Najpopularniejsze style domów jednorodzinnych

Wybierając odpowiedni projekt domu należy zwrócić uwagę nie tylko na powierzchnię użytkową, liczbę pokojów i łazienek i rodzaj konstrukcji, ale również na styl architektoniczny, w jakim zaprojektowano wybrany dom. Istnieją różnorodne style domów jednorodzinnych, które niezmiennie cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem ze strony inwestorów. W tym artykule po krótce omówimy najważniejsze style domów we współczesnej architekturze.

Jakie elementy składają się na styl domu?

Analizując różne projekty domów łatwo można wskazać elementy, które mają decydujące znaczenie w kontekście stylu architektonicznego. Z tych najbardziej istotnych czynników wymienić należy bryłę domu, jej kształt, formę, rozpiętość ścian. O ile domy klasyczne zwykle bazują na planie prostokąta, o tyle domy nowoczesne mogą odznaczać się mniejszą regularnością i bardzie urozmaiconą bryłą. Istotną kwestią jest wybór elementów architektonicznych. W stylu klasycystycznym można wskazać chociażby: ryzality, portyki, frontony, kolumny, lukarny w dachu, wole oczy, sztukaterię okienną. W przypadku stylów nowoczesnych charakterystyczną cechą jest minimalizm i brak dodatkowych elementów.

Style domów jednorodzinnych są warunkowane także przez materiały, które wykorzystano do ich wykończenia. W stylu skandynawskim, góralskim czy rustykalnym prym wiedzie drewno i kamień naturalny, podczas gdy w przypadku bardziej nowoczesnych stylów na pierwszy plan wypływać może beton oraz cegły klinkierowe. Styl nie objawia się jedynie zewnętrznym wyglądem domu. Spore znaczenie ma także wnętrze domu, chociażby układ dostępnych pomieszczeń, co można łatwo dostrzec chociażby w przypadku staropolskich dworków.

Najważniejsze style domów we współczesnej architekturze

Istnieją dziesiątki, o ile nie setki różnych stylów domów jednorodzinnych. Nowe style powstały w różnych krainach geograficznych, co było uzależnione chociażby specyficznymi warunkami panującymi w danym regionie. Istnieje jednak kilka kluczowych stylów, które możemy uznać za filary. To w nich zamyka się wiele pomniejszych stylów, bazując na podstawowych założeniach. Poniżej wymieniamy i opisujemy pokrótce najważniejsze style domów jednorodzinnych stosowane współcześnie:

Styl klasycystyczny

Wywodzi się jeszcze z czasów starożytnych i do dziś warunkuje wiele pomniejszych stylów. Domy w stylu klasycystycznym posiadają zwartą bryłę, zwykle na planie prostokąta lub liter L i T. Styl warunkuje wiele charakterystycznych elementów: ryzality, portyki wejściowe, frontony, kolumny, okna ze szprosami otoczone sztukaterią, masywne naroża, wole oczy i lukarny w dachu. W bryle często stosuje się elementy owalne lub koliste, czy to w formie kolumn, półokrągłych balkonów i tarasów, czy też wykuszy. Do stylu klasycystycznego, nazywanego również klasycznym, zaliczają się domy w stylu dworkowym bazujące na szlacheckich rezydencjach z okresu renesansu.

Styl nowoczesny

Styl nowoczesny, nazywany również modernistycznym stawia na zwarte geometryczne kształty, które składają się w jedną całość. Świetnym przykładem są chociażby modernistyczne domy piętrowe, złożone z kilku brył na planie sześcianu. Mogą posiadać szeroko wysunięty okap dachowy. Domy w stylu nowoczesnym mogą być zakończone dachem spadzistym, ale bardzo często jest to stropodach, praktycznie nie spotykany w stylu klasycystycznym. Styl modernistyczny odznacza się pewną surowością i minimalizmem. Rezygnuje się tutaj z dodatkowych elementów architektonicznych na rzecz funkcjonalności i energooszczędności. Do wykańczania domu często służy beton.

Styl skandynawski

Styl skandynawski to stosunkowo młody styl, który świetnie łączy elementy klasycystyczne z minimalizmem stylu nowoczesnego. Zazwyczaj są to domy parterowe lub z poddaszem zwieńczone dwuspadowym dachem. Są proste, ekologiczne, ładnie wkomponowane w otaczający krajobraz. Do ich wykończenia często służy drewno. Cechą charakterystyczną mogą być chociażby duże przeszklenia w ścianach szczytowych, a także pustka przestrzenna nad salonem właśnie przy takiej ścianie. W ten sposób można uzyskać więcej światła dziennego rozlewającego się po wnętrzach domu. W ostatnim czasie bardzo popularne są nowoczesne stodoły, które często bazują właśnie na tym stylu.

Styl rustykalny

Styl rustykalny to inaczej styl wiejski. W tym stylu nieodzownym elementem jest drewno. Można nim wykończyć całą elewację lub kluczowe fragmenty przy wejściu i przy oknach. Charakterystycznym elementem są drewniane okiennice. Ciężko sobie także wyobrazić dom w stylu rustykalnym bez werandy, czyli zadaszonego pomieszczenia wpisanego w bryłę domu, które często pełni rolę tarasu, podcienia wejściowego czy też ogrodu zimowego. Domy w stylu rustykalnym zazwyczaj są zwieńczone dwuspadowym dachem.

Styl góralski

Jest nieco zbliżony do stylu rustykalnego, ale dużo bardziej urozmaicony. Często są to domy z bali, posiadające masywny i wysoki cokół obudowany naturalnym kamieniem. Wieńczy je dwuspadowy dach o stromych spadkach. Takie domy często posiadają zdobienia typowe dla regionalnej kultury. Charakterystycznym elementem mogą być także wystające elementy więźby dachowej widoczne z zewnątrz, przestronne balkony czy werandy. Styl góralski jest bardzo wszechstronny – w każdym regionie górskim tworzyć się mogły odrębne style, czego przykładem w Polsce może być bardzo popularny styl zakopiański. 

Styl śródziemnomorski

Tego typu domy często są zaprojektowane na planie litery L lub T. Ich charakterystyczną cechą są tarasy ogrodowe i tarasy widokowe, podcienie, patia. W zamyśle, są to domy, które mają pozwolić domownikom cieszyć się słońcem i przepięknym krajobrazem dookoła. Stad właśnie liczne otwarte przestrzenie, duże okna. Tego typu domy często wieńczą czterospadowe dachy o niskim kącie nachylenia lub stropodachy w przypadku nieco nowocześniejszych projektów. Duże domy w stylu śródziemnomorskim dumnie górują nad basenem ogrodowym.

Styl eklektyczny

Na koniec styl eklektyczny, który możemy określić jako misz masz. Styl eklektyczny łączy bowiem różne style w spójną i harmoniczną całość. Dla architektów jest to bardzo trudny styl, ponieważ łączenie zgoła odmiennych stylów zawsze jest ryzykowne – finalnie domy mogą prezentować się wręcz karykaturalnie. Jeśli jednak architekt wykaże się odpowiednim poczuciem estetyki oraz znajomością różnych stylów i wyciągnie z nich wspólne mianowniki, możliwe jest uzyskanie naprawdę widowiskowych zestawień. Przykładem stylu eklektycznego może być poniekąd styl skandynawski, który stara się łączyć elementy typowe dla stylu klasycystycznego, ale i modernistycznego.

Jak wybrać odpowiedni styl domu?

Pozornie mogłoby się wydawać, że wybór stylu domu to kwestia zależna wyłącznie od gustu i poczucia estetyki inwestora. Sprawa jest jednak nieco bardziej złożona. Planując budowę domu należy oczywiście wziąć pod uwagę uwarunkowania lokalne narzucane przez Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego lub decyzję o warunkach zabudowy. Dokumenty te wprowadzają pewne warunki, które musi spełniać dom wznoszony w konkretnej lokalizacji. A to może skutecznie wpłynąć na to, jaki styl domu jednorodzinnego okaże się najlepszym rozwiązaniem. Modernistyczne domy raczej nie sprawdzą się na wsi w otoczeniu domów rustykalnych, tak jak rustykalne domy średnio pasują do osiedla domów w mieście. Biorąc jednak pod uwagę dużą różnorodność, inwestorzy nie powinni mieć trudności z odnalezieniem projektu dostosowanego do swoich potrzeb.