Kiedy potrzebny jest drenaż opaskowy?
Istnieje kilka sytuacji, w których drenaż opaskowy jest potrzebny. Zacznijmy od wysokiego poziom wód gruntowych, które mogą osiągnąć poziom ław fundamentowych. To powszechny problem, który można skutecznie rozwiązać z pomocą drenażu. Także nieprzepuszczalny lub niejednorodny grunt, który zatrzymuje wodę, stanowi zagrożenie dla fundamentów.
Woda opadowa nie może być bowiem odprowadzona do głębszych warstw gruntu, co oznacza, że będzie ona napierać na fundamenty. Wodę możemy jednak przetransportować w inne miejsce właśnie z pomocą drenażu. Drenaż opaskowy zaleca się także przy domach z podpiwniczeniem oraz domach usytuowanych na skarpie.
Jeśli interesuje Cię budowa drenażu opaskowego przy istniejącym już domu, zapewne wystąpiły problemy, takie jak: podmywanie fundamentów, zalewanie piwnicy, nieestetyczne zacieki na elewacji czy zbyt wysoki poziom wilgoci.
Inwestorzy, którzy dopiero przymierzają się do budowy domu, powinni zamówić kompletne badania geotechniczne gruntu, które pozwalają rozpoznać warunki wodno-gruntowe i odpowiedzieć na pytanie, czy drenaż opaskowy w tym miejscu jest potrzebny.
Gdzie można odprowadzić wodę z drenażu?
O ile poziom wód gruntowych jest dostatecznie niski, a grunt przepuszczalny, wodę można rozsączyć na terenie całego ogrodu.
Jest to najwygodniejszy, a zarazem najtańszy system odprowadzania wody. Wodę można odprowadzić także do kanalizacji deszczowej, ale wymaga to uzyskania stosownego pozwolenia. Kolejnym sposobem jest stworzenie sztucznego zbiornika wodnego, np. w postaci oczka wodnego, stawu lub rowu melioracyjnego.
Jeśli zbiorniki wodne są położone w okolicy naszego domu, po uzyskaniu pozwolenia można tam odprowadzić wodę z drenażu opaskowego. Także zbiornik retencyjny może pomóc w gromadzeniu wody. Plusem jest tutaj możliwość ponownego wykorzystania zebranej wody, np. do podlewania ogrodu w suche dni.
Etapy budowy drenażu opaskowego
Przede wszystkim, planując wykonanie drenażu opaskowego, należy pamiętać, że ten wymaga znalezienia odpowiedniego miejsca do odprowadzania nadmiaru wody.
W zależności od potrzeb i preferencji inwestor może zdecydować się na odprowadzenie wody do kanalizacji deszczowej, studni, zbiornika wodnego lub zbiornika melioracyjnego, a także rozsączyć po działce.
W zależności od wybranej metody odprowadzania wody gruntowej należy pamiętać o konieczności spełnienia szeregu kryteriów wskazanych powyżej.
Następnym krokiem jest przeprowadzenie badania geotechnicznego gruntu. Podczas prowadzonych prac badawczych, wykwalifikowany geotechnik oceni jakość i strukturę gruntu.
Na podstawie wykonanych badań specjalista wyda opinię, zawierającą wszelkie niezbędne informacje, dotyczące rodzaju gruntu oraz warunków wodnych.
Jest to szczególnie ważne, ponieważ to właśnie między innymi poziom wody gruntowej będzie determinował rodzaj niezbędnych do zastosowania zabezpieczeń wodochronnych, szczególnie wówczas, gdy inwestor planuje budowę domu z częścią podziemną.
Rury drenarskie — podstawa systemu drenażu opaskowego
Wykonanie drenażu opaskowego wymaga zastosowania odpowiednich technologii. Podstawą systemu drenażu opaskowego są rury drenarskie, zwykle wykonane z tworzyw sztucznych, w tym polichlorku winylu lub polietylenu oraz z ceramiki.
Drenaż opaskowy zdecydowanie częściej wykonuje się z wykorzystaniem rur z tworzyw sztucznych. Tego typu rury wyróżniają się takimi cechami, jak:
- wysokie właściwości ciepłochronne,
- odporność na korozję,
- odporność na uszkodzenia mechaniczne.
Co ważne, choć rury z tworzyw sztucznych wydają się trwalsze, to materiał ten może źle znosić bardzo niskie i bardzo wysokie temperatury.
Rury drenarskie posiadają liczne otwory, które znajdują się na całym obwodzie i pełnej długości, co pozwala na skuteczne pobieranie wody z gruntu. Poszczególne segmenty łączą się ze sobą mufami, zapewniającymi szczelność.
Szerokość rur drenarskich należy dopasować do długości ciągu oraz warunków wodno-gruntowych obszaru.
Aby drenaż opaskowy okazał się skuteczny, rury drenarskie układa się wokół domu, w połowie wysokości ławy fundamentowej, z zachowaniem spadku na poziomie 0,5%.
Układając system rur drenarskich, należy zwrócić szczególną uwagę na to, by spód rur nie znalazł się poniżej dolnej krawędzi ławy.
Takie ułożenie drenażu opaskowego może doprowadzić do przedostawania się wody pod fundamenty budynku podpiwniczonego, co w efekcie może skutkować jego podmywaniem.
Studzienki drenarskie rewizyjne i zbiorcze
Drenaż opaskowy musimy wykonać wokół całego budynku. Aby zapewnić maksymalną skuteczność systemu, w każdym rogu budynku, w którym dochodzi do załamania rur drenarskich, należy umieścić studzienki rewizyjne.
Studzienki rewizyjne należy dopasować do średnicy rur drenarskich. Te niewielkie zbiorniki przykrywane zdejmowanymi pokrywkami pozwalają na przepłukiwanie rur z cząstek piasku i szlamu.
Studzienka zbiorcza jest wyraźnie większa od studzienek rewizyjnych i należy ją zamontować w końcowym punkcie drenażu, w najniższym punkcie poboru wody gruntowej. Studzienki zbiorcze służą do gromadzenia wody, zanim ta zostanie odprowadzona do właściwego punktu.
Aby drenaż opaskowy działał sprawniej, warto dodatkowo wyposażyć studzienkę zbiorczą w pompę, która pozwoli na skuteczną automatyzację procesu.
Montaż drenażu opaskowego
Czynnikiem determinującym sposób montażu systemu drenarskiego uzależniony jest od występujących na danym obszarze warunków wodno-gruntowych, w tym w szczególności od poziomu przepuszczalności gruntu.
O ile w przypadku gruntów przepuszczalnych montaż systemu rur drenażowych nie stwarza większych trudności, tak wykonanie drenażu na gruntach gliniastych i nieprzepuszczalnych może przysporzyć dodatkowych trudności.
Przede wszystkim drenaż opaskowy wymagać będzie zastosowania dodatkowego drenażu płaszczyznowego, wzdłuż ściany fundamentowej. Takie ułożenie pozwala na skuteczne odprowadzenie wody, gromadzącej się wzdłuż ścian budynku, a przy tym przyspieszy jej osuszanie.
Aby wykonać drenaż opaskowy na gruncie nieprzepuszczalnym, należy w pierwszej kolejności zamontować izolację przeciwwilgociową oraz izolację termiczną ze styropianu. Dopiero na tak przygotowanym obszarze można ułożyć drenaż opaskowy, który następnie należy zabezpieczyć geowłókniną.
Geowłóknina w systemie drenażowym pełni funkcję dodatkowego zabezpieczenia, które zapobiegnie przedostawaniu się do rur drobinek gruntu. Dla wzmocnienia efektu filtracyjnego należy przygotować dodatkową obsypkę filtracyjną ze żwiru i keramzytu o grubości co najmniej 16 mm.
Na sam koniec należy dodatkowo wykonać wokół fundamentów budynku obsypkę żwirową. Zadaniem obsypki żwirowej jest umożliwienie swobodnego przepływu wód opadowych do systemów drenarskich, tak by ta następnie mogła być odprowadzona do zbiornika.
Warto pamiętać, że choć wykonanie drenażu opaskowego nie należy do szczególnie skomplikowanych, to dla osiągnięcia pełnej skuteczności należy pamiętać o konieczności spełnienia szeregu kryteriów.
W tym celu warto zlecić to zadanie wykwalifikowanym specjalistom, dysponującym odpowiednią wiedzą i umiejętnościami. Drenaż opaskowy wymaga wykorzystania koparki, a także zastosowania odpowiednich narzędzi.
Decydując się na skorzystanie z usług specjalisty, można znacząco usprawnić realizację prac i zwiększyć skuteczność drenażu.
Konserwacja drenażu opaskowego
Dobrze wykonany drenaż opaskowy w zasadzie nie wymaga konserwacji. Warto jednak pamiętać o tym, by regularnie sprawdzać, czy do systemu nie przeniknęły drobne osady, które z upływem lat mogą znacząco zmniejszyć przepływ wody, niekiedy całkowicie go blokując.
Co więcej, regularne rewizje systemu drenażowego pozwolą ocenić, czy drenaż nie został uszkodzony przez rozrastające się korzenie drzew i innych roślin.
W przypadku zaobserwowania jakichkolwiek niepokojących objawów, w tym zmniejszenie się wypływu wody lub jej zaniku należy koniecznie ocenić stan systemu.
W tym celu warto wykorzystać kamerę, która pozwoli skutecznie zlokalizować miejsce zatoru, wspierając tym samym proces czyszczenia drenażu.
Budowa drenażu przy istniejącym budynku
Budowa drenażu przy istniejącym budynku nie różni się szczególnie od budowy przy nowym domu. Jest to jednak proces bardzo uciążliwy, ponieważ wiąże z koniecznością rozkopania ogrodu, a czasami także rozebrania podjazdu lub tarasu. To oczywiście oznacza dodatkowe koszty. Drenaż układa się w odstępie 2-3 metrów od budynku na poziomie ław fundamentowych lub nieco wyżej.
Wykop jest wypełniany geowłókniną oraz żwirem, a następnie umieszcza się tutaj rury drenarskie. Zazwyczaj najwięcej problemów sprawia znalezienie optymalnego sposobu odprowadzania wody.
Kiedy drenaż opaskowy nie spełni swoich funkcji?
Jeśli działka budowlana jest położona na gruntach nieprzepuszczalnych, które na głębokości kilku metrów nie przechodzą w grunty przepuszczalne, wówczas drenaż nie spełni swojej funkcji. W takiej sytuacji wykonuje się wykop dookoła budynku, który następnie zasypuje się gruntem rodzimym i mocno ubija, tak, aby woda opadowa nie miała możliwości przedostania się w okolice fundamentów.
Do tego stosuje się ciężką izolację przeciwwodną, która dobrze chroni nasze fundamenty. Przeciwskazaniem do montażu systemu rur drenarskich jest również woda naporowa, nazywana wodą gruntową pod ciśnieniem, która mogłaby w krótkim czasie uszkodzić system. Prawidłowe funkcjonowanie drenażu w dnie wykopu ma ogromne znaczenie. Układajmy rury drenarskie ściana po ścianie.
Ile kosztuje drenaż opaskowy wokół starego domu?
Na całkowity koszt inwestycji wpływa oczywiście łączna długość ścian budynku, wzdłuż których położony będzie drenaż. Skomplikowana bryła wymagająca zakręcania rur również podniesie koszty instalacji. Do tego dochodzi koszt wybranych materiałów oraz robocizna.
W przypadku standardowego domu na planie prostokąta o wymiarach 100-150 m2, stworzenie drenażu opaskowego to wydatek rzędu ok. 3 tysięcy złotych.
Do tego dochodzą ewentualne straty związane z rozkopaniem ogrodu lub rozebraniem podjazdu. Przed podjęciem decyzji warto skonsultować się z inżynierem, który na podstawie badań geotechnicznych pozwoli nam wybrać optymalne rozwiązanie.