Planowanie instalacji elektrycznej w domu – o czym należy pamiętać?

Do 2015 roku projekt sieci elektrycznej oraz innych instalacji w domu był niezbędnym dokumentem, który trzeba było załączyć do projektu budowlanego przy składaniu wniosku o wydanie pozwolenia na budowę. Obecnie takiego obowiązku nie ma, co nie zmienia faktu, że projekt sieci elektrycznej jest potrzebny. Zazwyczaj wykonuje go architekt odpowiedzialny za indywidualny projekt domu lub architekt adaptujący, który zajmuje się przystosowaniem gotowego projektu domu.
Projekt sieci elektrycznej obejmuje opis parametrów i rozwiązań sieciowych, a także zawiera schematy uwzględniające przebieg wszystkich przewodów, rozmieszczenie tablicy rozdzielczej, a także poszczególnych gniazdek, puszek, punktów świetlnych, włączników. Od prawidłowo wykonanego projektu zależeć będzie to, czy sieć elektryczna zapewni optymalną moc, czy bez problemu podłączymy wszystkie urządzenia bez konieczności stosowania przedłużaczy i rozgałęźników, a przede wszystkim, czy będzie ona całkowicie bezpieczna i efektywna.
Projekt instalacji składa się z części opisowej oraz rysunkowej. Część opisowa obejmuje kluczowe parametry techniczne, liczbę poszczególnych elementów, rozwiązania sieciowe, a także wykaz materiałów potrzebnych do wykonania tej instalacji. Z kolei część rysunkowa obejmuje schematy oraz plany, na których zaznaczona jest trasa poprowadzenia przewodów elektrycznych, a także rozmieszczenie kluczowych elementów osprzętu elektrycznego: skrzynki rozdzielczej z bezpiecznikami, puszek, punktów świetlnych, gniazdek włączników. Przewody są schowane w ścianach i podłogach. Od każdego punktu elektrycznego biegnie przewód, który w dalszej części trasy grupuje się z innymi przewodami i wędruje aż do tablicy rozdzielczej. Projekt instalacji uwzględnia również połączenie sieci elektrycznej z obowiązkowym uziemieniem, np. w formie uziomu fundamentowego.
Nieodzownym elementem współczesnych projektów domów jest charakterystyka energetyczna budynku, która ma oszacować zapotrzebowanie domu na energię pierwotną. Głównie chodzi tu o zapotrzebowanie na energię do celów grzewczych, klimatyzacji oraz wentylacji, ale w praktyce można oszacować także zapotrzebowanie na prąd potrzebny do prawidłowego działania wszystkich urządzeń. Należy zatem oszacować, ile urządzeń i sprzętów w naszym domu będzie podłączonych do sieci i jakie będzie ich sumaryczne zużycie. W Internecie można znaleźć specjalne kalkulatory, w których można dodawać kolejne urządzenia i sprzęty, aby dokładnie oszacować zapotrzebowanie.
Od szacunkowego zapotrzebowania na prąd zależeć będzie planowanie instalacji elektrycznej w domu. Jedną z istotniejszych decyzji jest wybór między układem jednofazowym i trójfazowym. W większości domów jednorodzinnych w zupełności wystarcza układ jednofazowy o napięciu 240 V. Umożliwia przesył mocy do 6 kW. Układy trójfazowe stosuje się w większych budynkach, których zapotrzebowanie na energię elektryczną jest odpowiednio większe. Ten układ posiada napięcie 230/400 V i jest zdolny do przesyłania energii powyżej 6 kW. Na układ trójfazowy powinni zdecydować się inwestorzy, którzy przewidują w swoim domu elektryczny system grzewczy.
Następnie należy zastanowić się nad wstępną aranżacją poszczególnych wnętrz w domu. Musimy wiedzieć, gdzie stanie telewizor, lodówka oraz inne sprzęty elektryczne. Planując gniazdka w odpowiednich miejscach wykluczymy konieczność stosowania przedłużaczy i rozgałęziaczy. Należy także zastanowić się nad rozmieszczeniem punktów oświetlenia oraz włączników. Znając swoje indywidualne oczekiwania możemy je przedstawić architektowi.
Projekt sieci elektrycznej wykonuje architekt posiadający stosowne uprawnienia budowlane. Bierze on pod uwagę indywidualne oczekiwania inwestora przy rozmieszczaniu poszczególnych elementów osprzętu elektronicznego, a następnie w rozsądny i przemyślany sposób prowadzi przewody do tablicy rozdzielczej, tak, aby do minimum ograniczyć ich długość i liczbę. Projekt wchodzi w skład kompletnego projektu budowlanego. Dobrze wykonana instalacja elektryczna w domu ma być w pełni uporządkowana, tak, aby redukować ryzyko skoków napięcia, a także, żeby uzyskać system gwarantujący bezpieczeństwo i komfort domownikom.