Kupić czy budować dom?

Zakup domu z rynku pierwotnego polega na zakupie świeżo wybudowanego domu. Zwykle znajduje się on w stanie deweloperskim. Nabywcę czeka zatem jeszcze całe wykończenie domu, ale w dużej mierze jest to zaleta, ponieważ w ten sposób możemy spersonalizować nieruchomość i dostosować ją do naszych indywidualnych oczekiwań. Atutem tego rozwiązania jest niewątpliwie wygoda – w przeciągu kilku tygodni możemy zamknąć wszystkie formalności, które pozwolą stać się formalnym posiadaczem domu, a jednocześnie działki budowlanej, na której został on wybudowany.
Wybierając dom z rynku pierwotnego nie trzeba obawiać się nadmiarem obowiązków na głowie. Tak naprawdę wystarczy jedynie przeanalizować poszczególne rozwiązania konstrukcyjne i technologiczne, sprawdzić, czy wybrany dom faktycznie odpowiada potrzebom domowników, a następnie umówić się ze sprzedawcą (często deweloperem) na zawarcie umowy kupna sprzedaż w formie aktu notarialnego. Jakie wady ma to rozwiązanie? Zakup domu z rynku pierwotnego często okazuje się najdroższą opcją. Cena za m2 jest wyższa w porównaniu z budową domu, a ponadto doliczyć trzeba koszty wykończenia domu, które oscylują w przedziale od 800 do nawet 1500 zł za m2. A zatem, wykończenie domu o powierzchni 100 m2 to wydatek rzędu 80,000 – 150,000 zł. Kupując dom trzeba także akceptować pewne kompromisy – nie zawsze będzie on w pełni dostosowany do naszych preferencji.
Wiele osób decyduje się na zakup domu z rynku wtórnego od poprzedniego właściciela. Zaletą tego rozwiązania ponownie jest wygoda oraz krótki czas potrzebny do załatwienia formalności związanych z nabyciem nieruchomości. Ponadto, taki dom jest również wykończony, co oznacza, że nierzadko można się do niego wprowadzić od razu. Tyle tylko, że stan techniczny różnych domów z rynku wtórnego może różnić się diametralnie. Możemy nabyć kilkuletni dom, który wciąż znajduje się w bardzo dobrym stanie, a nakłady na jego remont nie będą zbyt duże. Równie dobrze możemy jednak kupić stary dom do generalnego remontu, który może pochłonąć koszty porównywalne z budową. Atutem jest jednak to, że w wyniku transakcji pozyskujemy także działkę budowlaną. Postawiony na niej dom możemy natomiast przebudować, rozbudować lub w inny sposób dostosować do swoich potrzeb.
Zakup domu z rynku wtórnego zawsze wiąże się z pewnym ryzykiem. Myśląc poważnie o zakupie warto skorzystać z pomocy rzeczoznawcy budowlanego, który dokona oceny stanu technicznego i mniej więcej oszacuje koszty remontu oraz wszystkich prac, które pozwolą doprowadzić dom do współczesnych standardów. Biorąc pod uwagę rozbieżności w cenach, a także to, jak szeroki może być zakres potencjalnych prac remontowych, zakup domu z rynku wtórnego ciężko analizować pod kątem opłacalności. Bez wątpienia istnieje możliwość, że to rozwiązanie okaże się najtańszym sposobem pozyskania wymarzonego domu, ale w przypadku kupienia starego domu w bardzo złym stanie równie dobrze może to być zdecydowanie najdroższa opcja.
Budowa domu pozwala zrealizować marzenia o konkretnej posiadłości. Ogromny wybór gotowych projektów pozwala wybrać praktycznie dowolną nieruchomość. Ponadto, inwestor może również zamówić indywidualny projekt u architekta. Budowa domu okazuje się także tańszym rozwiązaniem w porównaniu z zakupem domu na rynku pierwotnym, a różnice są naprawdę spore! Porównując koszty uzyskania domu pod klucz, budowa może okazać się tańsza nawet o 1000 zł za metr kwadratowy. Tyle tylko, że inwestor w pierwszej kolejności potrzebuje działki budowlanej, a ceny gruntów są bardzo wysokie. Atrakcyjna działka budowlana może kosztować tyle, co sama budowa domu.
Dlatego na budowę domu często decydują się inwestorzy, którzy od lat dysponowali już swoją działką, która po prostu czekała na dogodny moment. Budowa domu w porównaniu z zakupem nastręcza również wielu obowiązków i może okazać się dość stresującym procesem. Warto zatem rozważyć budowę w systemie zleconym, gdzie wszystkie prace powierza się generalnemu wykonawcy. Budowa domu wymaga od inwestora przynajmniej podstawowej wiedzy – w ten sposób łatwiej jest podjąć trafne decyzje ukierunkowane na funkcjonalny, komfortowy i energooszczędny dom. Minusem jest jednak czas oczekiwania. W przypadku najpopularniejszych w Polsce domów murowanych, minimalny czas budowy domu to ok. 6 – 10 miesięcy w zależności od wybranych rozwiązań.
Jeśli chodzi o koszty, budowa domu okazuje się tańsza w porównaniu z zakupem domu z rynku pierwotnego. Osiągnięcie domu w stanie pod klucz może okazać się tańsze nawet o 500 – 1000 zł za każdy metr kwadratowy, co w przypadku domów o powierzchni 100 m2 może przynieść oszczędności rzędu 50,000 – 100,000 zł. Musimy jednak pamiętać, że kupując dom kupujemy również działkę. Natomiast przy budowie domu, o ile nie posiadamy już własnej działki, musimy liczyć się z dodatkowym, bardzo wysokim wydatkiem. Nie porównujemy natomiast kosztów zakupu domu z rynku wtórnego, gdyż tu wszystko tak naprawdę zależy od tego, w jakim stanie znajduje się taki dom. Równie dobrze może to być najkorzystniejsze, ale i najmniej opłacalne rozwiązanie.
Odpowiedź na pytanie o to czy kupić czy budować dom zależy tak naprawdę od indywidualnych potrzeb inwestora oraz od posiadanego przez niego budżetu. Dla osób posiadających już swoją działkę budowlaną najlepszą opcją jest budowa domu. Jest ona tańsza niż zakup nowego domu, a ponadto pozwala wybudować dom idealnie dostosowany pod kątem indywidualnych potrzeb. Dla osób nieposiadających działki lepszą opcją może być jednak zakup domu, gdyż w tej cenie mieścić się będzie zarówno dom, jak również działka budowlana. Alternatywą jest zakup domu z rynku wtórnego. Tutaj warto jednak posiłkować się wskazówkami fachowca, który oceni stan techniczny budynku przed zakupem oraz oszacuje koszty, jakie trzeba będzie przeznaczyć na remont.