Zabezpieczenie przed wilgocią
Drugą bardzo ważną funkcją fundamentu jest zabezpieczanie domu przed niekorzystnym działaniem wilgoci. W każdym gruncie – bez względu na jego rodzaj – znajduje się pewna ilość wody, przed którą należy chronić dom. Dlatego izolacja płyty fundamentowej lub fundamentu tradycyjnego od wilgoci jest koniecznością, choć oczywiście znaczenie ma też rodzaj podłoża. Gruntem suchym są m.in. ławy piaskowe, gruntem wilgotnym – glina.
Termoizolacja budynku
Kolejna istotna rola fundamentu to utrzymywanie w domu ciepła, czyli tzw. termoizolacja. W tym celu fundament, bez względu na to, jaką metodą jest budowany, trzeba koniecznie ocieplić. Jest izolacja termiczna jest porządna, to z domu nie ucieka ciepło i jest on odpowiednio zabezpieczony przed wilgocią.
Ułatwienie budowy
Nie można zapominać, że stabilny, solidny fundament w dużej mierze ułatwia dalsze prace budowlane, m.in. poprzez wyrównywanie różnicy w poziomie terenu. Wówczas stawianie murów jest prostsze i trwa krócej.
Płyta fundamentowa a tradycyjne fundamenty – jakie są główne różnice?
Na początek warto uświadomić sobie, że w Polsce wciąż największą popularnością cieszy się budowa fundamentów standardowych. Ich budowa obejmuje:
• wykopanie, uzbrojenie oraz wylanie ław fundamentowych,
• postawienie ścian fundamentowych z bloczków betonowych (rzadziej stosowane są ściany fundamentowe wylewane),
• wykonanie izolacji ścian fundamentowych,
• wykonanie zasypki piaskowej,
• wykonanie kanalizacji poziomej,
• wylanie chudych posadzek.
Taka technologia budowy fundamentów stosowana jest w około 90% przypadków budowy domów jednorodzinnych. Główną zaletą tradycyjnych fundamentów są o wiele niższe koszty budowy oraz niższe zaawansowanie technologiczne – łatwiej po prostu znaleźć ekipę murarską, która wybuduje tego typu fundament. Są jednak przypadki, w których można – a nawet trzeba – zastosować płytę fundamentową. Różnica w koszcie wykonania fundamentów tradycyjnych wynika z tego, że ich konstrukcja jest znacznie łatwiejsza do zrealizowania.
Przede wszystkim płyta fundamentowa jest zalecana przez konstruktorów i architektów w przypadku słabego gruntu. To również doskonałe rozwiązanie dla budynków osadzonych na gruntach nieprzepuszczalnych, którym zagraża zawilgocenie o wysokim poziomie wód gruntowych. W tradycyjnych fundamentach obciążenia powstałe ze ścian konstrukcyjnych przenoszone są na ławy fundamentowe. Jeżeli grunt jest niepewny, ściany mogą nierówno osiadać. Następstwem jest pękanie ścian. Dzięki zastosowaniu płyty fundamentowej, która pokrywa się idealne z kształtem domu, obciążenia budynku rozkładają się na wiele większym obszarze. Nawet jeżeli dojdzie do osunięcia, konstrukcja budynku pozostanie stabilna.
Kolejnym aspektem, który przemawia za wykonaniem płyty fundamentowej są parametry cieplne. Płyta fundamentowa bardzo często jest niezbędna, aby osiągnąć parametry domu pasywnego. Jest to spowodowane tym, że izolacja przeciwwilgociowa płyty fundamentowej stanowi jedną równą płaszczyznę. Aktualnie preferowane jest wykonanie tzw. ciepłej płyty, gdzie izolacja jest wykonana pod płytą. Wykonanie w taki sposób grubej warstwy izolacji termicznej (najczęściej wykorzystywany materiał jako izolacja: XPS PRIMIE S30 SYNTHOS o współczynniku U=0,035W/mK ) pozwala na otoczeniu powstałego budynku nieprzerwaną warstwą izolacji, czyli potocznie mówiąc – bez występowania mostków technicznych.
Często wykonanie płyty fundamentowej jest podstawą do starania się o dofinansowanie do budowy domu pasywnego. Dopłaty wynoszą nawet do 50 000 zł. Oczywiście dofinansowanie nie sprawi, że budowa takiego domu będzie tańsza. Nakłady na taki dom i tak będą znacznie wyższe, ale zaowocuje to w przyszłości niższymi opłatami związanymi z ogrzaniem domu. Inwestor będzie miał także przeświadczenie, że jest żyje ekologicznie, co w dzisiejszych czasach jest coraz ważniejsze.
Wykonanie płyty fundamentowej krok po kroku
Wykonanie płyty fundamentowej rozpoczyna się od robót ziemnych. Po wytyczeniu obrysu budynku przez uprawnionego geodetę zostaje ściągnięta wierzchnia warstwa ziemi o grubości do 30 centymetrów (tzw. humus). Kolejnym krokiem jest wsypanie pod płytę fundamentową warstwy z żwiru lub pospółki piaskowej. Zanim zostanie na to wylana warstwa chudego betonu, podsypka zostaje zagęszczona za pomocą spalinowej zagęszczarki.
Następnym etapem jest izolacja płyty fundamentowej. Na wylaną warstwę chudego betonu kładziona jest hydroizolacja w postaci folii PE. Do izolacji termicznej używany jest przeważnie polistyren ekstrudowany XPS, rozkładany najczęściej w dwóch warstwach na zakładkę. Następnie wykonywane jest zbrojenie płyty fundamentowej według projektu wykonawczego. Po wykonaniu zbrojenia pozostaje już tylko zabetonowanie samej płyty fundamentowej. Zwieńczeniem prac jest zasypanie fundamentów.
Przykładowy spis warstw posadzki na gruncie (parter) uwzględniający ciepłą płytę fundamentową:
1) grunt rodzimy
2) podsypka – piasek zagęszczony/pospółka – 30 cm
3) chudy beton (podbudowa) – C5/10 MPa– 10 cm
4) folia PE (warstwa rozdzielająca) – 0,2 mm
5) XPS (dwie warstwy klejone po obwodzie w połączeniach 10+10 cm) – 20 cm (XPS PRIMIE S30 SYNTHOS o współczynniku U=0,035W/mK)
6) folia PE (izolacja przeciwwilgociowa) – 0,3 mm
7) płyta fundamentowa monolityczna – Beton C25/30 MPa - 35 cm
8) papa na lepiku x 2
9) styropian twardy EPS 100 U=0,036W/mK – 10 cm
10) folia PE (warstwa rozdzielająca) – 0,2 mm
11) szlichta cementowa – 6,5 cm (dylatowana od ścian - ogrzewanie podłogowe)
12) warstwa wykończeniowa – 1,5 cm
Warto zwrócić uwagę na fakt, że powyższy spis warstw ciepłej płyty fundamentowej – w zależności od skomplikowania projektu czy też jakości gruntu znajdującego się na działce – może uwzględniać inną grubość pospółki. Może się również okazać, że wymiana gruntu i dodatkowe 30 cm podsypki to za mało. Zdarza się podsypywanie pospółki do 50 cm a nawet więcej.
Płyta fundamentowa - koszt
Na rynku nie ma jednego wariantu płyty fundamentowej. Są dostępne różne jej warianty i zależą od projektu wykonanego przez konstruktora. Czynnikami, które warunkują rodzaj płyty są: rodzaju gruntu, warunki techniczne (obciążenia przenoszone przez budynek) i termiczne. Parametry mogą się od siebie różnić, dlatego jest trudno – bez przeliczeń konstruktora – podać konkretny koszt płyty fundamentowej w przeliczeniu na metr kwadratowy.
Dla przykładu – w przypadku domów pasywnych wymogiem jest zaprojektowanie płyty z odpowiednim ociepleniem pod płytą. W zależności od wyliczeń konstruktora, ocieplenie może mieć grubość od 20 cm do 35 cm.
Aby w przybliżeniu podać Państwu orientacyjne koszty płyty fundamentowej, przedstawimy szacunkowe wyliczenia na podstawie przykładowego projektu domu z naszej strony internetowej -> https://new-house.com.pl/projekty-domow.
Koszt postawienia domu projektu Riwiera 3 (https://new-house.com.pl/projekt/1145) w stanie surowym otwartym przy zastosowaniu tradycyjnych fundamentów to 306 500 zł netto.
Na budowę tradycyjnych fundamentów w tym przypadku składają się:
1) roboty ziemne
- tyczenie budynku przez uprawnionego geodetę,
- zdjęcie humusu, wykopy liniowe pod ławy i stopy fundamentowe, ziemia na odkład – pozostaje na działce.
2) ławy fundamentowe
- podkład z betonu B15, ławy fundamentowe w gruncie,
- zbrojenie, stal konstrukcyjna, beton towarowy B25 wylewany pompą zgodnie z projektem,
3) ściany fundamentowe
- ściany fundamentowe z bloczków betonowych grubości 24 cm murowane na zaprawie cementowej,
- zasypka fundamentów rodzimym gruntem.
4) chude posadzki
- nawiezienie piasku z wibrowaniem (piasek do zasypki jest dodatkowo płatny w zależności od posadowienia gruntu),
- pozioma kanalizacja, przepust pod fundamentami do zasilenia budynku w wodę,
- warstwa wyrównująca: podkład betonowy grubości 10 cm (beton wylewany pompą, niezbrojony).
Koszt postawienia domu projektu Riwiera 3 (https://new-house.com.pl/projekt/1145) w stanie surowym przy zastosowaniu płyty fundamentowej to 362 200 zł.
Na wykonanie płyty fundamentowej składa się:
1) roboty ziemne
- wykop szerokoprzestrzenny, ziemia na odkład – pozostaje na działce,
- tyczenie budynku przez uprawnionego geodetę,
2) płyta fundamentowa
- podbudowa pod płytę: pospółka na wysokość 20 centymetrów,
- pozioma kanalizacja, przepust pod fundamentami do zasilenia budynku w wodę,
- warstwa wyrównująca: podkład betonowy grubości 10 cm (beton wylewany pompą, niezbrojony),
- styrodur XPS 300 o grubości 20 cm,
- folia budowlana,
- płyta fundamentowa żelbetowa o grubości 30 cm, stal, beton towarowy B0 z pompą zgodnie z projektem konstrukcyjnym.
Różnica w budowie poziomu zerowego tego samego projektu domu Riwiera 3 przy zastosowaniu płyty fundamentowej to około 55 700 zł netto. Koszty wykonania płyty fundamentowej są więc znacząco wyższe niż budowa tradycyjnych fundamentów. Cena uwzględnia materiał, robociznę ekip oraz niezbędny sprzęt.
Jeśli nie ma wyraźnych wskazań konstruktorskich, inwestorzy zwykle decydują się na częściej stosowane fundamenty kopane. Zaś niepewne warunki gruntowe lub pasywny charakter domu, bez wątpienia wskazują na konieczność zastosowania płyty fundamentowej.