We współczesnym budownictwie coraz popularniejsze są domy ekologiczne, które spełniają wszystkie normy potrzebne do tego, aby nazwać je domami przyjaznymi dla środowiska. W praktyce, tego typu domy są również bardzo przyjazne domownikom, oferując lepszy mikroklimat wnętrz, a jednocześnie gwarantując niższe koszty eksploatacyjne. W tym artykule powiemy kilka słów o charakterystycznych cechach domów ekologicznych.
Dom ekologiczny – co to takiego?
Dom ekologiczny to dom, który odznacza się kilkoma istotnymi cechami. Jest zbudowany z naturalnych materiałów, używa technologii, które pozwalają obniżyć zużycie energii, a jednocześnie odznacza się prostotą i brakiem zbędnych elementów architektonicznych. To przede wszystkim niskie zużycie energii sprawia, że domy ekologiczne są przyjazne dla środowiska. Pozwalają bowiem zmniejszyć ślad węglowy. Pokrewnym pojęciem jest dom pasywny, czyli dom, którego zapotrzebowanie na energię elektryczną do celów grzewczych nie przekracza 15 kWh na m2 rocznie. O krok dalej idą natomiast domy zero energetyczne, które są w stanie zaspokoić zapotrzebowanie energetyczne niemal w całości z odnawialnych źródeł energii. Domy ekologiczne cieszą się coraz większym zainteresowaniem we współczesnym budownictwie, a ich popularność będzie stale rosła.
Charakterystyka energetyczna w domu ekologicznym to podstawa
Domy ekologiczne odznaczają się przede wszystkim bardzo dobrą charakterystyką energetyczną, co oznacza, że ich zapotrzebowanie na energię elektryczną pochodzącą z nieodnawialnych źródeł jest bardzo niskie. Chodzi o energię przeznaczaną do celów grzewczych, wentylacji oraz klimatyzacji. Aby uzyskać dobrą charakterystykę energetyczną niezbędne jest zastosowanie jakościowych materiałów termoizolacyjnych, jak również prawidłowe wykonanie poszczególnych elementów konstrukcyjnych, tak, aby nie były one narażone na mostki termiczne.
Zgodnie z normami WT 2021, zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną do celów grzewczych, wentylacji i klimatyzacji w nowych domach nie powinno przekraczać 70 kWh na m2 rocznie. W przypadku domów energooszczędnych schodzi się do połowy tej wartości. A wspomniane już domy pasywne, które często są utożsamiane z domami ekologicznymi, odznaczają się wskaźnikiem EP nieprzekraczającym 15 kWh na m2 rocznie. To właśnie bardzo dobra charakterystyka energetyczna stanowi główny czynnik ekologicznego domu.
Z jakich materiałów buduje się domy ekologiczne?
Domy ekologiczne buduje się z naturalnych i przyjaznych dla środowiska materiałów. W trend domów ekologicznych świetnie wpisują się domy szkieletowe oraz domy z bali, do budowy których wykorzystuje się drewno. Do budowy domu coraz częściej wykorzystuje się także cegły z odzysku, włókna celulozowe, włókna konopne, a także szkło piankowe. W przypadku domów murowanych, za ekologiczny materiał uchodzą silikaty wapienno-piaskowe. W praktyce jednak można użyć także betonu, ceramiki oraz keramzytów – zastosowany materiał schodzi na dalszy plan, o ile gotowy budynek będzie odznaczał się wysoką charakterystyką energetyczna.
Jakie rozwiązania technologiczne wykorzystują domy ekologiczne?
Bardzo istotnym elementem domu ekologicznego jest wydajna i bezemisyjna instalacja grzewcza, która nie wydziela szkodliwych gazów. Domy ekologiczne coraz częściej bazują na pompie ciepła, która czerpie ciepło z otoczenia – z powietrza, z wody lub z gruntu. I choć w procesie tym wymagana jest energia elektryczna, to sprawność tych urządzeń może przekraczać 500%. Chodzi o stosunek wyprodukowanego ciepła do energii zużytej do jego uzyskania. Dla przykładu, nowoczesne piece kondensacyjne na gaz mogą nieznacznie przekraczać 100%. Domy ekologiczne nie posiadają już wentylacji grawitacyjnej. Zamiast niej stosuje się wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła (rekuperację). Powszechnie wykorzystywane są także systemy OZE (odnawialne źródła energii), takie jak chociażby: fotowoltaika, panele solarne, turbiny wiatrowe.
Domy ekologiczne – kluczowe cechy takich nieruchomości
Możemy z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że w nadchodzących latach coraz większy nacisk będzie się kładło właśnie na ekologiczność budynków oraz ich dobrą charakterystykę energetyczną. To oznacza, że domy ekologiczne będą stale zyskiwać na popularności. Do najważniejszych cech takich domów zaliczyć można:
- wykorzystanie naturalnych materiałów budowlanych i wykończeniowych,
- prosta konstrukcja bez zbędnych elementów architektonicznych,
- zminimalizowane ryzyko pozostawienia mostków termicznych lub ich wystąpienia w przyszłości,
- efektywna i bezemisyjna instalacja grzewcza, taka jak np. pompa ciepła,
- wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła zamiast wentylacji grawitacyjnej,
- zastosowanie systemów OZE (odnawialne źródła energii) np. fotowoltaiki,
- szczelne i ciepłe okna oraz drzwi zewnętrzne,
- bardzo dobra charakterystyka energetyczna.
W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszą się nowoczesne stodoły. Są to domy usytuowane na planie prostokąta i zwieńczone dwuspadowym dachem pozbawionym okapu. Mogą to być domy parterowe lub z poddaszem użytkowym. Ich wyjątkowo prosta konstrukcja doskonale spełnia kryteria domów ekologicznych. Aczkolwiek, także modernistyczne posiadłości o nieregularnej bryle, zwieńczone stropodachem, mogą spełniać normy typowe dla domów ekologicznych. Elementem ekologicznego domu z płaskim dachem może być chociażby „zielony dach”, czyli konstrukcja stropodachu umożliwiająca zasadzenie roślinności na dachu budynku.