Linia wysokiego napięcia nad działką – wszystko co powinniśmy wiedzieć na ten temat

Dość powszechnym utrudnieniem przy budowie domu mogą być słupy wysokiego napięcia ustawione na naszej działce budowlanej. Przesunięcie takich słupów w zasadzie nie wchodzi w grę, natomiast niekiedy pojawia się możliwość uzyskania odszkodowania. Inwestorów nurtuje jednak kwestia, czy warto kupić działkę pod budowę domu, nad którą przebiega linia wysokiego napięcia. W tym artykule udzielimy odpowiedzi na to pytanie. 

Czy można budować dom na działce, nad którą biegną linie wysokiego napięcia?

Linia wysokiego napięcia nad działką nie przekreśla możliwości budowy domu, aczkolwiek będzie to dużo trudniejsze, a ponadto, inwestor będzie musiał zaakceptować ryzyko związane z posadowieniem domu w pobliżu tych linii. Obowiązują także przepisy, które regulują minimalne odległości, jakie trzeba zachować od linii wysokiego napięcia. Odległości te zależą od napięcia znamionowego i wynoszą:

• 6 m wysokości i 5 m odległości od linii 1 kV,
• 7,10 m wysokości i 5,10 m odległości od linii 15 kV,
• 7,20 m wysokości i 5,20 m odległości dla linii 30 kV,
• 7,74 m wysokości i 5,74 m odległości od linii 110 kV,
• 8,47 m wysokości i 6,47 m odległości od linii 220 kV,
• 9,67 m wysokości i 7,67 m odległości od linii 400 kV.
   

A zatem, stopień skomplikowania sytuacji w kwestii budowy domu zależy od rodzaju linii wysokiego napięcia. W sieci dostępne są mapy, na których można sprawdzić, jakie linie przebiegają w danej okolicy. Wiemy już, że przy zachowaniu odpowiednich odległości można wybudować dom na działce, nad którą przebiegają takie linie. Rodzi się jednak pytanie, czy jest to opłacalne i bezpieczne. W przypadku dużych działek, gdzie będzie można zachować dużo większe odległości niż rekomendowane, tak, można podjąć się takiej inwestycji. Jednak w sytuacji niewielkich odległości (nawet jeśli zachowane są minimalne wartości) budowa domu na takiej działce jest bardzo ryzykowna. Duże pole elektromagnetyczne stanowi zagrożenie dla sprzętów elektronicznych, a obecność linii wysokiego napięcia może odbijać się niekorzystnie na zdrowiu i samopoczuciu domowników.

Czy istnieje możliwość przesunięcia słupa energetycznego?

W przypadku słupów niskiego i średniego napięcia teoretycznie istnieje możliwość ich przesunięcia w inne miejsce, ewentualnie poprowadzenia linii pod ziemią. Jednakże jest to możliwe tylko wtedy, gdy zakład energetyczne korzysta z Twojej działki nielegalnie, a jak łatwo się przekonać, takie sytuacje mają miejsce dość rzadko. W przypadku linii wysokiego napięcia w zasadzie nie ma szans na to, aby przesunąć je w inne miejsce. Jeśli zatem zastanawiasz się nad zakupem działki budowlanej pod budowę domu z wiarą, że uda się przesunąć słupy energetyczne lub poprowadzić linie pod ziemią, nie jest to dobry pomysł. Szanse na powodzenie tej misji są bliskie zeru. W najlepszym wypadku inwestor może jedynie otrzymać odszkodowanie za korzystanie z jego działki. 

Odszkodowanie za linie wysokiego napięcia nad działką

Istnieją sytuacje, w których inwestor ma prawo oczekiwać od zakładu energetycznego odszkodowania za linie wysokiego napięcia, o ile zakład korzysta z terenu nielegalnie. Niestety, większość linii było wznoszonych wiele lat temu, gdy nikt nie zwracał szczególnej uwagi na aspekty prawne. Dość często zdarzają się sytuacje, w których inwestor odkrywa, że na jego działce nie ustanowiono służebności przesyłu, a co za tym idzie, zakład korzysta z terenu bezprawnie. Ale to niestety tylko teoria, ponieważ tu pojawia się pojęcie zasiedzenia. 

Zasiedzenie nieruchomości to forma nabycia prawa do korzystania z danego terenu przez dostatecznie długi okres czasu bez sprzeciwu ze strony prawowitego właściciela. W Polsce, przesłanki do zasiedzenia nieruchomości, służebności gruntowych i użytkowania wieczystego mają miejsce po upływie 20 lat przy dobrej wierze posiadacza i 30 lat przy złej. W tym przypadku zwykle spotkamy się z interpretacją dobrej woli zakładu energetycznego, więc czas zasiedzenia wynosi 20 lat. Zdecydowana większość linii wysokiego napięcia w Polsce istnieje od dłuższego czasu, a to oznacza, że w wyniku zasiedzenia zakład nabył prawo do służebności gruntu i nie ma mowy o odszkodowaniu. 

A co, jeśli okaże się, że słupy energetyczne zostały postawione wcześniej i nie doszło jeszcze do zasiedzenia? Wówczas należy zgłosić się do zakładu energetycznego i zaproponować polubowne rozwiązanie problemu. W ramach takiego rozwiązania ustanawia się służebność przesyłu za zgodą właściciela, w zakład energetyczny wypłaca należne odszkodowanie. Dostawcy energii mogą jednak nie wyrazić zgody na polubowne rozwiązanie, a wówczas sprawę trzeba będzie zgłosić do sądu. 

Czy warto kupić działkę, na którą przebiega linia wysokiego napięcia?

Zdecydowanie odradzamy taką inwestycję, chyba, że działka jest naprawdę duża, a dom będzie można wybudować w sporej odległości od linii wysokiego napięcia. należy bowiem wiedzieć, że linia wysokiego napięcia nad działką budowlaną oznacza wiele problemów. Przede wszystkim bardzo silne pole elektromagnetyczne, które stwarza realne zagrożenie dla sprzętów elektronicznych w domu. Taki słup może również przyciągać pioruny w czasie burzy, co stanowi dodatkowy minus. Ponadto, istnieją badania, które wskazują, że mieszkanie w bliskim sąsiedztwie linii wysokiego napięcia może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie i samopoczucie. Powszechnym objawem są bóle głowy, rozdrażnienie, problemy ze snem. A zatem, taka działka zwykle nie stanowi korzystnej inwestycji.