Tyczenie budynku to bardzo odpowiedzialne zadanie, które wykonuje się zazwyczaj na etapie robót ziemnych. Jest to poniekąd przeniesienie zarysu budynku z projektu budowlanego na teren działki budowlanej. W ten sposób inwestor po raz pierwszy będzie mógł zobaczyć, a jaki sposób usytuowany będzie jego przyszły dom na działce. W tym artykule sprawdzamy, na czym konkretnie polega tyczenie budynku, a także o jakich kwestiach warto pamiętać.
Na czym polega tyczenie budynku?
Na projekcie budowlanym wszystko wygląda jasno i klarownie, ale czasami ciężko sobie wyobrazić, jak to wszystko wyglądać będzie w terenie. Tyczenie budynku to proces, który polega właśnie na wytyczeniu fragmentu działki, na którym wybudowany zostanie budynek. Uzyskane granice zaznacza się sznurkiem lub wapnem, dzięki czemu inwestor jest w stanie po raz pierwszy zobaczyć, w jaki sposób jego przyszły dom będzie usytuowany na terenie działki budowlanej. Tyczenie budynku polega zatem na wyznaczeniu obrysu budynku wraz z jego charakterystycznymi elementami.
W praktyce są to osie konstrukcyjne ścian oraz innych elementów konstrukcyjnych. Poza nimi wyznacza się tzw. zero budynku, czyli charakterystyczną wysokość, na której znajdować się będzie wykończona posadzka parteru. Zero budynku oznacza się na nieprzemieszczalnym punkcie w terenie – może to być drzewo, słup, element ogrodzenia lub inny trwały obiekt.
Kiedy wykonuje się tyczenie budynku?
Wytyczenie budynku zazwyczaj wykonuje się jeszcze przed rozpoczęciem prac budowlanych i przed zrealizowaniem wykopu. Jest to jednak ryzykowne, ponieważ prace ziemne wymagają ciężkiego sprzętu, a to oznacza, że istnieje ryzyko, iż punkty wskazane przez geodetę zostaną zniszczone i trzeba ro będzie zrobić ponownie.
Dlatego też, tyczenie budynku zaleca się realizować po wykonaniu wstępnego wykupu pod osadzenie fundamentów. W ten sposób zmniejszamy ryzyko, że punkty wyznaczone przez geodetę zostaną zniszczone przez sprzęt ciężki. Przy wykonywaniu tyczenia budynku obecny musi być kierownik budowy, jak również wykonawca. To kierownik budowy będzie odpowiedziany za to, aby sprawdzić, czy tyczenie budynku zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy i zgodny z projektem budowlanym. Po zatwierdzeniu prac dokonany zostanie wpis w dzienniku budowy, pod którym podpisze się geodeta, który zrealizował to zadanie.
Kto wykonuje tyczenie budynku?
Za tyczenie budynku odpowiada geodeta posiadający stosowne uprawnienia budowlane. Możemy skorzystać z usług tego samego geodety, który odpowiadał za stworzenie mapy zasadniczej do celów projektowych, dzięki czemu prace przebiegną dużo sprawniej. Geodeta posiada specjalistyczny sprzęt, który pozwoli mu na prawidłowe wytyczenie osi elementów konstrukcyjnych oraz zaznaczenie zera budynku. Na placu budowy obowiązkowo powinien znajdować się kierownik budowy, a ponadto dobrze, jak prace nadzoruje również wykonawca. Gdy kierownik budowy stwierdzi, że tyczenie budynku zostało wykonane prawidłowo, geodeta składa swój podpis w dzienniku budowy.
Jak przebiega tyczenie budynku?
Do tyczenia budynku potrzebny jest profesjonalny sprzęt w postaci tachimetru lub odbiornika GNSS. Geodeta po zapoznaniu się z projektem budowlanym zajmie się wyznaczeniem osi elementów konstrukcyjnych – głównie ścian nośnych budynku. Zazwyczaj robi się to poprzez wbicie w ziemie palików, na których następnie rozciąga się sznurki, które będą wyznaczały obrys budynku. W wykopie można to zrobić z pomocą wapna, co pomoże w sprawnym osadzeniu fundamentów. Wykonawcy maja tu swoje techniki, do których są przyzwyczajeni. Uzyskany obrys pomoże w osadzeniu fundamentów, na których następnie wybudowane zostaną ściany oraz inne elementy konstrukcyjne.
Następnie z pracą wykonaną przez geodetę zapoznaje się kierownik budowy, który ma obowiązek pilnować, aby wszystkie prace były realizowane zgodnie z projektem budowlanym. Na miejscu powinien być także wykonawca, który również może ocenić zgodność wykonanych prac. To bardzo ważne, ponieważ wszelkie odstępstwa od projektu budowlanego mogą mieć bardzo poważne konsekwencje. Gdy kierownik budowy uzna, że osie i zero budynku zostały wytyczone prawidłowo, dokonuje wpisu do dziennika budowy, a pod nim podpisuje się geodeta. Po tyczeniu budynków możliwe staje się osadzenie fundamentów.
Dlaczego tyczenie budynku jest tak istotne?
Jeśli tyczenie budynku zostanie wykonane w sposób nieprawidłowy, wówczas inwestor jest narażony na bardzo poważne konsekwencje. Konieczne mogą się okazać zmiany w projekcie budowlanym, a jeśli będą to zmiany istotne, wówczas inwestor będzie musiał ponownie uzyskać pozwolenie na budowę. Wybudowanie domu na źle wytyczonych granicach, niezgodnie z projektem, jest samowolą budowlaną. W najgorszym wypadku może się okazać, że legalizacja samowoli nie będzie możliwa i trzeba będzie rozebrać część, a nawet całość budynku. To pokazuje, jak odpowiedzialne zadanie ciąży na geodecie dokonującym tyczenia budynku, ale również na kierowniku budowy, który ma dopilnować wykonania poszczególnych prac zgodnie z projektem budowlanym.