Z jakiego materiału wznosić ściany fundamentowe?

Prawidłowo wykonane fundamenty są gwarancją trwałego domu. Dlatego bardzo istotną kwestią jest wybór materiału, z którego wykonane zostaną fundamenty. W domach jednorodzinnych dominują fundamenty dwuelementowe składające się z ławy fundamentowej i ścian fundamentowych. W tym artykule przyjrzymy się ścianom fundamentowym, a konkretniej materiałom, z jakich można wykonać takie ściany.

Co to są ściany fundamentowe?

Ściany betonowe to konstrukcja nośna, która przenosi obciążenia generowane przez budynek na ławy fundamentowe poniżej. Ściana fundamentowa jest częściowo położona pod ziemią i wyprowadzana ponad poziom gruntu, zwykle na wysokość 30 – 50 cm. Górną część ściany fundamentowej, tą wystającą ponad poziom gruntu, określamy mianem cokołu. Ściany fundamentowe stosuje się zarówno w domach podpiwniczonych, jak również nieposiadających obciążenia.

Ściany fundamentowe możemy podzielić na monolityczne (wylewane z betonu), czasami posiadające zbrojenie stalowe, a także na murowane, które można wznieść z kilku materiałów budowlanych. O ile w domach niepodpiwniczonych z powodzeniem sprawdzą się ściany murowane, o tyle w przypadku domów z podpiwniczeniem zwykle wykorzystywane są ściany monolityczne. Ściany fundamentowe muszą być wyposażone w hydroizolację, a także w izolację termiczną. Jako hydroizolację wykorzystuje się folie, membrany oraz papy bitumiczne, natomiast jako termoizolacja sprawdzą się płyty EPS (styropian) oraz płyty XPS (styrodur) ryflowane.

Z czego wykonuje się ściany fundamentowe monolityczne?

Monolityczne ściany fundamentowe to inaczej ściany wylewane z betonu. To bardziej czasochłonna technika, która wymaga wykonania deskowania. Jeśli obciążenia generowane przez budynek nie będą zbyt duże, zbrojenie takich ścian nie jest konieczne. W przypadku domów jednorodzinnych nie posiadających piwnicy, ściany monolityczne bez zbrojenia powinny okazać się wystarczające. Zbrojenie ze stalowych prętów zazwyczaj wykonuje się w przypadku domów z podpiwniczeniem.

Do wykonania ścian monolitycznych wykorzystuje się beton klasy C12/15, C16/20 lub C20/25, w zależności od tego, jaka musi być wytrzymałość na ściskanie. Beton na monolityczne ściany fundamentowe powinno zamawiać się z wytwórni betonu. Beton towarowy posiada bowiem odpowiednie parametry techniczne i dotyczy to całości mieszanki. W przypadku samodzielnego robienia betonu na placu budowy łatwiej o błędy, które wpłyną niekorzystnie na jakość betonu. Do budowy ścian fundamentowych można zastosować beton wodoszczelny o mniejszej nasiąkliwości. To dobre rozwiązanie w przypadku problematycznych warunków wodno-gruntowych.

Z jakich materiałów można wykonać murowane ściany fundamentowe?

Tańszą i szybszą techniką jest murowanie ścian fundamentowych. W tym celu można wykorzystać wiele materiałów budowlanych. Najczęściej są to bloczki z betonu komórkowego o niskiej nasiąkliwości. Są bardzo wytrzymałe na ściskanie i mrozoodporne. Do murowania ścian fundamentowych wykorzystuje się bloczki szersze niż 20 cm. Pokrewnym materiałem są bloczki keramzytobetonowe, które wyrabia się z mieszanki wzbogaconej o drobne frakcje keramzytu. Mają niższą wagę, dzięki czemu mogą być większe od bloczków betonowych. To przekłada się na szybszą i dużo prostszą pracę. Dobre właściwości termoizolacyjne keramzytobetonu sprawiają, że ściany fundamentowe wykonane z tego materiału nie wymagają termoizolacji. Alternatywą dla bloczków mogą być zasypowe pustaki betonowe lub keramzytobetonowe.

Ciekawym rozwiązaniem są bloczki silikatowe odznaczające się wysoką wytrzymałością i niską nasiąkliwością. Co ciekawe, bloczki z silikatów nie wymagają spoin pionowych, natomiast w przypadku spoin poziomych wykorzystuje się klej systemowy zamiast zaprawy, co ułatwia pracę. Znacznie rzadszym rozwiązaniem, ze względu na wysokie koszty i czas budowy są cegły ceramiczne pełne. Warto jednak zauważyć, że cegłą klinkierową czasami wykańcza się cokół budynku. To samo tyczy się kamienia naturalnego – wznoszenie z tego materiału ścian fundamentowych byłoby niezwykle trudne i kosztowne, ale obłożenie cokołu kamieniem jest rozwiązaniem bardzo często spotykanym, zwłaszcza na terenach górskich.

Od jakich czynników zależy wybór ścian fundamentowych?

Rodzaj fundamentów jest wybierany na podstawie warunków wodno-gruntowych. Istotne czynniki to: rodzaj gruntu (jego stabilność, przepuszczalność, plastyczność), poziom wód gruntowych, a także głębokość strefy przymarzania. Czynniki te mają ogromny wpływ nie tylko na wybór materiału na ściany fundamentowe, ale również wpływają na wybór hydroizolacji oraz termoizolacji. Warunki wodno-gruntowe można sprawdzić poprzez wykonanie badań geotechnicznych gruntu, co jest zalecane na etapie przygotowań do budowy domu. Wybierając materiał na budowę ścian fundamentowych trzeba sprawdzić na karcie technicznej produktu, czy spełnia on warunki potrzebne do tego, aby wykorzystać go do budowy ścian fundamentowych. Dotyczy to ścian murowanych. W przypadku ścian monolitycznych, projektant decyduje o klasie betonu oraz ewentualnych zbrojeniach.