Wentylacja grawitacyjny to stary i sprawdzony system, który do dziś jest wykorzystywany w wielu nowych domach. W praktyce, coraz częściej możemy przeczytać o ograniczeniach i wadach tego systemu. Nowoczesne budownictwo oferuje nam znacznie efektywniejsze sposoby wymiany powietrza w domu. W tym artykule wyjaśnimy, w jaki sposób działa wentylacja grawitacyjna, jakie są wady i zalety tego rozwiązania, a także, czy istnieją lepsze alternatywy.
Na czym polega wentylacja grawitacyjna?
System opiera się na podstawowych prawach fizyki. Jeśli zachodzi istotna różnica ciśnień, a jednocześnie spełnione są podstawowe warunki atmosferyczne, w kominie powstaje ciąg powietrza, który usuwa powietrze nagromadzone w naszym domu. Dopływ powietrza z zewnątrz odbywa się za sprawą nieszczelnej stolarki okiennej, mostków cieplnych w termoizolacji lub po prostu poprzez otwarte okna oraz mechaniczne systemy wtłaczania powietrza.
Tradycyjna wentylacja grawitacyjna nie wymaga energii elektrycznej. Bazuje bowiem na podstawowych prawach fizyki oraz kanałach wentylacyjnych zakończonych kominem. Taki system wciąż cieszy się ogromną popularnością przy budowie nowych domów, o czym piszemy w tym artykule: https://new-house.com.pl/budowa-domu. W praktyce jednak, wentylacja grawitacyjna jest uzależniona od warunków atmosferycznych, a także wymaga celowych nieszczelności, które umożliwiają wprowadzanie powietrza z zewnątrz. Taki system ma oczywiste wady.
Jakie korzyści oferuje nam wentylacja grawitacyjna?
Przede wszystkim jest to system niezwykle prosty, a co za tym idzie, tani w montażu. Wystarczy jedynie wykuć w ścianach kanały wentylacyjne prowadzące do komina. Rozwiązanie to jest stosowane od wielu, wielu lat, a wraz z postępem technologicznym doczekało się oczywiście wielu innowacyjnych rozwiązań, które poprawiły efektywność tego systemu. Wentylacja grawitacyjna nie wymaga również zasilania elektrycznego, dzięki czemu, jest niezależna od ewentualnych awarii oraz przerw w dostawach prądu. Wciąż jest to również najtańszy system wentylacji w domu.
Jakie wady posiada wentylacja grawitacyjna?
System ten posiada jednak istotne ograniczenia, przez co często jest określany jako przestarzały oraz mało efektywny. Przede wszystkim, niezbędna jest różnica ciśnień oraz obecność określonych warunków atmosferycznych. Ponadto, napływ powietrza z zewnątrz wymaga nieszczelności. Jeśli stolarka okienna oraz termoizolacja odznaczają się stuprocentową szczelnością, wówczas, jedynym sposobem na wpuszczenie świeżego powietrza jest otwarcie okna, co w okresie zimowym jest oczywiście problematyczne, biorąc pod uwagę niskie temperatury i wysoki poziom zanieczyszczeń.
Grawitacja wentylacyjna nie należy również do rozwiązań energooszczędnych, o czym przekonamy się w okresie zimowym. Wymiana powietrza idzie bowiem w parze z wymianą ciepła. Nagrzane powietrze jest wyprowadzane z naszego domu przez komin, natomiast powietrze z zewnątrz obniża temperatury panujące we wnętrzu. Oznacza to większe zużycie energii potrzebnej na ogrzanie domu. Ze względu na istotne wady, od lat poszukiwano lepszej alternatywy wentylacji grawitacyjnej.
Czym jest wentylacja mechaniczna (rekuperacja)?
Coraz popularniejszą alternatywą dla wentylacji grawitacyjnej jest rekuperacja, czyli wentylacja mechaniczna. Za wymianę powietrza odpowiada urządzenie, które na bieżąco analizuje informacje dostarczane przez czujniki. Rekuperator wyprowadza powietrze przez wyciąg z pomieszczeń zakończony wyrzutnią. Jednakże w trakcie, w urządzeniu zachodzi wymiana ciepła. Spora jego część jest pobierana z odprowadzanego powietrza i przekazywana do powietrza z zewnątrz.
W okresie jesienno-zimowym oznacza to znacznie ograniczenie problemu utraty ciepła. Co więcej, rekuperacja może być wzbogacana o gruntowy wymiennik ciepła, czyli specjalny system orurowania w gruncie, dzięki któremu powietrze jest przepuszczane przez źródło o stałej temperaturze 4-8 st. C. W zimie powietrze z zewnątrz jest w ten sposób stopniowo ogrzewane, z kolei w lecie wyraźnie ochładzane, co pozwala na uzyskanie energooszczędnej klimatyzacji.
Czy warto zainwestować w wentylację mechaniczną?
W ostatnich latach obserwujemy stały wzrost popularności domów energooszczędnych oraz pasywnych, które do minimum ograniczają zapotrzebowane na energię. Domy Plus Energetyczne są nawet w stanie wyprodukować nadwyżkę energii. O nowoczesnych technologiach domów murowanych piszemy w tym artykule: https://new-house.com.pl/dom-murowany. W domach energooszczędnych często nie ma miejsca na przestałą wentylacją grawitacyjną.
W związku z tym, stale wzrasta zainteresowanie wentylacją mechaniczną, zwaną również rekuperacją. To system, który oferuje efektywną i zautomatyzowaną wymianę powietrza niezależnie od warunków atmosferycznych. Co więcej, rekuperacja pozwala oczyścić powietrze z zewnątrz, a także przekazać mu ciepło pozyskane z odprowadzanego powietrza. W połączeniu z gruntowym wymiennikiem ciepła, rekuperacja dodatkowo zwiększa swoją wydajność.