenikania ciepła dla poszczególnych przegród. Wymagane są także nowoczesne i „ciepłe” okna oraz drzwi zewnętrzne.
Jakie rozwiązania technologiczne stosuje się w domu pasywnym?
Do uzyskania współczynnika EP na poziomie poniżej 15 kWh na m2 rocznie niezbędne jest zastosowanie nowoczesnych technologii. Projekt domu pasywnego najczęściej zakłada bezemisyjną instalację grzewczą w formie pompy ciepła. Budynek nie posiada komina, a za wentylację odpowiada rekuperacja, czyli wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Ponadto w takich domach często wykorzystuje się systemy OZE, z czego najpopularniejsza jest oczywiście instalacja fotowoltaiczna produkująca prąd z energii słonecznej. W bardziej wietrznych regionach coraz popularniejsze są przydomowe turbiny wiatrowe.
Jakie korzyści oferuje dom pasywny?
Znacznie niższe zużycie energii sprawia, że domy pasywne generują znacznie niższe koszty eksploatacyjne. Tańsze jest w nich ogrzewanie, klimatyzacja i wentylacja. Mniej prądu zużywają także niektóre urządzenia elektryczne, których efektywność zależy od temperatury panującej we wnętrzu. Dla porównania, roczne koszty ogrzewania pompą ciepła w domu pasywnym mogą być nawet o ponad 70% niższe, niż w nowym domu spełniającym standardy WT 2021. Domy pasywne są również bardziej ekologiczne i przyjazne dla środowiska. Inwestorzy planujący budowę takiego domu często mogą korzystać z licznych dofinansowań na zakup nowoczesnych technologii.
Gdzie możesz znaleźć dobry projekt domu pasywnego? Ile kosztuje budowa?
Energooszczędne domy z roku na rok są coraz popularniejsze, dzięki czemu rośnie także dostępność takich projektów. Obecnie wiele pracowni architektonicznych może zaoferować swoim klientom gotowe projekty domów pasywnych. Tego typu projekty są dostępne także na stronie internetowej firmy budowlanej New-House, która oferuje kompleksową realizację projektu w technologii murowanej. Budowa domu pasywnego może być nawet o 30-40% droższa w porównaniu ze standardowym domem. Wynika to z konieczności zastosowania nowoczesnych technologii i lepszych jakościowo okien, drzwi zewnętrznych i materiałów termoizolacyjnych. Koszt budowy domu pasywnego pod klucz w koncepcji „nowoczesnej stodoły” o powierzchni ok. 100 m2 będzie oscylował w granicach ok. 600 – 700 tys. złotych.