Opłaty notarialne przy zakupie działki

Finalizacja transakcji kupna-sprzedaży działki wymaga obecności notariusza. To on sporządzi bowiem akt notarialny, na mocy którego nabywca stanie się rzeczywistym właścicielem działki. To oznacza, że zakup działki wiąże się z dodatkowymi opłatami. Opłaty notarialne przy zakupie działki składają się z kilku elementów, a mianowicie:
Po uwzględnieniu wszystkich powyższych wydatków może się okazać, że zakup działki okaże się nawet o kilka procent droższy, aniżeli zakładaliśmy widząc cenę w ogłoszeniu. Dlatego już na etapie przygotowań do zakupu działki warto dowiedzieć się więcej na temat opłat notarialnych, a przede wszystkim na temat taksy notarialnej.
Taksa notarialna jest wynagrodzeniem notariusza za wykonanie pewnej czynności, w tym przypadku spisania aktu notarialnego oraz sfinalizowania transakcji kupna-sprzedaży działki. Wysokość taksy notarialnej reguluje Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Obecnie rozporządzenie przewiduje siedem różnych stawek, a ich wysokość zależy od kwoty transakcji. Stawki prezentują się następująco:
Wpływ na wysokość taksy notarialnej ma także rodzaj działki. Dla przykładu, w przypadku działki budowlanej z przyłączami do mediów lub też działki z domem mieszkalnym, taksa notarialna wynosie 50% maksymalnej stawki przewidzianej w rozporządzeniu. Ponadto, powyższe stawki podlegają negocjacji, a co za idzie, każdy notariusz może oferować nieco niższe stawki. Rozporządzenie reguluje jedynie kwestie maksymalnej wysokości taksy.
Przejdźmy od teorii do praktyki. Załóżmy, że inwestor przymierza się do zakupu działki budowlanej o wartości 500,000 zł. Właściwa dla tej transakcji będzie piąta stawka wynosząca: 1010 + 0,4% nadwyżki powyżej 60,000 zł. Nadwyżka w tym przypadku wynosi 440,000 zł, a zatem 0,4% nadwyżki wyniesie 1760 zł. W sumie mamy – 1010 + 1760 zł = 2770 zł. W przypadku działek budowlanych z przyłączami do mediów obowiązuje połowa maksymalnej stawki, co oznacza, że taksa notarialna w tym konkretnym przypadku nie może być wyższa, niż 1385 zł. Taksa może być natomiast niższa, ponieważ wysokość tej opłaty podlega negocjacji. Do taksy notarialnej należy jednak doliczyć 23% podatku VAT (318,55 zł przy taksie na poziomie 1385 zł).
Pozostaje jeszcze kwestia tego, kto płaci taksę notarialną – nabywca działki czy może sprzedawca? Przyjmuje się, że wszelkie opłaty notarialne przy zakupie działki pokrywa nabywca, ale nie jest to reguła. Strony mogą porozumieć się ze sobą, że rozłożą opłatę notarialną po połowie lub w stosunku, który będzie satysfakcjonował obie strony. Przed sfinalizowaniem transakcji u notariusza strony mogą zawrzeć przedwstępną umowę kupna-sprzedaży. Daje to inwestorowi czas na dokładne przeanalizowanie działki bez obaw o to, że zostanie ona wcześniej sprzedana. Zwykle wymaga to jednak zaliczki, która nie jest oddawana, jeśli inwestor zrezygnuje z zakupu.
Notariusz przy spisywaniu aktu notarialnego pobierze kilka innych opłat. Wysokim wydatkiem jest 2% podatek od czynności cywilno-prawnych. Na powyższym przypadku działki o wartości 500,000 zł podatek ten wyniesie aż 10,000 zł. Do tego dochodzi opłata za odpis z aktu notarialnego wynoszący od 6 do 20 zł plus podatek VAT. No i opłaty skarbowe: 60 zł za założenie księgi wieczystej oraz 200 zł za wniosek o wpis do księgi wieczystej. Reasumując, przy zakupie działki o wartości 500,000 zł wszystkie opłaty notarialne w sumie wyniosą ok. 12,000 – 13,000 zł.
Przyjmuje się, że do kwoty widniejącej w ogłoszeniu trzeba doliczyć przynajmniej 2-3% wartości, co pozwoli uwzględnić opłaty notarialne przy zakupie działki oraz opłaty związane z innymi formalnościami. Na powyższym przykładzie działki o wartości 500,000 zł wiemy, że maksymalna wysokość wszystkich opłat notarialnych zamknęłaby się w okolicach 12,000 – 13,000 zł, czyli ok. 2,5% wartości transakcji. Z jednej strony nie jest to dużo patrząc na wartość działki, ale z drugiej jest to istotna opłata, którą musimy ponieść, aby formalnie stać się właścicielem nieruchomości.