Wewnętrzne ściany działowe pozwalają na zagospodarowanie dostępnej powierzchni użytkowej. Nie pełnią one funkcji nośnej, a jedynie oddzielają od siebie poszczególne pomieszczenia. Ścianki działowe mogą być wybudowane z wielu różnorodnych materiałów, a budulec ma wpływ na ich właściwości, co przekłada się na ich trwałość i komfort domowników. W tym artykule omówimy popularne rodzaje ścian działowych oraz powiemy kilka słów o montażu.
Jaką funkcję w domu pełnią ścianki działowe?
Ścianki działowe pozwalają zagospodarować dostępną w budynku przestrzeń i podzielić ją na określone pomieszczenia. Z założenia nie powinny przenosić obciążeń z innych elementów konstrukcyjnych, choć ich usytuowanie względem tych elementów nie jest bez znaczenia. Zwłaszcza jeśli są to murowane ścianki działowe o dużej masie. Ścianki działowe mają zatem oddzielić od siebie poszczególne pomieszczenia, a także uczynić je bardziej funkcjonalnymi, dbając chociażby o wysoką izolacyjność akustyczną. Możemy wyróżnić murowane ścianki działowe, jak również ścianki z płyt G-K dokręcanych do wcześniej przygotowanych, metalowych profili. Wybór ścianek działowych ma wpływ na funkcjonalność domu, ale również czas budowy i koszty inwestycji.
Rodzaje ścianek działowych ze względu na materiał
Do budowy ścian działowych można wykorzystać te sam rodzaj materiałów, który został użyty do budowy ścian konstrukcyjnych. Innym rozwiązaniem jest postawienie ścianek działowych z płyt gipsowo-kartonowych lub płyt wiórowo-cementowych. Poniżej po krótce omawiamy najważniejsze rodzaje ścianek działowych:
- Beton komórkowy – zwykle wykorzystuje się bloczki gazobetonowe o grubości 8, 10 lub 12 cm. Standardowe wymiary bloczków to: 20x60 cm, 24x60 cm oraz 40x60 cm. Beton do budowy ścian działowych powinien mieć gęstość w przedziale 500 – 650 kg/m3. Ściany z betonu są bardzo odporne na uszkodzenia, a wybór odpowiedniej klasy i gęstości betonu gwarantuje dobrą izolacyjność akustyczną oraz akumulowanie ciepła.
- Pustaki ceramiczne – bardzo popularne są ścianki działowe wybudowane z pustaków ceramicznych, zwłaszcza, jeśli ceramikę wykorzystano także do ścian konstrukcyjnych. Zwykle stosuje się pustaki o grubości 9 lub 12 cm o wymiarach 25 x 29 cm lub 25 x 22 cm. Nieco kosztowniejsza okaże się budowa z cegieł pełnych lub dziurawek. Ceramika odznacza się bardzo wysoką wytrzymałością na ściskanie, dzięki czemu jest bardziej odporna na ewentualne obciążenia.
- Silikaty wapienno-piaskowe – ścianki działowe można wykonać z bloczków silikatowych o grubości 11,5 cm. Alternatywą są cegły o grubości 6,5 cm. Zapewniają bardzo wysoką izolacyjność akustyczną i są odporne na uszkodzenia. Ich minusem jest jednak wysoka twardość, a przy tym kruchość – znacznie trudniej wywiercić w nich otwory.
- Płyty gipsowo-kartonowe – równie dobrze można wykorzystać tu płyty wiórowo-cementowe, czy też płyty gipsowo-włóknowe. W odróżnieniu od wyżej wymienionych rodzajów ścian, te nie są murowane. W pierwszej kolejności wykonuje się metalowe stelaże, do których następnie przykręca się płyty gipsowo-kartonowe. Pustą przestrzeń w środku można wypełnić materiałem izolacyjnym, np. wełną. Następnie wygładza się szczeliny. Zaletą jest niski koszt i krótki czas budowy. Ściany te są jednak znacznie mniej trwałe i bardziej podatne na uszkodzenia. Ponadto, nie nadają się do wieszania lub klejenia ciężkich akcesoriów i elementów wyposażenia.
W domach jednorodzinnych najczęściej wykorzystuje się ściany murowane, które są bardziej funkcjonalne i trwałe. Płyty gipsowo-kartonowe zwykle wykorzystuje się przy remontach, np. w trakcie adaptacji poddasza. Są one lekkie, dzięki czemu nie obciążają dodatkowo stropu.
Jakie kwestie bierze się pod uwagę przy wyborze rodzaju ścian działowych?
Do budowy ścianek działowych przeważnie wybiera się ten sam rodzaj materiałów, który został wykorzystany do budowy ścian konstrukcyjnych. A zatem, jeśli dom wzniesiono z pustaków ceramicznych, to z tego materiału wykonuje się także ścianki działowe. Grubość pustaków lub bloczków na ściany działowe jest zazwyczaj dwukrotnie mniejsza, aniżeli w przypadku ścian konstrukcyjnych. Wyjątkiem są pełne cegły, które mogą być jeszcze cieńsze. Istotnym parametrem przy wyborze ścianek działowych jest izolacyjność akustyczna, czyli zdolność do pochłaniania dźwięków. Ma to spory wpływ na komfort domowników. Ważną kwestią jest także wytrzymałość na ściskanie i ogólna trwałość. Dla inwestorów istotnym czynnikiem jest także cena poszczególnych materiałów.
Jak wygląda proces montażu ścianek działowych?
Montaż ścianek działowych nie jest szczególnie trudny, ale należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Nie powinny być one na stałe związane z podłogą lub stropem, dlatego też pierwszą warstwę układa się najczęściej na warstwie poślizgowej z papy lub folii polietylenowej. Materiał nie powinien być także połączony ze stropem u góry. W tym celu stosuje się podkładki z filcu. Ponadto, pozostawia się odstęp o wysokości kilku centymetrów, który następnie wypełnia się elastycznym materiałem, np. wełną mineralna lub pianką poliuretanową. Przy montażu bardzo istotny jest także wybór właściwej zaprawy. Stosuje się zaprawy zwykłe, klejowe oraz piany.
Czy można przesunąć ścianki działowe w gotowym projekcie?
Zazwyczaj to architekt będący autorem projektu decyduje o usytuowaniu ścianek działowych. Jako iż nie są to elementy konstrukcyjne, można je jednak przesunąć lub usunąć, aby uzyskać układ przestrzenny bardziej dostosowany do swoich potrzeb. Można to zrobić na etapie adaptacji gotowego projektu za odpowiednią opłatą. Ścianki działowe można przesuwać i wyburzać także w istniejącym budynku, ale należy to uprzednio skonsultować z projektantem. Murowane ścianki działowe są dość ciężkie, a zatem mogą wywierać dodatkowe obciążenia. Jest to szczególnie istotne w przypadku ścianek działowych na piętrze lub poddaszu. Z kolei na parterze należy wziąć pod uwagę strop powyżej. Pewne ograniczenia wprowadza strop gęstożebrowy – ścianki działowe powinny być tutaj położone prostopadle do belek stropu, ponieważ inaczej wzrasta ryzyko ich pękania.