Pozwolenie na budowę nie jest wydawane bezterminowo. Zdarzają się sytuacje, w których inwestor jest zmuszony na jakiś czas przerwać budowę, np. ze względu na ograniczony budżet. W tej sytuacji istnieje ryzyko, że pozwolenie na budowę straci ważność. Kontynuowanie prac w tej sytuacji będzie oznaczało samowolę budowlaną i grozi poważnymi konsekwencjami. Istnieje jednak możliwość odnowienia pozwolenia na budowę domu, które straciło ważność.
Ile czasu ważne jest pozwolenie na budowę domu?
Wszelkie prace budowlane związane z budową domu o powierzchni powyżej 70 m2 można podjąć na działce dopiero po uzyskaniu pozwolenia na budowę domu. W tym celu należy złożyć wniosek do wydziału architektury w odpowiednim dla danej lokalizacji starostwie. O tym, jak przebiega ten proces, jak się odpowiednio przygotować, a także, jakie dokumenty skompletować możesz przeczytać w naszym artykule na temat pozwolenia na budowę. Należy pamiętać, że takie pozwolenie nie jest wydawane bezterminowo. Pozwolenie traci ważność w dwóch sytuacjach:
- budowa nie została rozpoczęta przed upływem 3 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się prawomocna,
- budowa została przerwana na czas dłuższy niż 3 lata.
Jako moment rozpoczęcia budowy uznaje się prace przygotowawcze, takie jak: wytyczenie granic obiektu przez geodetę, niwelacja terenu, wykonanie przyłączy do sieci, zagospodarowanie terenu wraz z budową tymczasowych obiektów, np. ogrodzenia. Ponadto, został założony dziennik budowy, a inwestor wskazał kierownika budowy odpowiedzialnego za prowadzenie budowy. Jeśli kroki te nie zostały podjęte w okresie trzech lat od momentu uprawomocnienia się decyzji o wydaniu pozwolenia na budowę, pozwolenie traci ważność i musi zostać odnowione.
Kiedy można uznać, że budowa została przerwana?
Częstszym scenariuszem jest wygaśnięcie pozwolenia na budowę na skutek przerwy w prowadzeniu prac na okres dłuższy, niż 3 lata. Dzieje się tak ze względu np. na to, że inwestor po prostu stracił płynność finansową potrzebną do realizacji kolejnych prac. Kiedy można uznać, że budowa została przerwana? Dzieje się tak, gdy w przeciągu 3 lat na placu budowy nie wykonane zostały żadne prace budowlane, które zostałyby odpowiednio opisane w dziennik budowy. Wystarczy jednak zrealizować jakiekolwiek prace, aby zachować ważność pozwolenia. Warto przy tym wiedzieć, że nie ma możliwości wydłużenia terminu pozwolenia na budowę poprzez złożenie wniosku do urzędu. Jedynym sposobem jest zatem zrealizowanie dowolnych prac w okresie do trzech lat od momentu ostatniej pracy.
W jaki sposób odnowić pozwolenie na budowę domu?
Wiemy już, w jakich sytuacjach pozwolenie na budowę może stracić ważność. Czy można wznowić pozwolenie lub otrzymać nowe? Jak najbardziej. Wznowienie robót jest możliwe w sytuacji, gdy budowa została przerwana na okres dłuższy, niż 3 lata. Z kolei w przypadku, gdy pozwolenie wygaśnie ze względu na brak rozpoczęcia prac w terminie do trzech lat, konieczne będzie uzyskanie nowego pozwolenia. Wcześniej jednak należy uzyskać decyzję w sprawie wygaśnięcia pozwolenia na budowę. Poniżej omawiamy możliwe scenariusze wznowienia prac budowlanych.
Wydanie nowego pozwolenia na budowę domu
Aby możliwe było uzyskanie nowego pozwolenia na budowę, wcześniej konieczne jest stwierdzenie wygaśnięcia pierwotnego pozwolenia na budowę, a to wymaga odpowiedniego postępowania. Postępowanie może rozpocząć się na wiosek organów administracyjnych lub za sprawą stron postępowania, które były uwzględnione w momencie wydawania pierwotnej decyzji. A zatem, wniosek może złożyć sam inwestor, który będzie chciał otrzymać nowe pozwolenie, ale również sąsiad, o ile był on stroną postępowania w momencie wydawania pozwolenia.
Wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia pozwolenia na budowę składa się w urzędzie gminy lub urzędzie miasta właściwym dla lokalizacji budowy. Wraz z wnioskiem należy przedłożyć załączniki stanowiące dowód na to, że budowa nie rozpoczęła się w terminie do 3 lat od wydania pierwotnej decyzji. Nie trzeba podawać przyczyny takiego stanu rzeczy, o ile nie była to decyzja organu administracyjnego lub sądu. Po złożeniu wniosku przeprowadzone zostanie postępowanie, którego finalizacją będzie decyzja stwierdzająca wygaśnięcia pozwolenia na budowę. Zwykle czas oczekiwania wynosi ok. miesiąca.
Teraz inwestor ma już zielone światło do uzyskania nowego pozwolenia. Procedury są identyczne, jak w przypadku pierwotnej decyzji. Trzeba zatem przedłożyć stosowny komplet dokumentów, w tym 3 egzemplarze projektu budowlanego, oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością, wypis i wyrys z MPZP (lub decyzję o warunkach zabudowy), a także dowód uiszczenia opłaty skarbowej. Decyzja jest wydawana w terminie do 30, a wyjątkowo 60 dni, po czym trzeba jeszcze odczekać 14 dni, aż decyzja stanie się prawomocna.
Wydanie pozwolenia na wznowienie robót
Jeśli pozwolenie na budowę wygasło na skutek przerwania prac na okres dłuższy niż 3 lata, wówczas nie trzeba składać wniosku o wydanie decyzji o wygaśnięciu pozwolenia na budowę. Wystarczy udać się do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego i złożyć wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych. Do wniosku należy załączyć dokumentację projektową wraz z uzgodnieniami i opiniami. Inwestor powinien się upewnić, że od momentu wydania pozwolenia zmianie nie uległy przepisy lub uwarunkowani lokalne, które miałyby wpływ na wydanie ponownej decyzji (np. uchwała nowego MPZP, w którym zmieniono wymagania dla obiektów, a obecny projekt nie spełnia tych wymagań). Decyzja jest wydawana zwykle w przeciągu miesiąca, a co ważne, jest ona bezterminowa i nie wygasa w razie nie podjęcia prac.