Budowa domu na działce rolnej przez rolnika

Działka rolna jest wykorzystywana do prowadzenia produkcji rolnej, a co za tym idzie, budowa domu na takim gruncie dla większości osób jest niemożliwa. Wyjątkiem jest rolnik, który na tym obszarze dysponuje gospodarstwem rolnym o dostatecznie dużej powierzchni. Wówczas pojawia się możliwość wydzielenia działki siedliskowej pod zabudowę zagrodową. W tym artykule tłumaczymy jak wygląda budowa domu na działce rolnej przez rolnika.

Jakie warunki musi spełniać rolnik planujący budowę domu na działce rolnej?

Możliwość budowy domu na działce rolnej to przywilej rolnika, który posiada w danej gminie gospodarstwo rolne o dostatecznie dużej powierzchni. Jeśli ten warunek jest spełniony, a dom będzie częścią zabudowy zagrodowej potrzebnej do prowadzenia gospodarstwa, nic nie stoi na przeszkodzie, aby wyodrębnić działkę siedliskową, na której rolnik wybuduj dom dla siebie i swojej rodziny. Minimalną powierzchnie gospodarstwa rolnego ustala miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. To w tym dokumencie należy szukać informacji o tym, jak duże powinno być gospodarstwo, aby budowa domu na działce rolnej przez rolnika była możliwa. Każda gmina samodzielnie ustala tą wartość na podstawie uśrednionej powierzchni gospodarstw. Ponadto, rolnik musi wcześniej przez co najmniej 5 lat prowadzić gospodarstwo rolne na terenie gminy.

W jaki sposób można wydzielić działkę siedliskową?

Rolnik może wyznaczyć dowolny fragment działki siedliskowej i przeznaczyć ją pod zabudowę zagrodową. Wyznaczony teren nie powinien być mniejszy, aniżeli 1 ha. Co ważne, bez pozwolenia na budowę rolnik może wybudować wyłącznie budynki gospodarcze. Budowa domu na działce rolnej przez rolnika jest regulowana tymi samymi przepisami, co budowa domu na normalnej działce budowlanej. Innymi słowy, rolnik musi dostosować zabudowę do uwarunkowań lokalnych opisanych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzjach o warunkach zabudowy. Działka siedliskowa jest gruntem rolnym przeznaczonym pod zabudowę zagrodową. A zatem, budowie domu towarzyszy również budowa niezbędnych budynków gospodarczych.

Co to jest zabudowa zagrodowa?

Zabudowa zagrodowa to po prostu zespół budynków, w skład których wchodzi dom należący do rolnika i jego rodziny, jak również wszelkie zabudowania gospodarstwie w obrębie jednego podwórza, które zazwyczaj jest otoczone płotem. Ponadto, ściany zewnętrzne budynków gospodarczych mogą jednocześnie wyznaczać i odgraniczać obszar podwórza. Na działce siedliskowej można wybudować wszystkie budynki niezbędne do prowadzenia produkcji rolnej, a zatem: stodołę, oborę, chlew, stajnię, magazyn, spichlerz, garaż na maszyny i urządzenia rolnicze, drewutnię i wiele innych.

Czy możliwa jest budowa domu na działce rolnej przez osobę niebędącą rolnikiem?

Tylko rolnik spełniający określone wymagania ma możliwość budowy domu na działce rolnej. Należy pamiętać, że dotyczy to także działki siedliskowej. Osoba niebędąca rolnikiem ma możliwość zakupu działki siedliskowej i korzystania z wybudowanych na niej budynków bez konieczności prowadzenia gospodarstwa, ale nie może wybudować na niej nowych obiektów. Budowa domu na działce rolnej przez rolnika ma umożliwić mu prowadzenie działalności rolnej na tym terenie.

Nie oznacza to jednak, że budowa domu na działce rolnej będzie niemożliwa także w przyszłości. Osoby niebędące rolnikami mogą bowiem zakupić taką działkę, a następnie podjąć starania ukierunkowane na zmianę przeznaczenia gruntu oraz wyłączenie go z produkcji rolnej. Przekształcenie działki rolnej w budowlaną to dość czasochłonny i złożony proces, który nie zawsze kończy się sukcesem. Jest to jednak furtka, która daje możliwość zabudowania w przyszłości działki rolnej także tym osobom, które nie prowadzą i nie planują prowadzenia gospodarstwa rolnego.

Jak wygląda sprzedaż zabudowanej działki siedliskowej?

Rolnik ma możliwość sprzedaży działki siedliskowej osobie niebędącej rolnikiem, dzięki czemu nabywca zyska możliwość mieszkania w domu na działce siedliskowej. Obrót gruntami rolnymi w Polsce jest jednak ograniczony, a to oznacza, że przy sprzedaży działki siedliskowej mogą wystąpić komplikacje. W wielu przypadkach rolnik musi prowadzić produkcję rolną przez okres nawet 10 lat, zanim zyska możliwość sprzedaży działki. Tyczy się to również wydzierżawienia działki. Ponadto, należy pamiętać, że działka siedliskowa wciąż jest częścią przynależących do niej gruntów rolnych, a w przypadku dużych działek rolnych KOWR ma prawo pierwokupu takich gruntów.