Ocieplenie domu murowanego w zdecydowanej większości przypadków jest niezbędne, aby uchronić dom przed działaniem niskich i wysokich temperatur, a także uzyskać odpowiednią efektywność instalacji grzewczej oraz klimatyzacji. Od jakości termoizolacji w dużej mierze zależy energooszczędność całego domu. W niniejszym artykule omówimy najczęstsze metody ocieplania domu murowanego wraz z najlepszymi materiałami.
Czy dom murowany zawsze wymaga ocieplenia?
Ocieplenie domu murowanego nie jest konieczne, ale zdecydowana większość nowych domów musi posiadać warstwę termoizolacyjną. Wynika to z obowiązujących Warunków Technicznych 2021, w których określono, że maksymalny dopuszczalny współczynnik przenikania ciepła dla przegród w postaci ścian zewnętrznych wynosi 0,20 W/(m2*K). Współczynnik ten teoretycznie można uzyskać przy zastosowaniu odpowiedniego materiału budowlanego, np. dostatecznie grubej warstwy muru z pustaków ceramicznych poryzowanych lub betonu komórkowego. Są to wówczas ściany jednowarstwowe, które nie posiadają termoizolacji.
W praktyce jednak coraz trudniej sprostać obowiązującym normom, a budowa jednowarstwowych ścian spełniających te normy jest naprawdę trudna i nie pozostawia marginesu błędu. Wymagane są przy tym najwyższej jakości materiały. Z tego względu, zdecydowana większość nowych domów posiada ściany dwuwarstwowe lub trójwarstwowe, w których obecna jest warstwa termoizolacyjna, czyli po prostu ocieplenie. Ocieplać należy także stare domy, aby przystosować ich charakterystykę energetyczną do współczesnych warunków.
W jaki sposób ociepla się ściany zewnętrzne?
Do ocieplania ścian zewnętrznych zazwyczaj wykorzystuje się trzy rodzaje materiałów: polistyren ekspandowany (styropian), polistyren ekstrudowany (styrodur), a także wełnę mineralną. W przypadku styropianu i styroduru płyty nakleja się na warstwę muru, która powinna zostać dokładnie oczyszczona i wyrównana. Podłoże musi być suche, a temperatura powietrza nie powinna przekraczać 30 st. Klej nanosi się na płytę po obrzeżach, a także punktowo na jej powierzchni, aby przynajmniej 60% było pokryte klejem. Następnie nakleja się płytę na warstwę muru. W przypadku wełny mineralnej cały proces wygląda podobnie, tyle tylko, że uprzednio należy zamocować uchwyty (rurhaki).
Po montażu płyt termoizolacyjnych można przystąpić do wykończenia elewacji. Na materiał nanosi się warstwę zaprawy klejącej wraz z siatką zbrojeniową, a następnie można przejść do tynkowania ściany. W przypadku ścian trójwarstwowych dodatkowo stosuje się warstwę elewacyjną np. w postaci płytek klinkierowych lub paneli drewnianych. Ściany zewnętrzne można ocieplać także techniką rozprowadzenia piany poliuretanowej, ale wciąż jest to stosunkowo rzadkie rozwiązanie. Ta technika jest natomiast chętnie wykorzystywana do ocieplania poddaszy.
Jak wygląda ocieplenie dachu?
Ocieplenie dachu zależy oczywiście od jego konstrukcji. W dachach spadzistych najczęściej stosuje się wełnę mineralną, którą układa się pomiędzy elementami więźby. Od wewnątrz pokrywa ją paroizolacja i docelowe okładzina połaci od wewnątrz, natomiast po stronie zewnętrznej dostępna jest wiatroizolacja oraz hydroizolacja. Do ocieplania poddasza coraz częściej wykorzystuje się także piankę poliuretanową, którą rozprowadza się z pomocą specjalnych pistoletów natryskowych. Zaletą piany jest to, że po rozprowadzeniu znacznie zwiększa ona swoją powierzchnię skutecznie docierając do najtrudniej dostępnych zakamarków, eliminując tym samym ryzyko mostków termicznych.
W przypadku domów parterowych ze strychem dachu nie trzeba ocieplać, ale wówczas konieczne jest szczelne ocieplenie stropu oddzielającego parter od strychu. Podobnie ociepla się domy zwieńczone stropodachem. Można w tym celu zastosować wełnę mineralną, płyty styropianowe, ale również piankę poliuretanową. Miejsce ułożenia termoizolacji zależy od rodzaju stropodachu. W tradycyjnym stropodachu nad termoizolacją znajduje się hydroizolacja, natomiast w stropodachu odwrotnym hydroizolacja to jedna z pierwszych warstw, a wyżej znajduje się termoizolacja.
Jak wybrać odpowiedni materiał termoizolacyjny?
Współczynnik przenikania ciepła przegrody w dużej mierze zależy od jakości zastosowanych materiałów termoizolacyjnych. Najczęściej wykorzystywane termoizolatory to: polistyren ekspandowany (styropian), polistyren ekstrudowany (styrodur), styropian grafitowy z domieszką grafitu lub sadzy, wełna mineralna (szklana i skalna), a także pianka poliuretanowa. Wybierając materiał na ocieplenie domu należy zwrócić uwagę na współczynnik przewodzenia ciepła lambda. Im jest on niższy, tym lepsze wartości termoizolacyjne danego materiału.
Najlepsze wartości osiąga pianka poliuretanowa, w przypadku której można zejść do poziomu poniżej 0,020 W/(m2*K). Porównywalny jest styrodur i styropian grafitowy (ok. 0,028 – 0,032 W/(m2*K)). Dla wełny mineralnej jest to ok. 0,031 – 0,035 W/(m2*K). Natomiast tradycyjny styropian biały posiada współczynnik lambda na poziomie 0,034 – 0,040 W/(m2*K). Warto tutaj wspomnieć także o tym, że im niższy współczynnik lambda, tym cieńsza warstwa danego materiału termoizolacyjnego wystarczy, aby uzyskać oczekiwany współczynnik przenikania ciepła dla przegrody.