Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Jak to działa?

Wentylacja mechaniczna to system cieszący się coraz większą popularnością w energooszczędnych domach. Jest dużo wydajniejsza od wentylacji grawitacyjnej, a ponadto pozwala częściowo odzyskać ciepło zawarte w zużytym powietrzu wyprowadzanym z domu. Domy wyposażone w wentylację mechaniczną i bezemisyjny system grzewczy nie wymagają komina. W tym artykule dowiesz się, jak działa wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła.

Co to jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła?

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła jest alternatywą dla wentylacji grawitacyjnej stosowanej w większości domów. Aby lepiej zrozumieć działanie tego systemu, warto wiedzieć, jak działa wentylacja grawitacyjna. Korzysta ona z naturalnych różnić ciśnienia i temperatur w domu i na zewnątrz budynku. Na skutek tych różnic zużyte powietrze jest wyprowadzane na zewnątrz budynku przez komin, szyby wentylacyjne, wywietrzniki i mostki termiczne. Nowe powietrze jest dostarczane przez mostki termiczne, wywietrzniki w oknach, nieszczelności drzwi. Łatwo dostrzec wadę tego systemu – są nimi mostki termiczne, które oznaczają utratę ciepła zgromadzonego w domu. Poza tym, system ten jest uzależniony od warunków atmosferycznych.

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła wykorzystuje specjalne urządzenie nazywane rekuperatorem. Podłączone są do niego przewody, które prowadzą do czerpni oraz wyrzutni. Z rekuperacji wychodzą przewody zakończone nawiewem. Urządzenie pozyskuje świeże powietrze z zewnątrz i wywiewa zużyte powietrze pobierając niewielkie ilości energii elektrycznej. W rekuperatorze zachodzi także odzysk ciepła. Pracę urządzenia można regulować na podstawie wilgotności pomieszczeń. Wentylacja mechaniczne jest określana także jako rekuperacja.

Jak działa wentylacja mechaniczna?

Podstawą tego systemu jest centrala wentylacyjna nazywana rekuperatorem. Powietrze z zewnątrz jest dostarczane z pomocą czerpni, natomiast do oddawania powietrza służy wyrzutnia. Zwykle są to metalowe rury umieszczone na dachu, skonstruowane w taki sposób, aby nie dostawała się do nich wilgoć lub spadający śnieg. W rekuperatorze znajduje się wymiennik ciepła. Jest to system, który pozwala częściowo odzyskać ciepło nagromadzone w zużytym powietrzu i przekazać je do świeżego powietrza wpadającego z domu. W praktyce oznacza to, że w okresie jesienno-zimowym powietrze zostanie wstępnie grzane, natomiast w lecie ochłodzone. Następnie, powietrze trafia do przewodów zakończonych nawiewem. Wentylacja mechaniczna może współpracować z czujnikami, np. czujnikiem wilgoci, aby jej praca była całkowicie zautomatyzowana. 

Korzyści oferowane przez wentylację mechaniczną

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła to rozwiązanie znajdujące coraz szersze zastosowanie we współczesnych domach, zwłaszcza w domach energooszczędnych, gdzie coraz częściej stosuje się bezemisyjny system grzewczy. Jednocześnie, są to domy bardzo szczelne, w których wentylacja grawitacyjna po prostu sprawdza się słabo. Do najważniejszych zalet rekuperacji zaliczamy:

• lepszą jakość powietrza w domu ze względu na filtrowanie powietrza wchodzącego,
• mniejszą utratę ciepła ze względu na system odzyskiwania w rekuperatorze,
• brak konieczności stosowania komina i szybów wentylacyjnych,
• możliwość automatycznej pracy na podstawie czujników wilgotności,
• rekuperacja w okresie letnim może ochładzać powietrze,
• możliwość zwiększenia efektywności systemu z gruntowym wymiennikiem ciepła,
• stosunkowo prosty system, który zajmuje mniej miejsca w domu.

Jeśli chodzi o wady wentylacji mechanicznej, jest nią stosunkowo wysoka cena. Jednak rekuperacja wcale nie jest dużo kosztowniejsza od wentylacji grawitacyjnej, a ponadto, w perspektywie czasu zaoferuje dodatkowe oszczędności. Rozwiązanie to jest jednak mało opłacalne w domach posiadających komin i emisyjny system grzewczy. Ponadto, najbardziej opłacalną opcją jest zastosowanie w nowym domu. Wprowadzenie rekuperacji do starego domu z wentylacją grawitacyjną wymaga termomodernizacji i większego nakładu prac.

W jakich domach stosuje się rekuperację?

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła to doskonałe rozwiązanie w nowych domach, które odznaczają się dobrą termoizolacją i korzystną charakterystyką energetyczną. Najlepsze efekty można uzyskać w domach wyposażonych w bezemisyjny system grzewczy, który nie wymaga komina. Do takich systemów możemy zaliczyć chociażby kocioł elektryczny, czy też pompę ciepła. Wówczas wentylacja mechaniczna doskonale wpisuje się w energooszczędność budynku, ponieważ nie naraża na mostki termiczne, a zarazem pozwala odzyskać część wyprodukowanego ciepła. W rezultacie wyraźnie spada zużycie energii elektrycznej.

Ile kosztuje wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła?

Zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła to wydatek rzędu ok. 10 – 12 tys. złotych dla domu o powierzchni 100 m2. Może się wydawać, że jest to duży koszt, ale jeśli dom nie będzie posiadał komina, którego wymurowanie kosztuje podobnie, jest to całkiem korzystne rozwiązanie, które może zaoferować dużo korzyści. Zwłaszcza, że odzysk ciepła oznacza mniejsze zużycie energii do celów grzewczych i klimatyzacyjnych. Dlatego też, tak jak już mówiliśmy, rekuperacja najlepiej sprawdzi się w nowym domu wyposażonym w bezemisyjny system grzewczy.