Służebność to niezwykle istotny element prawa cywilnego z perspektywy osoby nabywającej działkę budowlaną, ale również z perspektywy właściciela działki, którą otaczają inne parcele. Jest to obciążenie działki budowlanej, które sprawia, że inne osoby nabywają prawa do korzystania z naszej działki w określonym wymiarze. Wyróżniamy służebność osobistą, gruntową oraz przesyłu. Czym różnią się poszczególne sposoby obciążenia działki?
Czym jest służebność osobista?
To najczęściej spotykany rodzaj służebności, jaki może zostać zastosowany w kontekście nieruchomości. Celem jest zaspokojenie podstawowych potrzeb właściciela sąsiedniej nieruchomości. W tej kwestii musimy poruszyć zagadnienie przyłączy, o których możesz przeczytać w tym miejscu: https://new-house.com.pl/przylacza-budowlane. Właściciel nieruchomości powinien mieć swobodny dostęp do prądu, wody, kanalizacji, a także gazu (o ile oczywiście istnieje możliwość przyłączenia danego medium na danym obszarze).
Zdarzają się sytuacje, w których podłączenie przyłączy jest możliwe tylko w sytuacji przeprowadzenia prac na terenie innej nieruchomości, do której dociągnięta została sieć. Służebność osobista może zatem zostać nałożona na właściciela działki w celu udostępnienia przyłączy sąsiadowi. Wszelkie straty związane z przeprowadzonymi pracami na naszym terenie pokrywa oczywiście sąsiad.
W jakich sytuacjach stosuje się służebność gruntową?
Służebność gruntu to pokrewne zagadnienie, tyle tylko, że nie dotyczy już podstawowych potrzeb właściciela nieruchomości. Może się okazać, że działka budowlana jest całkowicie odcięta od drogi publicznej, a jedynym sposobem na jej połączenie jest skorzystanie z nieruchomości sąsiada. Jej właściciel może oczywiście odmówić udostępnienia swojego terenu. W takiej sytuacji, jedynym rozwiązaniem jest skierowanie sprawy do sądu.
Sąd po rozpoznaniu sprawy może nałożyć służebność gruntową, która przyznaje innym osobom uprawnienia do korzystania z konkretnej działki (w ściśle określonym zakresie). Najczęściej chodzi o służebność przejazdu lub przechodu. Dawniej, służebność gruntowa mogła dotyczyć także korzystania ze studni położonej na działce sąsiada. Gdy ukryta z tyłu nieruchomość nie jest skomunikowana drogą publiczną, sąd najczęściej orzeka o służebności drogi koniecznej.
Czym jest służebność przesyłu?
Ten rodzaj służebności nieruchomości został wprowadzony do prawa cywilnego jako ostatni. O ile służebność osobista i gruntowa dotyczy udostępnienia działki osobom prywatnym, o tyle służebność przesyłowa odnosi się do praw przedsiębiorców. Firma uzyskująca służebność przesyłu ma prawo do instalacji urządzeń, konstrukcji lub sieci służącej do transportu energii, gazu, a także mediów, takich jak telewizja kablowa oraz Internet.
Najczęściej, przedsiębiorca proponuje właścicielowi działki określoną rekompensatę za niedogodności. Podobnie jak w przypadku służebności osobistej oraz gruntowej, właściciel może odmówić. W tym artykule: https://new-house.com.pl/dzialki możemy jednak przeczytać o tym, jak złożoną procedurą jest zakup działki budowlanej, a także, jakie obciążenia mogą dotyczyć działki ze względu na jej lokalizacje. W praktyce, przedsiębiorca może dochodzić swoich praw przed sądem.
Przykładem z życia codziennego jest coraz powszechniejsza technologia światłowodowa. Załóżmy, że nasz sąsiad chce założyć światłowód, a jedynym sposobem jest poprowadzenie go na terenie naszej działki. Zazwyczaj sąsiedzi dochodzą do porozumienia we własnym gronie. Jeśli jednak właściciel obciążonej nieruchomości nie wyda zgody na poprowadzenie światłowodu na swoim terenie, przedsiębiorca może wystąpić do sądu o służebność przesyłową. Takie sytuacje zwykle mają miejsce, gdy przez dany teren trzeba poprowadzić łącze, które następnie zostanie dociągnięte do kilku działek.
W jaki sposób ustanowić służebność gruntową lub przesyłu?
W pierwszej kolejności należy podjąć próbę polubownego załatwienia sprawy. Należy udać się do właściciela nieruchomości i zapytać o możliwość korzystania z tego terenu w określonym zakresie. Tylko w ten sposób można szybko i bezproblemowo dogadać się z sąsiadem, bez konieczności sądowego ustalania służebności. Jak łatwo się domyślić, w sytuacji gdy staramy się otrzymać zgodę na położenie ścieżki prowadzącej do drogi publicznej, wielu sąsiadów po prostu nie wyrazi na to zgody, martwiąc się o utratę sporej części swojego ogrodu.
Jeśli zatem nie uda się podpisać polubownej umowy pomiędzy stronami, pozostaje nam złożenie wniosku do sądu cywilnego, który może ustanowić służebność gruntowa lub przesyłu na okres 20 lub 30 lat. W przypadku konfliktu pomiędzy sąsiadami, jest to 30 lat. W tym artykule: https://new-house.com.pl/budowa-domu możesz dowiedzieć się więcej na temat różnych formalności związanych z budową domu. Firma budowlana New House wspiera inwestora także w kwestii ustanowienia służebności, dzięki czemu, pomagamy w zaoszczędzeniu zarówno czasu, jak i niepotrzebnego stresu.