Wentylacja grawitacyjna czy mechaniczna? Porównujemy!

W domach jednorodzinnych od wieków stosuje się prostą wentylację grawitacyjną, która wykorzystuje naturalne różnice ciśnień i temperatur, aby wprowadzić do domu nowe powietrze i odprowadzić zużyte. W ostatnich latach coraz więcej można jednak usłyszeć o wentylacji mechanicznej, a zwłaszcza rekuperacji z odzyskiem ciepła. W tym artykule dowiesz się, jaki system jest lepszy do nowego domu: wentylacja grawitacyjna czy mechaniczna?

W jaki sposób działa wentylacja grawitacyjna?

Wentylacja grawitacyjna bazuje na kominach i pionowych kanałach wentylacyjnych. Naturalna różnica ciśnień lub temperatur wewnątrz i na zewnątrz budynku sprawia, że do domu zasysane jest świeże powietrze, które zastępuje powietrze zużyte. Im większe różnice ciśnień i temperatur tym sprawniejsza wentylacja. Problem pojawia się jednak w dni, gdy różnice temperatur są niewielkie. Wówczas jedynym w zasadzie sposobem na przewietrzenie jest otwarcie okien. Ponadto, wentylacja grawitacyjna jest mało efektywna w szczelnych i energooszczędnych domach, w których robi się wszystko, aby wyeliminować mostki termiczne – wymiana powietrza w takich domach może być bardzo mała.

Wentylacja grawitacyjna była naturalnym wyborem w domach ogrzewanych paliwem stałym. Taki dom i tak musiał być wyposażony w komin, przez co wentylację grawitacyjną można tu wykonać w zasadzie bez większych wydatków. Komin i kanały wentylacyjne uzupełniają nawiewniki okienne, jak również wszelkie mostki termiczne, których w starych domach nie brakowało. Dziś coraz powszechniejsze są domy energooszczędne. Bazują one na bardzo dobrej termoizolacji, która ogranicza naturalna wymianę powietrza. Mało tego, coraz więcej domów posiada bezemisyjne systemy grzewcze, które nie potrzebują komina. W tego typu domach wentylacja grawitacyjna po prostu się nie sprawdza.

Zalety i wady wentylacji grawitacyjnej

Jeśli chodzi o zalety, wentylacja grawitacyjna to prosty i sprawdzony system, który nie wymaga energii elektrycznej. Wymiana powietrza zachodzi na skutek naturalnych różnic temperatur i ciśnienia panujących wewnątrz i na zewnątrz budynku. W domach wyposażonych w komin wykonanie wentylacji grawitacyjnej jest bardzo proste, szybkie i nie wymaga dużych kosztów. Jeśli chodzi o wady, wentylacja grawitacyjna jest uzależniona od czynników atmosferycznych, a ponadto, jest bardzo mało efektywna w domach z dobrą i szczelną termoizolacją. Ponadto, jest mało energooszczędna, ponieważ wraz z wymianą powietrza następuje także wymiana ciepła. Najłatwiej widać to na przykładzie otwartych okien – w zimie wychłodzi to wnętrze, a w lecie spowoduje nadmierne nagrzanie.

Czym jest wentylacja mechaniczna?

Wentylacja mechaniczna to coraz popularniejszy system, który od lat stosuje się w biurowcach oraz w obiektach użyteczności publicznej, w których nie ma możliwości zastosowania wydajnej wentylacji grawitacyjnej. System ten bazuje na wentylatorach, które wymuszają ruch powietrza w kanałach wentylacyjnych. Z poziomu centrali urządzenia można sterować przepływem powietrza, a coraz częściej jest to proces zautomatyzowany uzależniony od temperatury wnętrz, wilgotności, ewentualnie poziomu zanieczyszczeń. Wentylacja mechaniczna pozwala także zastosować filtry, które będą oczyszczać powietrze wprowadzane z zewnątrz.

Ogromną popularnością cieszy się rekuperacja z odzyskiem ciepła. W urządzeniu stosuje się wymiennik ciepła, w którym część ciepła zgromadzonego w zużytym powietrzu jest przekazywana powietrzu wprowadzanemu do domu. W zimie taki system wstępnie ogrzewa powietrze, a z kolei latem chłodzi je. Wentylacja mechaniczna do prawidłowego działania potrzebuje niewielkiej ilości energii elektrycznej, ale biorąc pod uwagę specyfikę pracy urządzenia, jest to rozwiązanie dużo bardziej energooszczędne i opłacalne. Zwłaszcza w domach energooszczędnych, w których zastosowano bezemisyjny system grzewczy, np. pompę ciepła.

Zalety i wady wentylacji mechanicznej

Wentylacja mechaniczna pozwala kontrolować cyrkulację powietrza i dostosować ją do warunków panujących w domu. Rekuperacja wyposażona w wymiennik ciepła jest bardzo energooszczędna, ponieważ pozwala odzyskać część ciepła ze zużytego powietrza. System ten nie wymaga komina i mostków termicznych. W domach wyposażonych w wentylację mechaniczną w zasadzie nie zachodzi konieczność otwierania okien. Może ona wspomagać system grzewczy oraz klimatyzację. Jeśli chodzi o wady, wentylacja mechaniczna jest dość droga. Jednakże w domach, które nie będą wyposażone w komin, koszty wykonania tej wentylacji w dużej mierze są rekompensowane właśnie poprzez brak konieczności budowania komina.

Wentylacja grawitacyjna czy mechaniczna – jaki system wybrać do nowego domu?

Wentylacja mechaniczna od wielu lat jest standardem w biurowcach oraz budynkach użyteczności publicznej, a obecnie zyskuje coraz większą popularność także w domach jednorodzinnych. Jest bowiem wydajna, niezależna od czynników atmosferycznych, a ponadto energooszczędna, ponieważ daje możliwość odzyskania części wyprodukowanego ciepła ze zużytego powietrza. Najbardziej opłacalna jest w domach, które zostaną wyposażone w bezemisyjny system grzewczy niewymagający komina. Wówczas, rekuperacja jest dużo bardziej opłacalna od wentylacji grawitacyjnej.

Wentylacja grawitacyjna to system bardzo prosty i sprawdzony, który stosuje się w budynkach od setek lat. Jeśli w domu działać będzie emisyjny system grzewczy wymagający komina, wówczas wentylacja grawitacyjna jest naturalnym rozwiązaniem ze względu na dużo niższe koszty oraz proste wykonanie. Należy jednak pamiętać, że ten rodzaj wentylacji jest uzależniony od czynników atmosferycznych i zwłaszcza w energooszczędnych i szczelnych domach okazuje się mało efektywny.