Więźba dachowa to nośna podstawa każdego dachu spadzistego. Musi ona zmagać się z wieloma obciążeniami generowanymi przede wszystkim przez czynniki zewnętrzne, ale również wynikające z normalnej eksploatacji domu. Wpływ na trwałość konstrukcji dachu w dużej mierze mają systemy łączeniowe. Rodzi się zatem bardzo istotne pytanie – czym łączyć ze sobą najważniejsze elementy więźby dachowej: gwoździami, wkrętami czy może łącznikami ciesielskimi?
Systemy montażowe do budowy więźby dachowej
Więźba dachowa składa się z drewnianych belek i desek, a jej układ zawsze jest dobierany na podstawie kąta nachylenia dachu, jak również rozpiętości ścian zewnętrznych. Na więźbę składają się m.in. wiązary, płatwy, kleszcze, słupy, jętki czy też murłaty. Kluczowe połączenia zachodzą pomiędzy krokwiami z wiązarów a murłatą. Takie połączenie musi znieść obciążenia pionowe związane z siłą ciążenia konstrukcji dachu, jak również obciążenia poziome związane z oddziaływaniem czynników zewnętrznych. Takimi obciążeniami są rozpór oraz podrywanie.
Za budowę więźby dachowej odpowiada doświadczony cieśla i to głównie na jego wiedzy polegamy w kontekście wyboru odpowiednich systemów montażowych. Niemniej jednak, ostateczna decyzja zależy od inwestora, który może zażyczyć sobie zastosowanie konkretnego rozwiązania. Do łączenia elementów więźby dachowej można wykorzystać gwoździe, wkręty oraz łączniki ciesielskie.
Gwoździe – szybko, łatwo, ale czy skutecznie?
Najpowszechniejszym systemem są oczywiście gwoździe krokwiowe. Wciąż wielu ekip ciesielskich bazuje na tym właśnie systemie, wskazując jego zalety: szybkość, łatwość, wytrzymałość. Niezaprzeczalnie gwoździe oferują szybki i dość łatwy montaż. Niestety w kontekście wytrzymałości można już dyskutować. Jak się okazuje, gwoździe są najmniej odporne na obciążenia poziome, takie poderwanie. W porównaniu ze złączami odporność gwoździ może być nawet 10-krotnie niższa. O ile w przypadku normalnych warunków pogodowych nie ma to większego znaczenia, o tyle w przypadku bardzo silnego i porywistego wiatru gwoździe mogą okazać się niewystarczające.
Gwoździe wykazują także niską nośność na ścięcie, które może pojawić się w przypadku silnych obciążeń zwanych rozporami. Siła rozporu na murłacie w skrajnych sytuacjach może sięgać nawet 10 – 20 kN, podczas gdy odporność gwoździ na to obciążenie nie przekracza 4 – 5 kN. Nie ulega wątpliwości, że gwoździe to najbardziej ekonomiczny system, ze względu na niską cenę, a zarazem krótszy czas pracy. Niestety w wielu aspektach gwoździe okazują się po prostu zbyt słabym łączeniem, a ich zastosowanie wiąże się z większym ryzykiem uszkodzenia dachu pod wpływem czynników zewnętrznych, takich jak silny wiatr czy zalegający śnieg.