Wybór odpowiedniego systemu grzewczego ma ogromne znaczenie w kontekście komfortowego i energooszczędnego domu. Poszczególne systemy różnią się przede wszystkim źródłem zasilania. Możemy wymienić kotły i piece na paliwa stałe i ciekłe, kotły gazowe, kotły elektryczne, a także pompy ciepła. W tym artykule omówimy najważniejsze czynniki, które trzeba wziąć pod uwagę przy wyborze optymalnego systemu grzewczego do domu.
Uzbrojenie działki budowlanej
Istotnym czynnikiem jest oczywiście uzbrojenie działki budowlanej. Wybór kotła gazowego będzie możliwy tylko wtedy, gdy istnieje możliwość uzyskania przyłącza gazu do naszej działki. Znaczenie ma także przyłącze energetyczne, które jest oczywiście standardem. Tyle tylko, że przyłącze to może być napowietrzne lub podziemne. W przypadku przyłącza napowietrznego wybór elektrycznego systemu grzewczego jest bardzo ryzykowny, zwłaszcza, jeśli działka jest położona w regionie narażonym na intensywne opady śniegu oraz silne i porywiste wiatry. Na takich terenach istnieje bowiem większe ryzyko awarii sieci, a tyczy się to przede wszystkim linii napowietrznych.
Także pompa ciepła jest systemem wymagającym stabilnego przyłącza energetycznego. Jedyne systemy grzewcze, które są niezależne od uzbrojenia działki to systemy na paliwo stałe lub ciekłe. Są one jednak mało wydajne i bardzo drogie w eksploatacji. Dlatego, jeśli działka zostanie wyposażona w energetyczne przyłącze napowietrzne, wciąż warto wybrać ogrzewanie elektryczne lub pompę ciepła. Warto jednak zadbać o dodatkowe zabezpieczenie w postaci agregatu prądotwórczego lub kominka w pokoju dziennym, który będzie stanowił wspomagające źródło ogrzewania.
Wymóg posiadania odpowiedniej kotłowni i komina
Nie wszystkie systemy grzewcze wymagają oddzielnej kotłowni. Pompa ciepła, instalacje eklektyczne czy też kocioł gazowy z zamkniętą komorą spalania mogą być umieszczone w pomieszczeniu nieprzeznaczonym na stały pobyt ludzi. Są to: kuchnia, łazienka, korytarz, pralnia, pomieszczenie gospodarcze. Pompa ciepła nie wymaga także komina. W przypadku kotła gazowego wiele zależy od mocy. Urządzenia o mocy poniżej 21 kW mogą odprowadzać spaliny przy pomocy przewodów powietrzno-spalinowych.
Kotły gazowe z komorą otwartą mogą być umieszczone w odrębnej kotłowni lub pomieszczeniach niemieszkalnych, np. kuchni. Z kolei kotły olejowe, a także kotły na paliwo stałe (węgiel, pellet lub drewno) wymagają wydzielonej kotłowni spełniającej określone wymogi techniczne. Te systemy muszą być także podłączone do przewodów kominowych. Najlepiej wypada zatem pompa ciepła, a także instalacje elektryczna, które nie wymagają osobnej kotłowni i nie potrzebują komina.
Ceny poszczególnych systemów grzewczych
Inwestor powinien także zwrócić uwagę na koszt zakupu i montażu wybranych systemów grzewczych. Należy uwzględnić wszystkie koszty, także te niezwiązane bezpośrednio z systemem. Przykładowo, wybierając piec na paliwo stałe trzeba wliczyć koszty budowy komina i przewodów kominowych. Jest to bardzo istotne, ponieważ najdroższym systemem jest pompa ciepła, ale ona z kolei nie wymaga komina i kotłowni, co w ostatecznym rozrachunku ma duże znaczenie. Wydaje się, że w ostatecznym rozliczeniu najtańsze w zakupie i montażu okazują się instalacje elektryczne oraz kotły gazowe.
Koszty ogrzewania wybranych systemów
Koszty zakupu i montażu są bardzo istotne dla inwestorów, którzy przy budowie domu liczą się z każdą wydaną złotówką. Jednak w perspektywie długofalowej znacznie istotniejszym czynnikiem są koszty ogrzewania przy użyciu wybranego systemu. Tutaj również najkorzystniej wypada pompa ciepła, która jest bezkonkurencyjnie najtańszym obecnie systemem grzewczym. To sprawia, że pomimo wysokich kosztów zakupu i montażu stanowi opłacalną inwestycję – koszty pierwotne zwrócą się w postaci dużo niższych kosztów ogrzewania. Dobrze wypada także kocioł gazowy, a wbrew pozorom całkiem nieźle spisywać się może także kocioł elektryczny. Przemyślany system elektryczny może być porównywalny w kosztach ogrzewania do kotła gazowego. Najmniej opłacalne są obecnie piece na paliwo stałe. Węgiel, drewno i pellet to aktualnie najdroższe źródła zasilania.
Wygoda i bezpieczeństwo użytkowania
Decydując się na wybór odpowiedniego systemu grzewczego warto także wziąć pod uwagę wygodę użytkowania. Piece na paliwo stałe dość często wymagają naszej ingerencji. Trzeba dokonać inspekcji czy też dorzucić opału. Jednocześnie, regulacja tych systemów jest ograniczona. Piece gazowe i elektryczne są systemami bezobsługowymi, a ponadto łatwymi w regulacji temperatury powietrza w domu. O krok dalej idzie natomiast pompa ciepła, która może być wykorzystywana przez cały rok, ponieważ w okresie letnim może służyć jako klimatyzacja. Musi to być jednak pompa odpowiedzialna powietrze-powietrze, woda-powietrze lub ziemia-powietrze, czyli taka, która przekazuje ciepło do powietrza wprowadzanego do domu.
Jaki system grzewczy jest obecnie najlepszy?
Dość wszechstronne zwycięstwo odnosi tu pompa ciepła, która jest systemem najbardziej energooszczędnym i tanim w utrzymaniu. Jej jedynym mankamentem tak naprawdę jest dużo wyższy koszt zakupu i montażu. Za nią znajdują się systemy elektryczne, zwłaszcza nowoczesne piece akumulacyjne, a także systemy gazowe (kocioł na gaz ziemny). Najmniej opłacalne są na ten moment piece na paliwo stałe, niezależnie od rodzaju paliwa. Są drogie, mało ekologiczne, a ponadto wypadają najgorzej w kwestii kosztów utrzymania, ze względu na bardzo wysokie ceny opału.