Rodzaje pomp ciepła – którą pompę wybrać?

Pompa ciepła to obecnie coraz popularniejszy system grzewczy, który cieszy się popularnością ze względu na bardzo wysoką sprawność sięgającą nawet kilkuset procent – jest to wynik nieosiągalny dla pozostałych rodzajów instalacji. Przy wyborze tej instalacji warto wiedzieć, że istnieją różne rodzaje pomp ciepła, a ponadto, nasz wybór powinien wziąć pod uwagę kluczowe parametry techniczne urządzenia. Co warto wiedzieć na temat różnych rodzajów pomp ciepła?

Dlaczego pompa ciepła to dobry wybór?

Instalacje grzewcze różnią się między sobą sprawnością. Pod tym pojęciem kryje się stosunek wyprodukowanego ciepła do zużytej energii (prądu, gazu, paliwa). Najmniej wydajne są kotły na paliwo stałe osiągające do 90 – 95% sprawności. Instalacje elektryczne oscylują w granicy 99 – 100%. Kotły gazowe osiągają ok. 95% w przypadku tradycyjnych kotłów do nawet 110% w przypadku kotłów kondensacyjnych. Pompy ciepła pod tym względem są jednak niezrównane, ponieważ ich współczynnik COP może wynosić nawet 7, co oznacza sprawność na poziomie 700%.

I to główny powód, dla którego pompy ciepła są tak popularne. Bardzo wysoka sprawność oznacza bardzo niskie koszty ogrzewania (w połączeniu z fotowoltaiką można nawet wyjść na plus). Dodatkowo, jest to instalacja nieimitująca szkodliwych spalin i całkowicie przyjazna dla środowiska. Owszem, koszt zakupu i montażu pompy ciepła jest wysoki, ale biorąc pod uwagę, jak opłacalna jest to inwestycja w szerszym ujęciu czasu, warto się na nią zdecydować. Trzeba jednak wiedzieć, czym różnią się poszczególne pompy ciepła i na co zwrócić uwagę przy ich zakupie.

Rodzaj pompy ciepła ze względu na dolne źródło zasilania

Pompa ciepła pobiera ciepło z otaczającego ją środowiska. Jest to tzw. dolne źródło ciepła, które następnie posłuży do ogrzania wody w górnym źródle ciepła, czyli np. w centralnym ogrzewaniu. I właśnie ze względu na dolne źródło ciepła możemy wskazać najważniejszy podział pomp ciepła:

• Pompy powietrzne – są to najtańsze jednostki, które pobierają ciepło dostępne w powietrzu. Są proste w montażu i wystarczy je umieścić na zewnątrz budynku. Dzielą się na jednostki split i monoblok. Ich minusem jest jednak duża podatność na warunki atmosferyczne. W przypadku dużych mrozów sprawność takiej pompy znacznie maleje.
• Pompy wodne – w tym przypadku dolnym źródłem ciepła jest woda. Może to być woda w powierzchniowym zbiorniku (np. stawie), ale najlepiej sprawdza się pompa umieszczona w studni głębinowej korzystająca z wód gruntowych. W tym przypadku nie zachodzi ryzyko zamarznięcia wody. Minusem jest zatem konieczność posiadania wód gruntowych na odpowiedniej głębokości.
• Pompy gruntowe – są urządzeniami o najwyższej sprawności, ponieważ umieszcza się je w gruncie, na głębokości, gdzie przez cały rok panuje taka sama temperatura – kilka stopni C na plusie. To sprawia, że nawet w największe mrozy pompa gruntowa jest równie sprawna. W okresie letnim świetnie sprawdza się w roli klimatyzatora. Jeśli chodzi o minusy, jest to najdroższa pompa ciepła, a zarazem najbardziej problematyczna przy montażu.

Wybór pompy w zależności od dolnego źródła ciepła w dużej mierze zależy zatem od tego, jaki klimat panuje w danej lokalizacji. Pompy powietrzne nie są najlepszym wyborem w regionach, gdzie występują długie oraz mroźne zimy. Z kolei pompy wodne wymagają korzystnych warunków wodno-gruntowych, a nie każda działka spełnia takie warunki. Najbardziej uniwersalne, ale zarazem kosztowne są natomiast pompy gruntowne.

Rodzaje pompy ciepła ze względu na pełnione funkcje

Pompy ciepła służą przede wszystkim do ogrzewania wody znajdującej się w obiegu centralnego ogrzewania. Jednakże górnym źródłem ciepła może być również zasobnik na wodę użytkową, którą będziemy wykorzystywać do różnych celów w domu. Najbardziej rozsądnym rozwiązaniem są oczywiście dwufunkcyjne pompy, które ogrzewają zarówno nasz dom, jak również wodę użytkową. Zakładając jednak, że ktoś dysponuje już innym systemem odpowiedzialnym za podgrzewanie wody, wówczas lepszym rozwiązaniem będzie oczywiście pompa stosowana wyłącznie w celu ogrzewania powietrza w domu.

Pompa ciepła ze względu na rodzaj konstrukcji

Powietrzne pompy ciepła mają wiele wspólnego z klimatyzatorami, a ich działanie jest bardzo zbliżone. Co więcej, takie pompy mogą w okresie letnim służyć właśnie jako klimatyzacja, o ile zostały wyposażone w takową funkcję. Ze względu na konstrukcję powietrznej pompy ciepła możemy wskazać jednostki split oraz monoblok. Pompa split składa się z jednostki zewnętrznej oraz wewnętrznej. Czynnik chłodniczy odpowiedzialny za przekazywanie ciepła przepływa przez obie jednostki. Z kolei jednostka monoblok składa się z pojedynczej jednostki usytuowanej na zewnątrz budynku.

Czym kierować się przy wyborze pompy ciepła?

O wydajności pompy ciepła informuje nas współczynnik COP. W jaki sposób należy go odczytywać? Pompa o współczynniku COP na poziomie 2,5 może zaoferować sprawność na poziomie 250%, podczas gdy COP = 5 oznacza sprawność na poziomie 500%. Należy jednak sprawdzić warunki, w jakich pompa może działać na takim poziomie (np. temperatura powietrza zewnętrznego). Kolejną istotną kwestią jest moc grzewcza pompy ciepła. Tutaj należy wziąć pod uwagę charakterystykę energetyczną budynku i dobrać urządzenie pod kątem zapotrzebowania na energię do celów grzewczych.

Planujesz budowę domu i zastanawiasz się nad wyborem opłacalnej i funkcjonalnej instalacji grzewczej? Na naszej stronie internetowej poświęconej pompom ciepła możesz dowiedzieć się więcej na temat tego, jak działa taka instalacja, jakie są jej kluczowe parametry techniczne, a także, jak wygląda montaż poszczególnych rodzajów pompy ciepła. Jest to aktualnie najwydajniejszy i najbardziej opłacalny system grzewczy, który coraz częściej występuje w domach energooszczędnych oraz pasywnych, doskonale współpracując z wentylacją mechaniczną z odzyskiem ciepła.