Wykończenie elewacji – najlepsze propozycje
Spis treści:
Elewacja stanowi poniekąd wizytówkę budynku, mając ogromny wpływ na finalną prezencję. Ponadto, pełni bardziej praktyczną rolę, ponieważ chroni warstwę termoizolacji przed wilgocią oraz uszkodzeniami mechanicznymi, a zatem, pośrednio ma wpływ na energooszczędność. Wykończenie elewacji jest możliwe na wiele sposobów, a w tym artykule opisujemy najważniejsze z nich.
Od czego zależy wybór elewacji?
Elewacja budynku decyduje o jego zewnętrznej stylistyce, a także chroni budynek przed czynnikami atmosferycznymi, zabezpieczając przede wszystkim termoizolację. A co wpływa na wybór wykończenia elewacji? Dwa kluczowe czynniki to stylistyka budynku, jaką chce się osiągnąć, a także budżet, którym dysponujemy. Najbardziej powszechnym rozwiązaniem jest otynkowanie budynku i dołożenie elementów dekoracyjnych, aczkolwiek tynk można w całości zastąpić innym rodzajem wykończenia, co zazwyczaj będzie się wiązało właśnie z wyższymi kosztami.
Wybierając materiał na wykończenie elewacji należy pamiętać także o tym, że o koszcie wykonania elewacji nie decyduje wyłącznie cena materiału. Może się okazać, że przy pomocy droższego materiału uda się uzyskać niższe koszty całkowite, ponieważ bardzo istotną składową jest robocizna. Przy wyborze wykończenia elewacji trzeba wziąć pod uwagę także Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego lub decyzję o warunkach zabudowy. Dokumenty te mogą bowiem wykluczać niektóre kolory elewacji, celem zachowania większej spójności krajobrazu. Wybór we współczesnej branży budowlanej jest jednak ogromny i pozwala wykończyć budynek na wiele sposobów.
Najpopularniejsze sposoby wykończenia elewacji
Istnieje kilkadziesiąt różnych sposobów wykańczania elewacji, ale w tym artykule skupimy się na najważniejszych rozwiązaniach i omówimy: tynki i farby, deski elewacyjne, panele kompozytowe, płytki klinkierowe, naturalny kamień, ceramikę i gres, a także beton architektoniczny. Wskażemy także najważniejsze plusy i minusy poszczególnych rozwiązań, tak, aby łatwiej było podjąć ostateczną decyzję o wyborze konkretnego wykończenia elewacji.
Tynki i farby
Najbardziej powszechnym rozwiązaniem jest oczywiście tynk. Na zewnątrz stosuje się tynki mineralne, akrylowe, silikonowe, silikatowe i silikatowo-silikonowe. Wybór zależy w dużej mierze od tego, na jakie czynniki narażona będzie elewacja, a także, jaką konstrukcję ścian zewnętrznych i termoizolacji wykorzystano. Istnieją dwa sposoby wykańczania ścian tynkiem. Można wybrać naturalny, szary tynk, a następnie go pomalować lub od razu zdecydować się na tynk barwiony. W pierwszym przypadku atutem jest niższa cena materiałów, ale z kolei zastosowanie tynku barwionego będzie wiązać się z dużo niższymi kosztami robocizny, ze względu na krótszy czas pracy.
Zdecydowana większość domów jednorodzinnych posiada elewację wykończoną tynkiem. Tynk bardzo często jest rozwiązaniem bazowym, do którego następnie dodaje się rozwiązania dekoracyjne spośród szerokiej gamy możliwości, które opiszemy poniżej. Ze względu na wysokie ceny materiałów, rzadko kiedy elewacja jest całkowicie wykańczana innym materiałem. np. klinkierem. Już na etapie tworzenia gotowego projektu domu autor podejmuje decyzję w kwestii rodzaju tynku elewacyjnego, aczkolwiek wybór ten można oczywiście zmienić na etapie adaptacji projektu.
Deski elewacyjne i panele kompozytowe
Popularnym rozwiązaniem jest wykończenie elewacji w drewnie. W domach z dachem spadzistym drewno bardzo często jest wykorzystywane także do podbitki dachowej, dzięki czemu, drewniane akcenty na elewacji prezentują się naprawdę ładnie. Drewno często stosuje się w okolicy okien, przy tarasie, czy też przy drzwiach wejściowych. W domach z poddaszem drewno może wykańczać wyłącznie górną część elewacji, która jest lepiej osłaniana przed deszczem.
To właśnie główny mankament – drewno nie zawsze radzi sobie z wilgocią. Co prawda deski elewacyjne często produkuje się z drewna egzotycznego o szczególnych właściwościach, ale w perspektywie czasu i tak należy pamiętać o impregnacji i konserwacji. I tu do akcji wkraczają panele kompozytowe, które są produkowane poprzez połączenie drewna z tworzywami sztucznymi. W ten sposób można uzyskać naturalny i elegancki wygląd drewna idący w parze z wysoką wytrzymałością i odpornością na wilgoć.
Płytki klinkierowe
Płytki klinkierowe mają imitować cegłę. Bardzo często są wykorzystywane do wykańczania cokołów budynku, aczkolwiek można je wykorzystywać także na innych częściach elewacji. Są odporne na uszkodzenia mechaniczne, warunki atmosferyczne i wilgoć, a ponadto łatwo je utrzymać w nienagannym stanie przez wiele lat. To jeden z najpopularniejszych sposobów zdobienia elewacji, a nawet całkowitego wykańczania ścian zewnętrznych. Korzystnie wpływają na właściwości termoizolacyjne budynku. Jest to jednak dość kosztowny wybór, ponieważ za metr kwadratowy płytek klinkierowych dobrej jakości trzeba zapłacić ponad 50 złotych.
Płyty z naturalnego kamienia
Naturalny kamień to jeden z najtrwalszych i najsolidniejszych materiałów, jaki można zastosować do wykończenia elewacji. Za najbardziej rozsądny wybór uważa się granit, który jest wytrzymały na wilgoć i niskie temperatury, co niekoniecznie pasuje chociażby do marmuru. Jest także dostępny w przyzwoitej cenie, przynajmniej jak na kamień naturalny. Minusem kamienia jest jego wysoka waga, aczkolwiek alternatywą są spieki i konglomeraty kwarcowe, które posiadają wszystkie właściwości naturalnego kamienia, w tym jego wygląd, a przy tym są znacznie lżejsze od kamienia. Naturalny kamień to bardzo estetyczne i reprezentacyjne wykończenie, ale trzeba przyznać, że jest to również jeden z najkosztowniejszych sposobów wykańczania elewacji.
Płytki ceramiczne i gresowe
Zewnętrzne ściany budynku można obłożyć także płytkami ceramicznymi i gresowymi, których zwykle używamy w domu. Muszą jedynie posiadać wyższą odporność na ścieranie, a także mrozoodporność. Plusem jest to, że takie płytki mogą imitować wygląd innych materiałów: kamienia, drewna, betonu. Są również stosunkowo niedrogie – wykończenie elewacji płytkami ceramicznymi wyniesie dużo taniej, aniżeli w przypadku kamienia czy płytek klinkierowych. Dobrze sprawdzają się zwłaszcza płytki wielkoformatowe, którymi łatwiej jest okleić duże partie elewacji.
Beton architektoniczny
Minimalistyczne budynki w nowoczesnej stylistyce często są wykańczane betonem. W tym celu najlepiej sprawdzą się płyty wykonane z betonu architektonicznego, aczkolwiek dostępne są również specjalistyczne tynki, które maja jedynie imitować beton. Na pewno są one tańsze i lżejsze, ale również mniej trwałe od betonu. Dużym plusem jest to, że beton posiada dobre właściwości termoizolacyjne, dzięki czemu, takie wykończenie elewacji może korzystnie wpłynąć na energooszczędność budynku.
Blacha elewacyjna
Na koniec blacha elewacyjna, która znajduje zastosowanie zwłaszcza w przypadku nowoczesnych stodół oraz domów ze spadzistym dachem pozbawionym okapów. Wówczas, blacha elewacyjna stanowi naturalne przedłużenie dachu, zapewniając lepszą ochronę ścianom zewnętrznym oraz wpływając korzystnie na energooszczędność. Blacha zazwyczaj pokrywa jedynie górną część budynku, podczas gdy dół jest wykańczany tradycyjnie, jedną z wyżej wymienionych metod.
Czym wykończyć elewację budynku?
Przy wyborze optymalnego rozwiązania z całą pewnością warto wziąć pod uwagę dostępny budżet, stylistykę, a jakiej ma być zachowany budynek, jak również specyfikę działki i lokalizację. W regionach bardziej narażonych na ulewne deszcze oraz obfite opady śniegu zazwyczaj stosuje się inne rozwiązania, aniżeli w regionach, w których klimat jest umiarkowany i bez ekstremum pogodowego. Duży wpływ ma także podatność na zabrudzenia.
Domy tradycyjne są najczęściej wykańczane tynkiem z elementami ozdobnymi z drewna (bądź kompozytu), a także klinkieru. W klasycystycznych budynkach, jak również domach w stylistyce góralskiej nieodzowne połączenie to drewno i kamień. Z kolei w przypadku modernistycznych i nowoczesnych domów, często spotkamy się z betonem, płytkami czy blachą. Wykończenie elewacji zawsze warto przedyskutować z architektem na etapie adaptacji projektu.
