Dach jętkowy – wady i zalety

Konstrukcja więźby w spadzistym dachu musi brać pod uwagę kilka istotnych czynników, jak chociażby rozpiętość ścian i kąt nachylenia dachu. W przypadku dachów o dużej rozpiętości i większym kącie nachylenia tradycyjna więźba krokwiowa może okazać się niewystarczająca. Z tego względu dużym zainteresowaniem cieszy się dach jętkowy, który można stosować także w przypadku stromych dachów i dużej rozpiętości ścian. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest dach jętkowy, a także, jakie są jego zalety oraz wady.

Co to jest dach jętkowy?

Dach jętkowy to inaczej dach spadzisty, zwykle dwuspadowy, w którym zastosowano jętki. Są to poziome belki, które łączą wszystkie krokwie mniej więcej w połowie ich wysokości lub nieco wyżej. Dzięki temu można wzmocnić konstrukcję dachu i uczynić go bardziej odpornym na obciążenia wynikające z oddziaływania wiatru i zalegającego śniegu. Dodatkowe wzmocnienie dachu krokwiowego jest niezbędne w sytuacji, gdy dach odznacza się wysokim kątem nachylenia lub rozpiętość ścian kolankowych, na których oparta jest więźba przekracza 6 metrów. W praktyce, dach jętkowy to jedna z najpopularniejszych konstrukcji dachowych stosowanych w domach parterowych i z poddaszem użytkowym. Możemy wyróżnić dachy krokwiowo-jętkowe i płatwiowo-jętkowe.

W jakich sytuacjach stosuje się dach jętkowy?

Dach jętkowy można stosować w przypadku budynków, w których rozpiętość ścian zewnętrznych przekracza 6 metrów. Dużym plusem jest także szeroki zakres możliwych kątów nachylenia. Zwykle dach jętkowy jest nachylony pod kątem od 30 do 50 st., ale warto wiedzieć o tym, że maksymalny kąt nachylenia w przypadku tej konstrukcji wynosi nawet 67 st. Jeśli chodzi o maksymalną dopuszczalną rozpiętość ścian, w przypadku dachów krokwiowo-jętkowych jest to ok. 9 metrów, natomiast w przypadku dachów płatwiowo-jętkowych można je stosować nawet do 12 metrów.

Dach krokwiowo-jętkowy oraz płatwiowo-jętkowy

Dach krokwiowo-jętkowy składa się z trójkątnych krokwi, które są ze sobą połączone jętkami, czyli poziomymi belkami stosowanymi mniej więcej w połowie wysokości krokwi. Natomiast dachy płatwiowo-jętkowe zawierają tzw. płatwie, czyli poziome elementy, które łączą ze sobą poszczególne krokwie równolegle do ścian zewnętrznych, stanowiąc dodatkowe wzmocnienie konstrukcji. Prostopadle do płatew ułożone są natomiast jętki. Jak już mówiliśmy, dachy krokwiowo-jętkowe zwykle stosuje się w przypadku budynków, w których rozpiętość ścian nie przekracza 9 metrów, natomiast dachy płatwiowo-jętkowe można stosować nawet przy rozpiętości do 12 metrów.

Jakie zalety posiada dach jętkowy?

Głównym atutem dachu jętkowego jest możliwość stosowania go przy większych rozpiętościach ścian zewnętrznych, w porównaniu z tradycyjnymi dachami krokwiowymi. To właśnie w tym celu opracowano konstrukcję wzmocnioną jętkami. Dachy krokwiowe znajdują zastosowanie jedynie w przypadku stosunkowo niewielkich domów parterowych lub z poddaszem, natomiast dachy jętkowe można zastosować w przypadku dużo większych domów. Szczegółowe obliczenia wykonane przez projektanta pozwalają sprawdzić, jaka będzie wytrzymałość na obciążenie wynikające z ciężaru pokrycia oraz oddziaływania wiatru w przypadku konkretnego dachu jętkowego.

Kolejną zaletą dachu jętkowego jest także możliwość zastosowania go w przypadku stromych dachów, o kącie nachylenia przekraczającym 50 st. Maksymalny kąt nachylenia połaci, jaki można uzyskać w przypadku tej konstrukcji wynosi natomiast 67 st. Wpływa na wytrzymałość dachu jętkowego wpływ ma kilka parametrów niezawiązanych z samą konstrukcją. Chodzi tu gównie o materiał, z jakiego wykonany zostanie dach, a także od pokrycia, jakie zostanie użyte do zwieńczenia dachu. Dach jętkowy wykonuje się najczęściej z drzewa świerkowego. Nie jest to szczególnie skomplikowana konstrukcja i nie powinna sprawić większych trudności doświadczonemu cieśli.

Plusem wynikającym z dużej wytrzymałości tej konstrukcji jest również większa swoboda w zakresie wyboru pokrycia dachowego. Może to być dachówka ceramiczna, dachówka betonowa, blachodachówka, jak również pokrycie wykonane z gontu. Warto jednak pamiętać o tym, że niektóre rodzaje pokryć będą wymagały pełnego deskowania, co dodatkowo zwiększy ciężar dachu. Wśród zalet dachu jętkowego możemy wskazać także relatywnie niedrogi koszt wykonania tego dachu.

Potencjalne wady dachu jętkowego

Chociaż konstrukcja dachu jętkowego nie jest skomplikowana, to jednak wymaga zatrudnienia wykwalifikowanego cieśli, który dysponuje doświadczeniem w tego rodzaju konstrukcjach. Bardzo istotną kwestią jest prawidłowe połączenie jętek z krokwiami. Można to zrobić na trzy sposoby, a wprawny cieśla będzie wiedział, jaki sposób będzie optymalny w tym konkretnym przypadku. Wytrzymałość dachów jętkowych w dużej mierze zależy od zastosowanego materiału. Inwestor musi zatem zadbać o wysokojakościowe drewno, które nadaje się do wykonania więźby. Pomimo wszechstronnego zastosowania, dach jętkowy nie sprawdzi się na każdym budynku.