Akademia Budowlana

Co to jest wykusz i jakie funkcje spełnia?

Spis treści:

Wykusz to element architektoniczny, który urozmaica bryłę budynku oraz zwiększa powierzchnię wnętrza. Jest to fragment wysunięty poza lico elewacji, zazwyczaj zwieńczony osobnym daszkiem oraz posiadający okna. Element ten wywodzi się z architektury gotyckiej, choć był wzorowany na architekturze islamu. Na przestrzeni lat utracił jednak swoją pierwotną funkcję i stał się głównie elementem ozdobnym. W tym artykule tłumaczymy, czym właściwie jest wykusz, jakie rodzaje wykuszy możemy wyróżnić, a także, jakie funkcje pełni ten element w domu.

 

Czym właściwie jest wykusz?

 

Wykusz to element architektoniczny stanowiący użytkową część mieszkalną budynku. Jest to fragment wystający poza lico elewacji i zawieszony nad poziomem zero. Podłoga w wykuszu zazwyczaj jest położona nieco wyżej, aniżeli podłoga w domu, co daje dodatkowe możliwości aranżacyjne. Wykusz bardzo często jest mylony z ryzalitem, który również jest elementem wysuniętym przed bryłę domu. Ryzalit jednak występuje wyłącznie na parterze, a poziom podłogi jest w nim zbieżny z poziomem zero budynku. Wykusz z kolei jest zawieszony ponad poziomem zero i może być zastosowany równie dobrze na wysokości górnych kondygnacji budynku.

 

Wykusze są wzorowane na architekturze islamu, a w Europie zostały rozpowszechnione w okresie gotyckim. Co ważne, wówczas pełniły one role toalet (wykusze latrynowe) w pałacach lub zamkach. W XVI wieku wykusze utraciły swoje pierwotne zastosowanie i stały się elementem ozdobnym, który przede wszystkim miał urozmaicać bryłę budynku, a jednocześnie oferować dodatkową powierzchnię użytkową w domu. Rozwiązanie to stało się bardzo popularne w architekturze angielskiej. Wykusze mogą mieć przekrój półkola, trapezu, prostokąta lub wielokąta.

 

W jakich domach stosuje się wykusze?

 

Współcześnie wykusze są elementem architektonicznym stosowanym przede wszystkim w domach zachowanych w klasycystycznej stylistyce. Świetnie prezentują się w willach, dworkach, rezydencjach oraz innych posiadłościach o charakterze reprezentacyjnym. Wykusze stosuje się jednak także w architekturze nowoczesnej. Szczególnie popularne są tutaj minimalistyczne wykusze na planie prostokąta, które mają powiększyć obrys górnej kondygnacji, tworząc jednocześnie efektowny podcień niżej. To popularne rozwiązanie stosowane w domach piętrowych zwieńczonych płaskim dachem. Wykusz może być konstrukcją samonośną, opierać się na wspornikach lub być elementem murowanym.

 

Jakie funkcje pełni wykusz?

 

Wykusz pełni określone funkcje zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku. Wewnątrz stanowi powiększenie wnętrza, oferując dodatkową powierzchnię użytkową. Biorąc pod uwagę, że w wykuszu stosuje się okna, pozwala on również zwiększyć ilość światła dziennego wpadającego do wnętrza. Oferuje również dodatkowe możliwości aranżacyjne, jako iż jego podłoga jest zazwyczaj położona nieco wyżej, aniżeli podłoga danej kondygnacji, z której jest wysunięty. Na zewnątrz wykusz stanowi natomiast urozmaicenie bryły budynku, zapewniając dodatkowe walory wizualne. W całości przeszklone wykusze w słoneczne dni mogą również dogrzewać wnętrze poprzez efektywne wykorzystanie promieniowania słonecznego.  

 

Jakie korzyści oferują wykusze?

 

Wykusz może poprawić funkcjonalność pomieszczenia, oferując dodatkową powierzchnię użytkową. Można tu zaaranżować gabinet, bibliotekę, część jadalnianą lub też efektowne przedłużenie pokoju dziennego. We współczesnym budownictwie wykusze zazwyczaj są w większości przeszklone, dzięki czemu oferują więcej światła dziennego w pomieszczeniu. To sprawia, że wnętrza stają się bardziej przytulne i przyczyniają się do lepszego samopoczucia domowników.

 

Atutem jest również duża elastyczność architektoniczna. Wykusze można bowiem stosować zarówno w architekturze klasycznej, jak również w architekturze nowoczesnej. W stylach klasycznych dominują przede wszystkim wykusze okrągłe lub wielokątne zwieńczone półkopułą lub daszkiem wielospadowym. Z kolei w architekturze nowoczesnej spotkamy się z wykuszami kwadratowymi lub prostokątnymi zwieńczony płaskim dachem. To bardzo efektowne rozwiązanie, które zapewnia dodatkowe walory wizualne zarówno wewnątrz budynku, jak również w jego bryle od zewnątrz.

 

Potencjalne wady wykuszu

 

Wykusz budzi jednak pewne kontrowersje we współczesnej architekturze. Priorytetem w nowych domach jest przede wszystkim energooszczędność. Wykusz to punkt newralgiczny, w którym mogą pojawić się mostki termiczne, przez które uciekać będzie ciepło. Ponadto, źle wykonany wykusz może przeciekać, czego efektem będzie nadmierna wilgotność pomieszczeń sprzyjająca rozwojowi grzybów i pleśni w ścianach. Wśród minusów tego rozwiązania warto także wskazać wyższe koszty budowy. Wykonanie tego elementu to wydatek rzędu kilku, a nawet kilkunastu tysięcy złotych. 

Kontakt

* - pole wymagane
Tak   Nie
Wyrażam zgodę na wykorzystywanie przez spółkę New-House Robert Skulimowski Sp.k. z siedzibą w Warszawie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących dla celów marketingu bezpośredniego, tj. w szczególności na przesyłanie mi informacji za pomocą telefonu i wiadomości sms.*
Tak   Nie
Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez spółkę New-House Robert Skulimowski Sp.k. z siedzibą w Warszawie skierowanej do mnie informacji handlowej za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności za pomocą poczty elektronicznej i w tym celu udostępniam swój adres poczty elektronicznej*
Obowiązki informacyjne.
  1. Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. (dalej: RODO) informujemy, iż:

    1. Administratorem Państwa danych osobowych jest spółka New-House Robert Skulimowski Sp.k. z siedzibą w (03-289) Warszawieprzy ul. Twórczej 36, KRS: 0000433725 NIP 5242753852 REGON 146302720 (+48) 501-131-233, kontakt@new-house.com.pl Administrator nie wyznaczył Inspektora Ochrony Danych.
    2. Państwa dane osobowe przetwarzane będą w celu udzielenia odpowiedzi na zadane nam pytanie oraz w celach marketingu produktów i usług własnych.
    3. Podstawą przetwarzania Państwa danych osobowych jest art. 6 ust. 1 lit. f RODO (prawnie uzasadniony interes realizowany przez administratora).
    4. Państwa dane osobowe będą przechowywane nie dłużej niż przez okres, w którym posiadają przydatność do celu, w jakim zostały zebrane, nie krócej jednak niż przez okres przedawnienia wzajemnych roszczeń, okres przez który jesteśmy zobowiązani przetwarzać dane na podstawie obowiązujących przepisów prawa, w zależności, który z tych okresów będzie trwał najdłużej.
    5. Dane osobowe mogą być przekazywane podmiotom dostarczającym zewnętrzne usługi dla spółki New-House Sp. z o.o. Sp.k. takim jak kancelarie prawne czy firmy świadczące usługi księgowe.
    6. Posiadają Państwo prawo dostępu do treści swoich danych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych oraz prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania.
    7. Posiadają Państwo prawo do cofnięcia udzielonej zgody w dowolnym momencie, bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.
    8. Mają Państwo prawo wniesienia skargi do właściwego organu nadzoru, tj. Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (dawniej: Generalnego Inspektora Danych Osobowych), gdy uznają Państwo, iż przetwarzanie danych osobowych Państwa dotyczących narusza przepisy RODO.
    9. Podanie danych osobowych nie jest wymogiem ustawowym, umownym, ani warunkiem zawarcia umowy - jest ono dobrowolne. Konsekwencją niepodania danych jest brak możliwości udzielenia odpowiedzi na Państwa pytanie lub brak możliwości prowadzenia działań marketingowych.
    10. Administrator nie zamierza przekazywać danych osobowych do państwa trzeciego ani do organizacji międzynarodowych.
    11. W oparciu o dane osobowe Administrator nie będzie podejmował wobec Ciebie zautomatyzowanych decyzji, w tym będących wynikiem profilowania.