Piorunochron to potoczna nazwa instalacji odgromowej, która ma uchronić budynek przed szkodami powstającymi na skutek uderzenia pioruna. Wielu inwestorów zastanawia się, czy wykonanie piorunochronu jest konieczne w przypadku domów jednorodzinnych. To zależy od przepisów – w większości domów jednorodzinnych piorunochron nie jest obowiązkowy, aczkolwiek nawet wtedy warto poważnie rozważyć kwestię wykonania instalacji odgromowej.
Jak działa instalacja odgromowa?
Instalacja odgromowa to fachowe określenie piorunochronu. Zadaniem tej instalacji jest ochrona budynku przed skutkami uderzenia pioruna. W momencie wyładowania elektrycznego natężenie prądu osiąga nawet 100,000 A, natomiast temperatura powietrza w najbliższym otoczeniu pioruna może sięgać 30,000 st. C. Mówimy zatem o bardzo ekstremalnych czynnikach, które mogą wyrządzić wiele szkód zarówno na dachu, jak i w instalacji elektrycznej naszego domu. Jednym z poważniejszych następstw uderzenia pioruna w dom może być pożar.
Instalacja odgromowa ma na celu skupić na sobie wyładowanie elektryczne, a następnie przekazać prąd do uziomów znajdujących się pod ziemią. Instalacja składa się z następujących elementów: zwodów, przewodów uziemiających i odprowadzających, uziomu, a także zacisków probierczych. Zwody to przewody układane wzdłuż najwyższych krawędzi budynku. Wyróżniamy zwody poziome oraz pionowe. To one skupią na sobie uderzenie pioruna. Następnie, ładunek elektryczny popłynie przewodami uziemiającymi i odprowadzającymi do uziomów znajdujących się w ziemi. Zaciski probiercze pełnią funkcję kontrolną.
Czy piorunochron jest konieczny? Co mówią przepisy?
Osoby planujące budowę domu często zastanawiają się nad tym, czy wykonanie piorunochronu jest konieczne. Rezygnując z tej instalacji można zaoszczędzić kilka, a nawet kilkanaście tysięcy złotych. Wszystko zależy od uwarunkowań lokalnych oraz parametrów budynku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, piorunochron jest konieczny jeśli:
- powierzchnia domu wynosi ponad 500 m2, a wysokość budynku przekracza 15 metrów,
- budynek jest zbudowany z materiałów łatwopalnych, np. z drewna,
- gdy wskaźniki zagrożenia piorunowego obliczane dla tego budynku przekraczają dopuszczalną normę (PN/E05003/01).
Jeśli chodzi o ostatni przepis, wskaźnik zagrożenia piorunowego można policzyć samodzielnie po zapoznaniu się ze szczegółami normy PN/E05003/01, ale biorąc od uwagę, że jest dość czasochłonne i skomplikowane, warto to powierzyć ekspertowi, np. architektowi odpowiedzialnemu za adaptację gotowego projektu domu lub stworzenie projektu indywidualnego. Nawet jeśli w przypadku Twojego domu piorunochron nie jest obowiązkowy, warto zastanowić się nad wykonaniem tej instalacji.
Czy warto wykonać instalację odgromową?
Biorąc pod uwagę koszty wykonania tej instalacji, nie dziwi fakt, że wielu inwestorów zastanawia się nad tym, czy wykonanie piorunochronu jest konieczne. Jest to jednak źle sformułowane pytanie. Lepiej zastanowić się nad tym, czy warto wykonać instalację odgromową. Nawet jeśli Twój budynek wydaje się być bezpieczny, a piorunochron nie jest wymagany przepisami, nie oznacza to, że piorun na pewno nie uderzy w Twój dom. Po prostu występuje niższe prawdopodobieństwo tego zdarzenia. Jednak zagrożenie wciąż istnieje, a biorąc pod uwagę, jak poważne są skutki uderzenia pioruna, pomijanie instalacji odgromowej może zakończyć się nieszczęściem.
Załóżmy hipotetyczną sytuację, w której piorun uderza w bliskiej okolicy domu. Istnieje ryzyko, że dojdzie do zwarcia, co może prowadzić do uszkodzenia sprzętu elektronicznego podpiętego w tym momencie do sieci. Prawdopodobnie zdecydujesz się na ubezpieczenie, które będzie obejmowało takie szkody. Rzecz w tym, że ubezpieczyciel na pewno sprawdzi, czy Twój dom posiadał instalację odgromową oraz zabezpieczenia antyprzepięciowe. Jeśli nie, istnieje spore prawdopodobieństwo, że ubezpieczyciel nie wypłaci Ci należnego odszkodowania.
Ile kosztuje wykonanie instalacji odgromowej?
O kosztach instalacji odgromowej decydują parametry techniczne budynku. Dla przykładu, dach wielospadowy o skomplikowanej geometrii jest dużo trudniejszy do właściwego zabezpieczenia, aniżeli dach dwuspadowy lub stropodach. Koszty można obniżyć decydując się na piorunochron już na etapie projektowania domu. Wówczas można bowiem zastosować uziomy naturalne w postaci zbrojenia fundamentów. Wykonanie uziomów sztucznych, które są konieczne w sytuacji, gdy instalacja jest wykonywana w gotowym już domu, okazuje się dużo droższe. Podstawowa instalacja odgromowa to wydatek rzędu ok. 5,000 – 7,500 zł. Natomiast za skuteczniejszą instalację odgromową z systemem aktywnym trzeba zapłacić ok. 9,000 – 12,000 zł.