Cokół budynku – rodzaje i wysokość

Cokół budynku to dolna część elewacji. Zazwyczaj jest to zewnętrzne wykończenie ścian fundamentowych wysuniętych poza wysokość gruntu. Punkt zero, czyli gotowa posadzka domu musi znajdować się na wysokości gwarantującej ochronę przed wilgocią, a także odpowiednią izolację termiczną. Właśnie w tym celu ściany fundamentowe wystają ponad poziom gruntu i umożliwiają dalszą budowę posadzki oraz ścian zewnętrznych. Cokół budynku to właśnie dolna część elewacji od poziomu gruntu do poziomu ścian zewnętrznych oraz gotowej posadzki.
Cokół pełni bardzo ważne zadania. Przede wszystkim zapewnia elewacji ochronę przed wilgocią oraz zabrudzeniami. Aby cokół dobrze wywiązywał się ze swoich zadań, powinien być odpowiednio wysoki. O wysokości cokołu w dużej mierze decydują warunki wodno-gruntowe, a także ukształtowanie terenu. Cokół nie tylko pełni funkcje ochronną, ale również ma duży wpływ na stylistykę całego budynku, nierzadko podkreślając styl architektoniczny. A zatem, cokół jest bardzo istotnym elementem budynku i warto wiedzieć, w jaki sposób powinien być wykonany.
Wysokość cokołu zależy przede wszystkim od warunków wodno-gruntowych oraz od sposobu posadowienia budynku. Przyjmuje się, że minimalna wysokość cokołu powinna wynosić ok. 30 – 35 cm. Niższy cokół mnie spełniałby swojej funkcji – odbijające się krople deszczu trafiałyby na elewację, a ponadto istniałoby duże ryzyko zabrudzenia niższych części elewacji. W przypadku trudnych warunków wodno-gruntowych, np. mało przepuszczalnego gruntu, który na skutek opadów staje się mocno wilgotny i podatny na błoto, stosuje się zwykle wyższy cokół powyżej 50 – 60 cm.
Jak już mówiliśmy, cokół to zewnętrzne wykończenie ścian fundamentowych wysuniętych poza poziom gruntu. Jego wysokość jest zatem uzależniona od punktu zero, czyli linii gotowej posadzki w domu. Punkt zero budynku jeszcze przed rozpoczęciem budowy zaznacza geodeta. W przypadku budynków położonych na skarpie, budynków w górach, a także budynków wyposażonych w podpiwniczenie stosuje się najwyższe cokoły, których wysokość może przekraczać nawet 90 cm. Parametr ten jest zatem uzależniony od specyfiki działki, a co za tym idzie, w przypadku gotowych projektów domów w procesie adaptacji można dokonać zmiany wysokości cokołu.
Cokół budynku zazwyczaj nie jest zlicowany równo z elewacją, gdyż w ten sposób ograniczyłoby się jego funkcje ochronne. Większość domów posiada zatem cokół wysunięty lub cokół cofnięty. Znaczne częstszym rozwiązaniem jest cokół cofnięty, którego zabudowa znajduje się zwykle kilkanaście lub kilkadziesiąt centymetrów od granicy górnej części elewacji. Cokół cofnięty jest lepiej chroniony przez wilgocią, która mogłaby się pojawić na skutek wody opadowej spływającej po elewacji. Elewacja wysunięta przed cokół stanowi kapinos, który dodatkowo chroni przed spływem wody.
Cokoły wysunięte są typowe dla klasycystycznych stylów architektonicznych. Warto tu przywołać chociażby tradycyjne dworki, które najczęściej posiadają wysunięty cokół oraz mocno zarysowane naroża budynku. Decydując się na cokół wysunięty należy jednak pamiętać o właściwej obróbce blacharskiej, która umożliwi odprowadzanie wody opadowej tak, aby nie spływała ona na cokół. Zaletą cokołu wysuniętego jest większa ochrona górnej części elewacji przed zabrudzeniami.
Cokół budynku powinien być stworzony z praktycznego materiału, który z jednej strony jest odporny na wilgoć i łatwo go umyć, a z drugiej zapewnia elegancką stylistykę domu. Dlatego tak ważną kwestią jest wybór materiału, z którego wykonany zostanie cokół. Do wyboru mamy wiele rozwiązań:
Cokół budynku ma duży wpływ na trwałość elewacji, a jednocześnie wygląd zewnętrzny budynku. W związku z tym warto poświęcić chwilę, aby sprawdzić dostępne rozwiązania, a także zastanowić się nad tym, jaki cokół okaże się najlepszy w zależności od warunków i specyfiki działki. Kwestię wyboru materiału na cokół można przedyskutować z architektem.