Co to jest ściana fundamentowa i z jakich materiałów jest wykonywana?
Spis treści:
Podstawą każdego budynku są fundamenty, które należy dobrać pod kątem kluczowych parametrów obiektu, ale również warunków wodno-gruntowych. Najczęściej stosowanym rozwiązaniem w przypadku domów jednorodzinnych jest posadowienie na ławach i ścianach fundamentowych. Z tego artykułu dowiesz się, jaką dokładnie rolę pełnią ściany fundamentowe, a także, z jakich materiałów można wykonać taką konstrukcję.
Czym jest ściana fundamentowa i jakie pełni funkcje?
Ściana fundamentowa to jeden z podstawowych elementów tradycyjnych fundamentów stosowanych w domach jednorodzinnych. Takie fundamenty składają się z ławy fundamentowej oraz ścian, które są wznoszone właśnie na wcześniej ukończonej ławie. Ściany fundamentowe będą stanowić swoisty łącznik pomiędzy ścianami nośnymi a ławą fundamentową. Ich zadaniem będzie bezpieczne przekazywanie obciążeń do ław, które pozwolą rozprowadzić te obciążenia w gruncie. Ściany fundamentowe są częściowo wysunięte ponad poziom gruntu, a ich wysokość jest uzależniona od tego, na jakiej wysokości znajduje się punkt zero budynku. Ściany docierają właśnie do tego punktu. Zewnętrzną część ścian fundamentowych wysuniętych nad poziom gruntu nazywamy cokołem.
Ściany fundamentowe monolityczne i murowane
Ściany fundamentowe możemy podzielić na monolityczne i murowane. Te pierwsze wymagają wykonania szalunków i zbrojeń, a następnie wylania betonu o odpowiedniej klasie. Inna nazwa to fundamenty wylewane. Natomiast ściany fundamentowe murowane wznosi się podobnie, jak tradycyjne ściany nośne, stosując bloczki lub cegły i łącząc je ze sobą z pomocą zaprawy. Alternatywą są specjalne pustaki szalunkowe. Jest to rozwiązanie, które poniekąd łączy fundament monolityczny i murowany. Takie ściany wykonuje się poprzez rozstawienie i połączenie specjalnych pustaków szalunkowych, w których wykonano drążenia pod kątem umieszczania w nich prętów zbrojeniowych. Po ulokowaniu prętów pustaki szalunkowe zalewa się betonem.
Z jakich materiałów można wykonać ściany fundamentowe?
Tradycyjne ściany fundamentowe monolityczne wymagają dwóch podstawowych materiałów – stali zbrojeniowej, z której wykonuje się pręty oraz strzemiona, a także betonu o wysokiej klasie. Do ścian fundamentowych wykorzystuje się beton o klasach C12/15, C16/20 i C20/25. Jest to zależne od kluczowych parametrów technicznych i obciążeń, jakie będą wywierać ściany nośne na fundament. Do wykonania takich ścian fundamentowych niezbędne są także szalunki. Mogą to być drewniane deski, które usuwa się po związaniu się mieszanki betonu. A z jakich materiałów można wykonać ściany fundamentowe murowane? Oto najpopularniejsze rozwiązania:
- Bloczki betonowe – najczęstszą alternatywą dla monolitycznych ścian fundamentowych są bloczki betonowe, które odznaczają się wysoką trwałością, mogą zaoferować przyzwoitą izolacyjność akustyczną, a także większą odporność na wilgoć. Zaletą tego rozwiązania jest także możliwość znacznie krótszego ukończenia ścian. W tym celu najczęściej wykorzystuje się bloczki o szerokości 25 cm. Ich długość wynosi od 12 do nawet 38 cm.
- Bloczki keramzytowe – do budowy ścian fundamentowych można wykorzystać także keramzyt, a w zasadzie keramzytobeton. Materiał ten odznacza się wysoką trwałością i nośnością, a zarazem jest wyraźnie lżejszy od tradycyjnych bloczków betonowych.
- Pustaki i cegły ceramiczne – do wykonania ścian fundamentowych nadaje się także ceramika. Mogą to być specjalne, odpowiednio mocne pustaki ceramiczne lub cegła. Minusem cegły jest jednak dłuższy czas budowy oraz znacznie wyższe koszty.
- Bloczki i cegły silikatowe – kolejną opcją są bloczki silikatowe. Do wymurowania ścian zewnętrznych można wykorzystać silikaty o klasie 20 MPa. To stosunkowo niedrogi materiał, który pozwala uzyskać trwałe fundamenty.
Jak widzisz, do budowy ścian fundamentowych w dużej mierze można wykorzystać te same materiały budowlane, które są wykorzystywane do wznoszenia ścian nośnych. W przypadku murowanych ścian fundamentowych zazwyczaj wykorzystuje się ten sam materiał do ścian nośnych. A zatem, jeśli ściany fundamentowe zostanę wykonane z bloczków betonowych, ten sam materiał posłuży do wzniesienia ścian nośnych budynku.
W jaki sposób dobiera się ściany fundamentowe?
Ściany fundamentowe muszą spełniać określone normy. Ich wytrzymałość na ściskanie musi być dobrana pod kątem obciążeń, jakie ściany nośne będą wywierały na fundamenty domu. Istotnym czynnikiem są także warunki wodno-gruntowe, które należy sprawdzić jeszcze przed pracami projektowymi, tak, aby dostosować obiekt do specyfiki działki budowlanej. Wybór materiału zależy także od tego, jak wykonane zostaną ławy fundamentowe, a także, z jakich materiałów wybudowane zostaną ściany nośne. Zwykle stosuje się rozwiązania systemowe od jednego producenta. O wyborze materiału na ściany fundamentowe decyduje architekt w trakcie tworzenia projektu budowlanego.
Jakie jeszcze materiały są wykorzystywane przy budowie ściany fundamentowej?
Do wykończenia ścian fundamentowych potrzebnych jest kilka innych materiałów. Niezbędnym elementem jest izolacja przeciwwilgociowa układana na ścianie fundamentowej przed przystąpieniem do murowania ścian nośnych. Niezbędny jest także materiał termoizolacyjny do ocieplenia ścian. W tym celu zwykle wykorzystuje się styropian lub styrodur. Zewnętrzna strona ścian fundamentowych wysuniętych ponad poziom gruntu to tzw. cokół. Cokół wykańcza się zwykle cegłą klinkierową, kamieniem naturalnym, żywicą lub odpowiednim tynkiem.