Kierownik budowy a inspektor nadzoru – czym różnią się te funkcje?

Kierownik budowy oraz inspektor nadzoru to wykwalifikowani specjaliści, których zadania są do siebie nieco zbliżone. Obaj mają bowiem czuwać nad bezpieczeństwem i prawidłowością wykonywanych prac budowlanych. Jednakże konkretne zadania obu tych fachowców są zupełnie inne, a co więcej, łączenie tych dwóch funkcji jest niemożliwe, ze względu na potencjalny konflikt interesów. W tym artykule wyjaśnimy, czym różni się kierownik budowy od inspektora nadzoru. 

Kim jest kierownik budowy?

Kierownik budowy to obowiązkowa postać na placu budowy. Inwestor może samodzielnie zatrudnić kierownika lub też zaakceptować kandydaturę wskazaną przez firmę budowlaną odpowiedzialną za realizację projektu. Biorąc jednak pod uwagę, że kierownik budowy powinien pomóc inwestorowi w nadzorowaniu i kontrolowaniu prac, powinna to być osoba zaufana i bezstronna.

Kierownik budowy czuwa nad bezpieczeństwem i higieną pracy, nadzoruje i kontroluje przebieg prac budowlanych dbając o ich zgodność z projektem budowlanym, prowadzi dziennik budowy, jest odpowiedzialny za odbiory prac, może reprezentować inwestora w kwestiach formalnych. To kierownik budowy powinien być gwarantem prawidłowej realizacji projektu zgodnie z oczekiwaniami inwestora. 

Kim jest inspektor nadzoru?

Inspektor nadzoru budowlanego jest urzędnikiem. Podobnie jak kierownik budowy posiada stosowne uprawnienia budowlane, w których się specjalizuje. Możemy wyróżnić powiatowego inspektora nadzoru budowlanego, wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego oraz głównego inspektora nadzoru budowlanego.

Budując dom jednorodzinny możesz mieć kontakt z tym pierwszym, bo to właśnie on odpowiada za kontrolę obiektów mieszkalnych. Inspektor nadzoru może w każdej chwili skontrolować plac budowy, aby sprawdzić, czy prace przebiegają w sposób zgodny z BHP oraz czy inwestycja jest realizowana zgodnie z projektem budowlanym. Ma znacznie szersze kompetencje od kierownika budowy – inspektor stoi w hierarchii wyżej, ponieważ kontroluje również pracę kierownika i w razie konieczności może wyciągnąć wobec niego stosowne konsekwencje. 

Jakie są obowiązki kierownika budowy?

Kierownik budowy czuwa nad przebiegiem prac budowlanych. To on ma obowiązek zapewnić bezpieczeństwo pracownikom, ale również osobom postronnym. To on nadzoruje, czy prace budowlane są wykonywane w sposób poprawny i zgodny z projektem budowlanym. To on dokonuje wpisów w dzienniku budowy i odbiera prace budowlane. Może reprezentować inwestora jako pełnomocnik w wielu sprawach formalnych. To kierownik budowy może ponieść konsekwencje za nieprawidłowości i niezgodność stanu faktycznego z projektem.

Kierownik budowy musi posiadać stosowne uprawnienia budowlane, a wybiera go inwestor. Jeśli jest to budowa systemem zleconym, swojego kandydata przedstawia firma budowlana. W tej sytuacji inwestor może zaakceptować taką kandydaturę, ale może również wskazać własnego kierownika budowy z innej firmy. 

Jakie możliwości posiada inspektor nadzoru?

Inspektor budowlany może zjawić się na placu budowy w każdej chwili. Zazwyczaj dzieje się tak, gdy przyjmie on zgłoszenie o nieprawidłowościach. Jednak Inspektorat Nadzoru Budowlanego może z własnej inicjatywy zdecydować się na kontrolę. Są to jednak sytuacje należące do rzadkości. Zazwyczaj inspektor zjawi się na placu budowy gdy otrzyma zgłoszenie, np. od sąsiada, który uważa, że prace budowlane są realizowane nie tak jak trzeba. Co dalej? 
Inspektor nadzoru budowlanego przeprowadzi gruntowną kontrolę – sprawdzi sposób realizacji prac budowlanych, skontroluje dotychczasowy stan robót, przejrzy dokumentację, w tym projekt budowlany i dziennik budowy. Jeśli wszystko będzie w porządku, wystosuje pismo, w którym stwierdzi, że kontrola nie wykazała żadnych nieprawidłowości. Jeśli coś będzie jednak nie tak, wachlarz możliwości inspektora nadzoru budowlanego jest bardzo szeroki. Może on zażądać wprowadzenia poprawek lub zmian, zatrzymać budowę w przypadku poważnych naruszeń, a także ukarać finansowo mandatem nawet do 5000 zł. 

Kiedy konieczny jest inspektor nadzoru?

 
Większość inwestorów budujących dom jednorodzinny nigdy nie spotka się z inspektorem nadzoru. Chociaż do powiatowego inspektoratu nadzoru budowlanego zgłasza się zakończenie prac budowlanych, to kontrola na placu budowy należy do rzadkości i zwykle ma związek ze zgłoszeniem osób trzecich. Jednak jeśli inwestor ma wątpliwości, czy firma budowlana dobrze wykonuje swoje obowiązki, może sam zatrudnić inspektora nadzoru budowlanego. Wówczas, wszelkie nieprawidłowości wykryte przez inspektora będą obciążały firmę budowlaną i to ona będzie ponosić konsekwencje prawne i finansowe.

A zatem, o ile inwestor nie ma nic do ukrycia, inspektor nadzoru budowlanego to ktoś, kto działa na jego korzyść. Inspektor nadzoru jest wymagany przy budowie obiektów o kubaturze min. 2500 m3. 

Czy inwestor może zatrudnić inspektora nadzoru?

Jak najbardziej, inwestor może sam z siebie zatrudnić inspektora nadzoru, aby kontrolował on prace budowlane i w razie nieprawidłowości wyciągnął odpowiednie konsekwencje wobec wykonawcy. Koszty zatrudnienia inspektora nadzoru są jednak dość wysokie i wynoszą kilka tysięcy złotych.

Z tego względu zdecydowana większość inwestorów decyduje się zaufać kierownikowi budowy, który powinien dopilnować, aby prace były wykonywane w sposób prawidłowy, bezpieczny i zgodny z projektem budowlanym. Jeśli kierownik budowy będzie dobrze wywiązywał się ze swoich zadań, ryzyko kontroli ze strony inspektora jest minimalne. A nawet jeśli do takiej kontroli dojdzie, inspektor po prostu stwierdzi brak nieprawidłowości.