Budowa domu jednorodzinnego wymaga odpowiedniego zaplanowania budżetu. To kosztowna inwestycja, która w zależności od potrzeb może pochłonąć od kilkuset tysięcy, nawet do ponad miliona złotych. Staranne zestawienie wszystkich kosztów pozwala na skuteczną optymalizację wydatków, co sprzyja sprawnej realizacji budowy, zarówno w przypadku realizacji całości inwestycji ze środków własnych, jak i w przypadku planowanego posiłkowania się finansowaniem zewnętrznym.
Jednym ze sposobów na zaplanowanie budżetu dopasowanego do możliwości finansowych inwestora, jest wybór projektu indywidualnego. Choć rozwiązanie to jest droższe, niż zakup projektu gotowego, dostępnego w katalogi pracowni architektonicznej, to pozwala na lepsze dopasowanie koncepcji do rzeczywistych potrzeb i możliwości inwestora.
Projekt indywidualny domu jednorodzinnego – co to jest?
Projekt indywidualny domu jednorodzinnego to unikalny plan architektoniczny, tworzony specjalnie na zamówienie klienta. Tego typu koncepcja jest w pełni dostosowana do potrzeb i preferencji inwestora, a także warunków gruntowych oraz przepisów lokalnych. Projekty indywidualne domów jednorodzinnych są ciekawą alternatywą dla projektów gotowych, oferowanych przez biura architektoniczne.
W przeciwieństwie do projektów gotowych, które inwestor planujący budowę domu jednorodzinnego może niejako kupić z „półki” i które zostały już zatwierdzone przez odpowiednie instytucje, projekt indywidualny powstaje od podstaw i jest w pełni dopasowany do wizji inwestora.
Dla uzyskania najlepszych efektów współpracy architekt bierze pod uwagę szereg istotnych czynników, takich jak:
- układ działki i jej charakterystyka – w tym w szczególności stopień nachylenia terenu, poziom nasłonecznienia, widok i ogólne otoczenie, a także dostęp do drogi publicznej,
- potrzeby mieszkańców, uwzględniające ich styl życia – to od ilości przyszłych mieszkańców i ich stylu życia zależy, jak powinien kształtować się układ funkcjonalny domu, podczas wywiadu z inwestorem architekt określa, czy w danym przypadku konieczne jest zastosowanie dodatkowych pomieszczeń, takich jak gabinet, siłownia czy pokój rekreacyjny,
- wymagania estetyczne i funkcjonalne – te powinny być dopasowane nie tylko do indywidualnych preferencji inwestora, ale dodatkowo muszą uwzględniać wymogi lokalne, wynikające z zapisów Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (lub w przypadku jego braku Warunków Zabudowy),
- preferencje dotyczące technologii budowlanych – dotyczące między innymi rodzaju zastosowanych materiałów budowlanych, systemów grzewczych i wentylacji, a także szeregu udogodnień, takich jak odnawialne źródła energii.
Wybierając projekt indywidualny, inwestor ma możliwość pełnego dostosowania domu do swoich specyficznych potrzeb. Choć proces ten jest znacznie dłuższy i wiąże się z koniecznością poniesienia wyższych kosztów, to w rzeczywistości pozwala na lepsze zaplanowanie budżetu.
Jak zaplanować budżet przy projekcie indywidualnym?
Podstawowym etapem tworzenia projektu indywidualnego domu jednorodzinnego jest ustalenie budżetu, jaki inwestor może przeznaczyć na późniejszą budowę domu jednorodzinnego. Dla uzyskania najlepszych rezultatów budżet powinien być realny i możliwy do realizacji. Wiele osób planujących budowę domu jednorodzinnego przygotowuje budżet na podstawie optymistycznych scenariuszy, co na późniejszym etapie budowy domu może prowadzić do konieczności rezygnacji z ważnych elementów projektu.
Aby możliwe było sprawne opracowanie budżetu, inwestor powinien w pierwszej kolejności dokładnie zweryfikować swoje oszczędności. Ustalenie kwoty, jaką inwestor może przeznaczyć na budowę domu, bez konieczności zaciągania dodatkowych zobowiązań pozwoli na większą swobodę.
Jeżeli dostępne oszczędności nie pozwalają na sprawną budowę domu jednorodzinnego wyłącznie ze środków własnych, należy jeszcze przed rozpoczęciem realizacji prac zapoznać się z ofertami dotyczącymi finansowania zewnętrznego. Planując budowę domu z udziałem środków pochodzących z kredytu, należy przede wszystkim ustalić swoją zdolność kredytową, a następnie oszacować, czy późniejsza rata nie nadwyręży budżetu domowego.
Decydując się na finansowanie zewnętrzne, w postaci kredytu hipotecznego, na budowę domu, należy zadbać o odpowiednie zabezpieczenie wkładu własnego. Choć zgodnie z obecnymi rekomendacjami, wkład własny powinien wynosić 20% wartości nieruchomości, to warto pamiętać, że im wyższy będzie wkład własny, tym mniejszą kwotę trzeba będzie dobrać na realizację inwestycji, co jednoznacznie przełoży się na znacznie niższe obciążenie, w postaci miesięcznych rat kredytowych.
Na sam koniec, planując budżet na inwestycję związaną z budową domu jednorodzinnego, należy zabezpieczyć dodatkowe środki na tzw. rezerwę na nieprzewidziane koszty. Warto pamiętać, że nawet najlepiej zaplanowana budowa, realizowana na podstawie starannie opracowanego projektu nie pozwoli na precyzyjne oszacowanie kosztów związanych z późniejszą budową domu. Dobrą praktyką, pozwalającą na sprawną realizację inwestycji, jest zabezpieczenie rezerwy, wynoszącej od 10 do nawet 20% planowanego budżetu. Środki te pozwolą na realizację dodatkowych prac, których nie dało się przewidzieć na etapie projektowania domu, a także na pokrycie różnic w kosztach materiałów budowlanych i robocizny.