W prawie cywilnym zachodzą sytuację, w których właściciel nieruchomości musi udostępniać w ściśle określonym zakresie pewną część swojego terenu na użytek sąsiada. Najczęściej, taka sytuacja zachodzi w przypadku, gdy jedna działka budowlana jest oddzielona od drogi publicznej drugą działką. Wówczas, właściciel odciętej działki może zażądać ustanowienia drogi koniecznej. W tym artykule postaramy się omówić kwestie związane ze służebnością gruntową oraz służebnością przesyłu.
Problematyczna lokalizacja działki budowlanej
W miejscowym planie zagospodarowania przestrzeni często można natrafić na nieco kontrowersyjne rozplanowanie, w których działki budowlane są odcięte od drogi publicznej przez inną działkę. Jest to zresztą jedna z kwestii, którą należy wziąć pod uwagę przy zakupie działki. Warto udać się do urzędu gminy, aby sprawdzić, czy w bliskim sąsiedztwie znajdują się działki budowlane, które w przyszłości mogą nam nastręczyć sporych problemów, takich jak konieczność udostępniania swojej nieruchomości w celu ustanowienia drogi koniecznej.
W praktyce, takie sytuacje nie powinny mieć miejsca, ale niestety, plan zagospodarowania przestrzennego często bazuje na przedawnionych informacjach, co może prowadzić do wystąpienia podobnych sytuacji. W tym artykule: https://new-house.com.pl/dzialki możesz sprawdzić, jakie czynniki warto uwzględnić, przy wyborze lokalizacji pod wymarzony dom. No dobrze, przejdźmy zatem do konkretów: czym jest służebność gruntowa i przesyłu? Jak działa droga konieczna?
Czym jest służebność gruntowa?
Według prawa cywilnego, służebność gruntowa oznacza obciążenie nieruchomości na rzecz właściciela drugiej nieruchomości. W takiej sytuacji wyróżniamy dwie strony: nieruchomość obciążona oraz nieruchomość władnąca. W ramach ustanowienia służebności gruntowej, właściciel nieruchomości obciążonej posiada ograniczone możliwości dysponowania pewnym obszarem swojego terenu. W skrajnych przypadkach, właściciel całkowicie traci prawo zarządzania danym terenem.
W aspekcie służebności gruntowej najczęściej spotkamy się ustanowieniem prawa przechodu lub przejazdu. Ma to miejsce w sytuacji, gdy właściciel oraz domownicy zamieszkujący sąsiednią działkę, potrzebują przejść lub przejechać przez nasz teren, aby dotrzeć do drogi publicznej. Innymi słowy, właściciel nieruchomości władnącej otrzymuje prawo do korzystania z wyznaczonego obszaru nieruchomości obciążonej w zakresie ustanowionym w umowie. Taka umowa może zostać zawarta ugodowo pomiędzy sąsiadami lub na drodze sądowej.
Kiedy potrzebna jest droga konieczna?
Droga konieczna mieści się w definicji służebności gruntowej. Jeśli jedna nieruchomość jest odcięta od drogi publicznej przez drugą nieruchomość. właściciel ma prawo zażądać wyznaczenia drogi koniecznej, która umożliwi dojazd do drogi przez teren sąsiada. Nie ma znaczenia, że dom został wybudowany na odciętej działce. Jeśli działa posiadała status budowlanej, a jej właściciel utrzymał pozwolenie na budowę, ma on pełne prawo ubiegać się o stworzenie drogi koniecznej. W tym artykule: https://new-house.com.pl/pozwolenie-na-budowe poruszamy kwestie związane z formalnościami, których trzeba dopełnić przy ubieganiu się o takie pozwolenie.
W praktyce, droga jest finansowana ze środków właściciela nieruchomości władnącej. To na niego spada również obowiązek utrzymania tej drogi w należytym porządku. Właściciel nieruchomości obciążonej znajduje się w trudnej sytuacji, ponieważ może to oznaczać utratę znacznej części ogrodu, a ponadto, znaczny spadek prywatności. Jedynym sposobem w tej sytuacji pozostaje tak naprawdę postawienie drugiego ogrodzenia wzdłuż wytyczonej drogi koniecznej.
Czym jest służebność przesyłowa?
Istnieje również służebność przesyłowa, w ramach której, przez teren nieruchomości obciążonej będą przebiegać przyłącza technologiczne prowadzące do nieruchomości władnącej. W ten sposób, właściciel drugiej działki uzyskuje dostęp do prądu, gazu czy wody. Służebność przesyłowa często jest ustanawiana na drodze właściciela prywatnej działki, a przedsiębiorcy, który zamierza wybudować magazyn, biuro, warsztat, zakład produkcyjny lub inny obiekt związany z prowadzeniem działalności. Oznacza to, że na terenie nieruchomości obciążonej można przeprowadzić prace, które umożliwią poprowadzenie przyłączy. Może to oznaczać niemałe straty na naszym ogródku. Na szczęście, tego typu niedogodności powinny zostać odpowiednio zrekompensowane finansowo.
Czy warto inwestować w działkę odciętą od drogi publicznej?
No cóż, w praktyce, jeśli nasza działka posiada status budowlanej, a także dysponujemy pozwoleniem na budowę, nic nie stoi na przeszkodzie, aby rozpocząć inwestycję. W praktyce, warto wcześniej porozumieć się z sąsiadem, ponieważ jego kategoryczna odmowa oznacza żmudne procesy sądowe. Co więcej, budowa domu na działce odciętej od drogi publicznej jest trudniejsza i droższa. W tym artykule: https://new-house.com.pl/budowa-domu omawiamy różne kryteria związane z budową domu. Korzystając z usług firmy New House, zyskujesz profesjonalne doradztwo, także w problematycznych sprawach związanych ze służebnością gruntową.