Czy jakość gruntu na działce ma znaczenie przy budowie domu?

Jakość gruntu to zbiór czynników decydujących o nośności i przepuszczalności gruntu. Parametry te mają duże znaczenie w kontekście budowy domu – słaba jakość gruntu może znacznie wywindować koszty budowy, a nawet sprawić, że budowa na tym terenie będzie po prostu niemożliwa. Z kolei jakościowy grunt to gwarancja stabilnego i wytrzymałego domu. W tym artykule tłumaczymy, jakie znaczenie ma jakość gruntu przy budowie domu.

Kluczowe parametry wpływające na jakość gruntu

O jakości gruntu w dużej mierze informują nas warunki wodno-gruntowe. To zespół właściwości podłoża, na którym inwestor planuje budowę domu. Do tych warunków możemy zaliczyć chociażby: rodzaj gruntu, głębokość strefy przymarzania, głębokość wód gruntowych. Rodzaj gruntu decyduje o nośności oraz przepuszczalności. Wszystkie te czynniki mogą mieć bardzo duże znaczenie w kontekście budowy domu, wpływając na czas trwania inwestycji, ale również koszty realizacji.

Warunki wodno-gruntowe to jeden z kluczowych czynników, które decydują o tym, czy wybrana działka budowlana okaże się opłacalna dla inwestora pod kątem planowanej inwestycji. W artykule poświęconemu działkom znajdziesz wiele ciekawych informacji na temat tego, czym kierować się przy wyborze dobrej działki pod budowę domu. Wiemy już, że jakość gruntu może mieć duże znaczenie przy budowie domu. A w jaki dokładnie sposób wpływa specyfika gruntu na budowę?

Grunty nośne, słabe i nienośne

Do budowy domu potrzebny jest nośny grunt, czyli taki, który może przejmować obciążenia od obiektu budowlanego. To właśnie grunt decyduje o stabilności posadowienia obiektu. Do gruntów nośnych zaliczyć możemy: piaski, gliny, iły oraz mieszaniny tych gruntów. Słabonośne są natomiast grunty z domieszką torfów. Do gruntów nienośnych zaliczymy torfy oraz grunty ziemne organiczne, najczęściej czarne. Pojęciem pokrewnym dla nośności gruntu jest jego spoistość – im większa, tym bardziej stabilny i zwarty grunt zdolny do przenoszenia obciążeń.

Załóżmy, że na działce występują mało nośne grunty – co można zrobić w takiej sytuacji? Budowa domu na takich gruntach najczęściej jest możliwa, ale generuje większe koszty. Konieczne jest bowiem zastosowanie fundamentu pośredniego, np. w postaci pali lub studni fundamentowych. Konstrukcja ta ma przenieść obciążenia z fundamentu bezpośredniego do głębiej położonych warstw gruntu, które są bardziej stabilne i nośne. Dzięki temu, mało nośny grunt na mniejszych głębokościach nie jest obciążany i nie zachodzi jego osuwanie lub przemieszczenie, co mogłoby prowadzić do osuwania się fundamentów.  

Przepuszczalność gruntu

Drugą bardzo istotną kwestią jest przepuszczalność gruntu, czyli zdolność do przewodzenia wody. Grunty słabo przepuszczalne stanowią pewne zagrożenie dla trwałości budynku, ponieważ akumulują wodę, która może oddziaływać na fundamenty domu. Dobrą przepuszczalnością charakteryzują się przede wszystkim różnoziarniste i średnioziarniste piaski, natomiast średnią less i piaski drobnoziarniste. Półprzepuszczalne są: gliny, namuły, mułowce i iły piaszczyste. Do słabo przepuszczalnych gruntów zaliczyć można: piaskowce, muły, piaski pylaste i gliniaste.

Jak przepuszczalność gruntu wpływa na budowę domu? Czynnik ten decyduje o wyborze odpowiedniej hydroizolacji, którą możemy podzielić na przeciwwilgociową oraz przeciwwodną. Ponadto, w przypadku bardzo słabo przepuszczalnych gruntów często zachodzi konieczność zastosowania odwodnienia działki. Jest to system, który pozwala odprowadzić nagromadzone wody opadowe i roztopowe od fundamentów do kanalizacji deszczowej, zbiornika retencyjnego, zbiornika wodnego lub w inne miejsce działki, gdzie zakumulowana woda nie będzie stwarzać zagrożenia dla domu. 

Wpływ jakości gruntu na budowę domu

Jakość gruntu to bardzo istotny czynnik, który powinien zostać uwzględniony w projekcie budowlanym. W dużej mierze to właśnie jakość gruntu decyduje o tym, jaki będzie najlepszy rodzaj fundamentów, na jakiej głębokości powinny one zostać osadzone, a także, jaki rodzaj hydroizolacji zapewni im należytą ochronę. Jakość gruntu może wpłynąć także na konieczność zastosowania dodatkowych systemów, np. odwodnienia terenu w formie drenażu opaskowego. Jeśli warunki wodno-gruntowe są słabe i nie zostanie to uwzględnione w projekcie, pojawiają się liczne zagrożenia, takie jak: osiadanie fundamentów, ich zawilgocenie wpływające na rozwój pleśni i grzybów oraz spadek efektywności termoizolacji, a także mniejszą trwałość całego obiektu.

W jaki sposób można sprawdzić jakość gruntu?

Warunki wodno-gruntowe, w tym jakość gruntu można sprawdzić na podstawie specjalistycznych badań geotechnicznych gruntu, realizowanych przez geologa. Takie badania polegają na wykonaniu kilku odwiertów i pobraniu próbek gruntu, na podstawie których określona zostanie jego jakość, w tym nośność, przepuszczalność, głębokość strefy przemarzania, głębokość wód gruntowych. Ekspertyza z takich badań jest bardzo istotna dla architekta tworzącego projekt indywidualny lub adaptującego gotowy projekt domu do specyfiki działki. Badania geotechniczne pozwalają uwzględnić wszelkie zagrożenia związane z jakością gruntu i przystosować do nich budynek.