Ścianka kolankowa a kąt nachylenia dachu

Ścianka kolankowa jest stosowana w domach z poddaszem i stanowi swoistą podstawę nośną dla dachu. To właśnie ściana kolanowa będzie odpowiadać za przenoszenie obciążeń z dachu na inne elementy nośne budynku. Wysokość ściany kolankowej ma duży wpływ na to, jaką powierzchnię użytkową będzie miało poddasze. Tu jednak pojawia się drugi czynnik – kąt nachylenia dachu. Wysokość ściany kolankowej powinna być dostosowana do kąta nachylenia połaci.

Jaką rolę w budynku pełni ściana kolankowa?

Ściana kolankowa jest swoistym przedłużeniem ścian zewnętrznych budynku. Zwykle buduje się ją na wieńcu celem podniesienia wysokości poddasza. Na ścianach kolankowych opiera się spadzisty dach – dwuspadowy lub czterospadowy. Ścianka kolankowa jest zatem konstrukcją nośną, której zadaniem jest przenoszenie obciążeń na inne elementy nośne budynku. Dostatecznie wysoka ściana kolankowa daje także możliwość zastosowania okien kolankowych, które są swoistym połączeniem tradycyjnych okien ściennych z oknami dachowymi. Na ściance kolankowej znajduje się murłata, na której oparte są elementy więźby dachowej. Istnieje możliwość budowy ściany kolankowej bez wieńca, ale wówczas konieczne jest zastosowanie specjalnej przegrody i więźby krokwiowo-jętkowej.

Wysokość ściany kolankowej w dużej mierze wpływa na powierzchnię użytkową poddasza. Wyżej usytuowany dach sprawia, że skosy nie zabierają tak dużo miejsca, jak gdyby były oparte bezpośrednio na wieńcu. Często poruszaną kwestią jest także ścianka kolankowa a kąt nachylenia dachu. Od tego połączenia zależy nie tylko powierzchnia na poddaszu, ale również estetyka budynku. Chcąc zastosować wyższą ściankę kolankową trzeba pomyśleć o większym kącie nachylenia dachu.

W jaki sposób kąt nachylenia dachu wpływa na ściankę kolankową?

Wysokość ściany kolankowej powinna być dostosowana do kąta nachylenia dachu. Jeśli ściana kolankowa będzie wysoka, a kąt nachylenia niski, wówczas budynek będzie nieproporcjonalny. Zamiast domu mieszkalnego będzie on przypominał bardziej halę magazynową. Działa to również w drugą stronę. Wyjątkowo stromy dach w przypadku niskiej ściany kolankowej również zaburzałby proporcję całego domu i przypominałby poniekąd namiot lub domek letniskowy.

Dlatego bardzo istotną kwestią jest znalezienie złotego środka. W przypadku poddaszy użytkowych wysokość ściany kolankowej jest zwykle wyższa, niż 70 cm. W takiej sytuacji, aby dom wyglądał ładnie i proporcjonalnie należy zastosować kąt nachylenia przynajmniej 30 – 35 st. Duże znaczenie ma również okap, czyli fragment połaci wysunięty poza obrys domu. Jego długość również ma spore znaczenie na wizualną stronę budynku. Bardziej wysunięty okap zasłania część ściany kolankowej, dzięki czemu dom prezentuje się dużo lepiej. Jak widzisz, architekci odpowiedzialni za projektowanie domów muszą zwracać uwagę na wiele bardzo istotnych detali.

Jaką wysokość powinna mieć ściana kolankowa?

Wysokość ściany kolankowej zależy oczywiście od tego, czy poddasze ma być użytkowe, czy też będzie to strych, który będzie pełnił najwyżej funkcję przechowalni dla niepotrzebnych rzeczy. W przypadku poddaszy użytkowych wysokość ściany kolankowej zwykle mieści się w przedziale 80 – 120 cm. Optymalnym kątem nachylenia dla takiej ściany kolankowej będzie kąt 35 – 45 st. W przypadku wysokich ścian kolankowych mierzących ponad metr raczej nie powinno stosować się dachów o kącie mniejszym niż 30 st., bo proporcje budynku będą już zachwiane. W przypadku poddaszy nieużytkowych wysokość ściany kolankowej jest dużo niższa i zwykle nie przekracza 70 cm. W przypadku tej wysokości, kąt nachylenia dachu może wynosić 15 – 30 st.

Podniesienie ściany kolankowej – o czym należy pamiętać?

W istniejących domach parterowych istnieje możliwość nadbudowy, czyli stworzenia poddasza użytkowego. Jeśli jednak kąt nachylenia dachu jest zbyt niski, konieczne może być podwyższenie ścian kolankowych. Ściany kolankowe zwykle wymurowuje się z tych samych materiałów, z których wymurowano ściany zewnętrzne. Jeśli budulcem były pustaki ceramiczne, stosujemy ceramikę. Jeśli ściany są z bloczków betonowych, bloczki stosujemy także do budowy ściany kolankowej. Ściana kolankowa musi posiadać szczelną termoizolację. Dla lepszego efektu często stosuje się warstwę izolacyjną od zewnątrz, ale również od wewnątrz.

Podniesienie ściany kolankowej jest możliwe także na etapie adaptacji projektu. Musimy jednak pamiętać, że jest to dość kosztowna zmiana. Zmiana wysokości ściany kolankowej często oznacza konieczność przesunięcia okien dachowych, a ponadto może wiązać się z koniecznością przeprojektowania więźby dachowej. Jeśli już decydujemy się na istotne podniesienie ściany kolankowej, warto także podwyższyć kąt nachylenia dachu, dzięki czemu bryła budynku stanie się bardziej proporcjonalna, a my zyskamy większą powierzchnię na poddaszu użytkowym. Oczywiście przed wprowadzeniem zmian trzeba je skonfrontować z uwarunkowaniami lokalnymi.