Jak sama nazwa wskazuje, pustak wentylacyjny ma za zadanie usprawnić cyrkulację powietrza w budynku, wyprowadzając powietrze zużyte i zastępując je powietrzem świeżym. Są one podstawą systemów grawitacyjnych, w których za wentylację odpowiadają naturalne zjawiska atmosferyczne. W tym artykule dowiesz się, co to jest pustak wentylacyjny, jakie rodzaje stosuje się w domach jednorodzinnych, a także, jakie zastosowania posiada.
Co to jest pustak wentylacyjny?
Pustak wentylacyjny to specjalny materiał budowlany, w którym stosuje się pionowe i poziome kanały mające zapewnić właściwy przepływ powietrza. Przez te kanały odprowadza się zanieczyszczone powietrze z domu, a także wprowadza czyste powietrze z zewnątrz.
Pojedynczy pustak może być wyposażony w jeden kanał, ale dostępne są również pustaki zawierające kilka kanałów dla jeszcze lepszej cyrkulacji powietrza. Pustak wentylacyjny to podstawowy materiał budowlany, który jest niezbędny przy wznoszeniu domów wyposażonych w tradycyjny system wentylacji grawitacyjnej. Z takich pustaków wznosi się kanały wentylacyjne, a także kominy.
Jakie zadania w domu pełni pustak wentylacyjny?
W przypadku wentylacji grawitacyjnej, wymiana powietrza zachodzi na podstawie naturalnych zjawisk atmosferycznych. Różnica ciśnień i temperatur wewnątrz domu i na dworze sprawia, że dochodzi do wymiany powietrza.
Z domu odprowadzane jest powietrze zużyte, a jego miejsce zastępuje powietrze czyste. Pustaki wentylacyjne są skonstruowane w taki sposób, aby przy wymianie powietrza ograniczyć wymianę ciepła. Cyrkulacja powietrza jest możliwa właśnie za sprawą pionowych i poziomych kanałów, które znajdują się wewnątrz pustaka.
Rodzaje pustaków wentylacyjnych
Podstawowy podział pustaków wentylacyjnych zależy w głównej mierze od tego, ile kanałów znajduje się w strukturze pustaka. Możemy wyróżnić pustaki jednokanałowe, a także pustaki wielokanałowe, które mogą posiadać dwa, trzy lub cztery kanały służące wymianie powietrza.
W budownictwie mieszkalnym najczęściej stosuje się pustaki dwukanałowe wyposażone w dwie, niezależne komory wentylacyjne. Z pomocą tych pustaków można wyraźnie zmniejszyć koszty budowy domu.
Nieco rzadziej stosuje się natomiast pustaki 3-kanałowe oraz 4-kanałowe. Znajdują one zastosowanie przy budowie wielokanałowych systemów wentylacyjnych. Im większa liczba kanałów w pojedynczym pustaku wentylacyjnym, tym krótszy będzie czas potrzebny do zrealizowania prac.
Z jakich materiałów wykonuje się pustaki wentylacyjne?
Pustaki wentylacyjne produkuje się z tych samych materiałów, które znajdują zastosowanie przy budowie domów murowanych. Mamy zatem pustaki ceramiczne, silikatowe, a także keramzytowe. Warto wiedzieć, jakie są mocne i słabe strony poszczególnych pustaków:
Pustak ceramiczny – najczęściej występuje w wersji jednokanałowej lub dwukanałowej. Jest to materiał bardzo wytrzymały i zapewniający dobre parametry izolacyjne.
Jego minusem jest jednak to, że wymaga on zabudowania, co znacznie wydłuża czas prac i oznacza wyższe koszty. Do zabudowy wykorzystuje się zazwyczaj cegły lub pełne bloczki.
Pustak silikatowy – znajduje zastosowanie przede wszystkim w budownictwie mieszkalnym. Odznacza się wysoką wytrzymałością mechaniczną, a ponadto mrozoodpornością.
Jego zabudowa nie jest konieczna. Pustaki wentylacyjne z silikatów występują wyłącznie w wersji z jednym kanałem, co oznacza nieco dłuższy czas budowy.
Pustak keramzytowy – to prawdopodobnie najczęściej wykorzystywany pustak wentylacyjny, odznaczający się wysoką wytrzymałością mechaniczną oraz odpornością na ogień. Jest dostępny w wersji jednokanałowej oraz wielokanałowej, a ogromnym atutem jest to, że pustaków wentylacyjnych z keramzytu nie trzeba zabudowywać.
Pustaki wentylacyjne jednokanałowe wykonuje się zwykle na przekroju kwadratu o wymiarach 25 x 25 czy 17 x 17. Pustaki wielokanałowe mają natomiast przekrój prostokątny, np. 30 x 25 lub 36 x 24. Jeśli chodzi o wysokość pustaków wentylacyjnych, standardowe wymiary to: 33, 25, 24 i 19 cm.
Zastosowanie pustaków wentylacyjnych w budownictwie
Pustak wentylacyjny znajduje zastosowanie przede wszystkim przy budowie komina. To właśnie w jego kanale można umieścić metalowy komin. Pustaki te wykorzystuje się również do budowy kanałów wentylacyjnych, które mają usprawnić cyrkulację powietrza w domu. Są one niezbędne m.in. w kuchni czy też w łazience.
W domach jednorodzinnych najczęściej wykorzystuje się pustaki jednokanałowe oraz dwukanałowe, choć warianty wielokanałowe są wybierane coraz częściej, jako iż z ich pomocą można skutecznie skrócić czas budowy domu.
Ile kosztuje pustak wentylacyjny?
Koszt pustaków wentylacyjnych zależy od materiału wykonania, od rozmiaru, a także od liczby kanałów. Najtańsze są pustaki jednokanałowe, które można kupić od 6 – 7 zł w przypadku keramzytu i 4 – 5 zł w przypadku ceramiki.
Pustak wentylacyjny dwukanałowy to wydatek nawet dwukrotnie większy, bo sięgający 10 – 15 zł. Najdroższym wariantem są czterokanałowe pustaki keramzytowe, za które trzeba zapłacić ponad 20 zł od sztuki.