Na etapie przygotowań do budowy domu inwestorzy stają przed wieloma trudnymi wyborami. Jednym z takich wyborów będzie wybór tynku zewnętrznego. Jaki tynk na elewację wybrać? To zależy od technologii budowy domu, systemu termoizolacji, uwarunkowań lokalnych, jak również od dostępnego budżetu. Prawidłowo dobrany tynk ma duże znaczenie w kontekście estetyki, jak również funkcjonalności budynku – zapewnia bowiem ochronę przed zanieczyszczeniami oraz chroni materiał termoizolacyjny przed wilgocią. W tym artykule podpowiadamy, jak wybrać właściwy rodzaj tynku.
Jakie zadania pełni tynk elewacyjny?
Tynk elewacyjny, określany również tynkiem zewnętrznym, pełni trzy kluczowe funkcje. Przede wszystkim jest to najpopularniejszy sposób wykańczania ścian budynku od zewnątrz. Stanowi zatem swoistą wizytówkę domu i ma ogromny wpływ na estetykę. Łączy się z tym druga funkcja, a mianowicie, ochrona przed zanieczyszczeniami. Ściany budynku są narażone na zachlapania, kurz, jak również zacieki związane z nieprawidłowym odprowadzaniem wody. Dobrze dobrany tynk ułatwia łatwe czyszczenie elewacji i pozwala zachować budynek w nienagannym stanie. No i trzecia funkcja – tynk elewacyjny zabezpiecza materiał termoizolacyjny przed wilgocią, dbając o wysoką skuteczność termoizolacji. Sam tynk również ma wpływ na izolację termiczną budynku.
Wybierając tynk elewacyjny trzeba wziąć pod uwagę kilka istotnych parametrów, a mianowicie: technologię budowy domu i rodzaj ścian, rodzaj zastosowanej termoizolacji, jak również warunki panujące w otoczeniu (np. wibracje od ruchliwej drogi, narażenie na zanieczyszczenia). Nie dziwi zatem fakt, że pytanie o to, jaki tynk na elewację wybrać, może zaprzątać głowę wielu inwestorów.
Tynki cienkowarstwowe oraz tynki grubowarstwowe
Tynki możemy podzielić ze względu na grubość nakładanej warstwy, na tynki cienkowarstwowe (zwykle 2 – 10 mm) oraz tynki grubowarstwowe (nawet do 3 cm). Wybór w tym aspekcie zależy przede wszystkim od rodzaju ścian zewnętrznych. Tynki grubowarstwowe mogą być nakładane na mury, jak również na powierzchnie betonowe. W związku z tym, stosuje się je w przypadku ścian jednowarstwowych, które nie posiadają warstwy termoizolacyjnej. Można je zastosować także w ścianach trójwarstwowych wykończonych np. okładziną z betonu, choć w praktyce jest to dość rzadkie rozwiązanie. Z kolei tynki cienkowarstwowe stosuje się na ścianach dwuwarstwowych, a są one nakładane na warstwę termoizolacyjną. Można nimi wykończyć także mury, na które uprzednio położono tynk grubowarstwowy, aby uzyskać lepszą estetykę.
Rodzaje tynków grubowarstwowych
Tynki grubowarstwowe możemy podzielić na tynki cementowo-wapienne oraz tynki cementowe. Tynki cementowo-wapienne są przede wszystkim tańsze, a jednocześnie prostsze w aplikacji. Charakteryzują się one wysoką trwałością oraz paroprzepuszczalnością. Minusem jest to, że chłoną wodę i nie są odporne na skurcz, co naraża je na pękanie w trakcie wiązania. Tynki cementowe odznaczają się większą odpornością na wilgoć, a także większą odpornością mechaniczną, ale są trudniejsze w aplikacji, a ponadto droższe. Tynki grubowarstwowe można zacierać na gładko lub też tworzyć ozdobne faktury, w tym najpopularniejszego „baranka”.
Rodzaje tynków cienkowarstwowych
Znacznie szerszy wybór mamy w przypadku tynków cienkowarstwowych, które można podzielić na: mineralne, akrylowe, silikonowe, silikatowe, a także silikonowo-silikatowe. Większy wybór sprawia jednak, że inwestorzy mają jeszcze większą trudność w znalezieniu odpowiedzi na pytanie, jaki tynk na elewację wybrać. Pomóc może znajomość najważniejszych parametrów:
- Tynk mineralny – są najtańsze, a co za tym idzie, często pozostawiają wiele do życzenia w kontekście jakości. Są dość wytrzymałe, a jednocześnie odporne na rozwój mikroorganizmów. Przepuszczają parę wodną. Są jednak mało elastyczne, co dość szybko prowadzi do ich pękania, zwłaszcza pod wpływem wibracji. Tynk mineralny może być jednak dobrym rozwiązaniem, jeśli elewacja zostanie dodatkowo zabezpieczona farbą silikonową lub silikatową.
- Tynk akrylowy – odznacza się bardzo wysoką wytrzymałością mechaniczną, a ponadto jest dość elastyczny, dzięki czemu nie ulega pękaniu pod wpływem wibracji. Należy jednak pamiętać, że jest to materiał o niewielkiej paroprzepuszczalności. Oznacza to, że można go stosować wyłącznie na styropian, nigdy na wełnę mineralną.
- Tynk silikonowy – są uważane za najlepsze, a zarazem najbardziej uniwersalne tynki cienkowarstwowe. Odznacza się wysoką odpornością na uszkodzenia mechaniczne, odpornością na wilgoć, nie chłonie wody, a ponadto jest paroprzepuszczalny. Wykazuje się dużą odpornością na zabrudzenia, a ponadto ma zdolność do samooczyszczenia. Minusem jest wysoka cena.
- Tynk silikatowy – to dość ciekawy rodzaj tynku, który z biegiem lat staje się coraz trwalszy. To zasługa wiązania mineralnego. Ten rodzaj tynku łatwo chłonie wodę, przez co może być bardziej podatny na zabrudzenia. Jest paroprzepuszczalny i odporny na czynniki atmosferyczne. Wadą jest na pewno to, że jest to najbardziej wymagający tynk pod kątem aplikacji. Wymaga sporych umiejętności i sprawy. Ponadto, jest dostępny w dość ograniczonej palecie barw.
- Tynk silikonowo-silikatowy – potocznie określany tynkiem si-si. Łączy zalety tynków silikonowych i silikatowych, dzięki czemu jest bardziej odporny na wilgoć, a zarazem odporny na zabrudzenia. Minusem wciąż jest jednak dość ograniczona paleta kolorów oraz to, że tynk jest trudny w nakładaniu. Najczęściej jest stosowany do termoizolacji z wełny mineralnej.
Jak wybrać odpowiedni tynk na elewację?
Jeśli decydujesz się na zakup gotowego projektu domu, domyślne rozwiązanie w kontekście wyboru tynku zapewne zostało uwzględnione przez architekta, który wziął pod uwagę rodzaj konstrukcji oraz wykorzystane materiały. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby zastosować inny rodzaj tynku. Gotowy projekt domu można bowiem zmienić na etapie adaptacji, wprowadzając własne poprawki. Inwestor może zatem zażyczyć sobie wybór innego tynku. Jeśli dom będzie budowany na podstawie projektu indywidualnego, wówczas wszystkie rozwiązania są na bieżąco omawiane z inwestorem. Wybór tynku zawsze warto jednak przedyskutować z architektem, który zwykle ma w tej kwestii większe doświadczenie.