Co to jest wieniec? Jaką rolę pełni w budynku?

Inwestor przygotowujący się do budowy domu spotka się z wieloma specjalistycznymi pojęciami, które początkowo nie mówią mu zbyt wiele. Większości osób, słowo wieniec kojarzy się przede wszystkim z kwiatami. W budownictwie jest to natomiast bardzo istotny element konstrukcyjny łączący strop ze ścianami nośnymi. W tym artykule dowiesz się, czym właściwie jest strop, jakie pełni funkcje w budynku, a także w jaki sposób powstaje.

Czym jest wieniec w budownictwie?

Wieniec to element konstrukcyjny w formie belki żelbetowej umieszczonej w ścianach budynku na wysokości stropu. Wieniec okala strop lub stropodach i łączy się z nim. W ten sposób, obciążenia generowane przez strop są przenoszone na ściany nośne, a następnie odprowadzane do fundamentów. Jest to zatem bardzo istotna konstrukcja, a jej kształt i wykonanie reguluje w naszym kraju norma PN-B-03002 obejmująca konstrukcje murowane. Zbrojenie wieńca musi bezpiecznie przenosić siły rozciągające nie mniejsze niż 15 kN na metr odległości między ścianami poprzecznymi.

Jakie funkcje pełni wieniec w budynku?

Wieniec jest jednym z elementów nośnych, których głównym zadaniem jest przenoszenie sił rozciągających pojawiających się w tarczach stropowych w wyniku ich pracy na ściany nośne, które następnie odprowadzają obciążenia do fundamentów. Prawidłowe wykonanie wieńca ma zatem ogromne znaczenie w kontekście trwałości tego budynku. Wieniec przenosi także siły powstające na skutek wiatru i obciążenia generowanego przez śnieg, jak również siły powstałe w wyniku nierównomiernych odkształceń budynku. W przypadku lokalnego zniszczenia ścian konstrukcyjnych jest w stanie zapobiec całkowitemu zawaleniu się budynku.

Wieniec wykonuje się na każdej kondygnacji budynku w poziomie stropów, wzdłuż wszystkich ścian konstrukcyjnych i po całym obwodzie budynku. A zatem, element ten łączy ze sobą stopy oraz wszystkie ściany konstrukcyjne. Pełni także rolę elementu usztywniającego cały budynek i wzmacniającego jego wytrzymałość na wszelkie obciążenia. Odpowiedzialne funkcje wieńca sprawiają, że musi on być wykonywany zgodnie z obowiązującymi standardami i normami. Chodzi tu m.in. o prawidłowe dobranie i wykonanie zbrojeń, a także zastosowanie betonu o odpowiedniej klasie.

Rodzaje wieńców stosowanych w budownictwie

Wieniec powinien być dobrany do rodzaju stosowanego stropu. Możemy wyróżnić wieńce: opuszczone, równe oraz podniesione. Wieniec opuszczony stosuje się we wszystkich rodzajach stropów gęstożebrowych. Belki prefabrykowane nie powinny opierać się na murze i powinny być okryte dostatecznie grubą warstwą betonu. W tym celu stosuje się deskowanie, które pozwala ułożyć dolne pręty zbrojeniowe pod belkami stropowymi, natomiast górne nad zbrojeniem belek.

Wieniec równy jest wskazany w przypadku stropów budowanych z prefabrykowanych płyt. Przykładem takiego stropu jest strop żerański. Zanim osadzi się płyty na ścianach, wykonuje się poduszkę betonową, na której następnie wykonuje się zbrojenie wieńca. Dopiero w tym momencie możliwe jest bezpieczne osadzenie płyt stropowych. Z kolei wieniec podniesiony wykorzystuje się w stropach monolitycznych. Jest położony nieco wyżej, niż płyta żelbetowa, co znacznie ułatwia wykonanie zbrojenia. Stosując wieniec podniesiony można także wykonać żelbetową konstrukcję zespoloną ze stropem, która zastąpi ściankę kolankową. Jest to rozwiązanie powszechne w domach z poddaszem.

W jaki sposób dobiera się wieniec przy budowie domu?

To jedno z odpowiedzialnych zadań, za które odpowiada architekt tworzący projekt domu. To on wybiera odpowiedni rodzaj stropu oraz wieńca w zależności od parametrów technicznych budynku. Czynnikiem mający spory wpływ na te decyzje jest chociażby rozpiętość ścian poprzecznych. Wieniec musi być prawidłowo dobrany do rodzaju stropu. Architekt wskazuje szczegółowe informacje na temat tego, jak wykonać zbrojenie, a także, jaka ma być klasa betonu przeznaczonego do zalewania konstrukcji. W przypadku gotowego projektu można wprowadzić pewne zmiany, za co odpowiada architekt odpowiedzialny za adaptację projektu.

Jak powstaje wieniec stropowy?

Kluczową kwestią jest wybór odpowiednich zbrojeń, które zagwarantują bezpieczne przenoszenie obciążeń. Zwykle są to pręty stalowe o średnicy 10-122 mm połączone ze sobą strzemionami o średnicy 6 mm. Zwykle stosuje się cztery główne pręty, ale w narożnikach można zastosować dodatkowe pręty wygięte. Zbrojenie układa się na wszystkich ścianach (albo na uprzednio wykonanej poduszce betonowej). Zbrojenie zalewa się betonem zazwyczaj równolegle z zalewaniem konstrukcji stropu, choć w przypadku stropów monolitycznych proces ten dzieli się na dwa etapy. Mogą zatem wystąpić pewne różnice w zależności od rodzaju stropu i wieńca.