W naszym kraju domy pasywne dopiero zaczynają zyskiwać na popularności. W krajach zachodnich trend na nie zaczął się już jakieś 20 lat temu. Wzniesienie domu o niezwykle dobrych parametrach izolacyjnych i dzięki temu niewielkim zapotrzebowaniem na energię jest konieczne w czasach, kiedy to dbanie o środowisko jest konieczne, aby zapobiec katastrofie klimatycznej. Stąd też koszty ich budowy zaczynają maleć, a inwestorzy liczyć mogą na różne dotacje związane z jego powstaniem. Co musimy wiedzieć o domach pasywnych?

Jak działa dom pasywny i na czym polega?

Domy pasywne są niczym innym, jak budynkami, które wyróżniają się bardzo dobrymi parametrami izolacyjnymi przegród zewnętrznych, a także zastosowaniem szeregu rozwiązań, których celem jest zminimalizowanie zużycia energii w trakcie jego eksploatacji. Do jego budowy wykorzystuje się znacznie skuteczniejszą izolację termiczną, aniżeli w przypadku tradycyjnych domów.

Tak naprawdę dom pasywny jest domem energooszczędnym, jednak różni się tym, iż w jego przypadku konieczne jest bierne pozyskiwanie energii z otoczenia. W takich domach źródłem ciepła może być:

• promieniowanie słoneczne albo inne źródła energii odnawialnej,

• odzyskiwanie go za pomocą rekuperacji,

• zysk ciepła pochodzący z urządzeń elektrycznych,

• zysk ciepła pochodzący od mieszkańców.

Dzięki zastosowaniu instalacji opartych m.in. o źródła energii odnawialnej, do ogrzania domów pasywnych potrzebować będziemy jedynie 15 kWh/m2 rocznie. W przypadku domów energooszczędnych zapotrzebowanie energetyczne dla jednego metra kwadratowego powierzchni wynosić będzie 40 kWh rocznie. Najwięcej energii oczywiście potrzebne jest w przypadku ogrzewania domu tradycyjnego. W tym przypadku na ogrzanie jednego metra kwadratowego powierzchni rocznie zużyjemy 109 kWh. Łatwo więc zauważyć, że na ogrzewanie 150-metrowego domu, który jest pasywny, wydamy około 600 zł rocznie, podczas gdy takiej samej wielkości dom tradycyjny pochłonie około 5 000 zł. Duża różnica, prawda?

Nie będzie również tajemnicą, iż domy pasywne są przyjazne dla środowiska ze względu na brak zastosowania tradycyjnych instalacji grzewczych, dzięki czemu nie emitują tak dużo CO2 do atmosfery. Ponadto takie domy są idealne dla alergików, ponieważ nie dostają się do niego żadne pyłki. Dodatkowo dzięki sprawnej instalacji wentylacyjnej, która nieustannie zaopatrza nasz dom w świeże powietrze, uniknąć możemy powstawania pleśni czy grzybów wynikających z wilgoci.

O czym trzeba pamiętać podczas budowy domu pasywnego?

Aby dom mógł być pasywnym, musi spełniać kilka wymogów. Taki dom powinien być wzniesiony na rzucie prostokąta i posiadać jednospadowy, bądź dwuspadowy dach. Niezbędne będzie także niemalże całkowite przeszklenie południowej ściany domu. Dlaczego? Ponieważ taki zabieg pozwala na docieranie większej ilości słońca do wewnątrz, co zwiększa temperaturę powietrza w pomieszczeniach użytkowych i zmniejsza straty ciepła. Jednocześnie jego północna strona nie powinna posiadać żadnych okien. Warto też mieć na uwadze, że bryła domu pasywnego nie powinna być niczym zacieniona i powinna pobierać jak najwięcej energii słonecznej od południa. Musimy jednak zastosować osłony chroniące przed odpływem ciepła na przeszkleniach. Współczynnik przenikania ciepła takich okien nie może być wyższy niż 0,8 W/(m2K).

Powinniśmy także pamiętać o tym, że w domu pasywnym kluczowy jest jego podział na strefy. W części południowej powinien znajdować się salon, kuchnia i jadalnia, w północnej zaś garaż czy pomieszczenia gospodarcze. Jak łatwo zauważyć, pomieszczenia, w których przebywamy często i niezbędne jest zachowanie w nich odpowiedniej temperatury, zostały ulokowane w tej części, która wystawiona jest na dłuższą ekspozycję słońca.

Ponadto do jego budowy powinny być wykorzystywane materiały, które charakteryzują się wysoką akumulacyjnością cieplną i izolacyjnością termiczną. Stąd najczęściej do wznoszenia takich domów używa się silikatów, keramzytu, albo pustaków ceramicznych. Niezbędne będzie ocieplenie jego murów 30-centymetrową warstwą termoizolacji. Natomiast grubość ocieplenia dachu będzie wynosić 50 cm.

Konieczne będzie również wyeliminowanie mostków termicznych, które osłabiają izolację cieplną przegród. Należą do nich między innymi ramy okienne, czy też balkony. Niezbędne będzie więc zatroszczenie się o staranne połączenie tych elementów z izolacją. Czasami najlepszym wyjściem, jak w przypadku balkonów, będzie zrezygnowanie z ich powstania.

Jakie źródła energii można zastosować w domu pasywnym?

Domy pasywne charakteryzują się wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Ich zastosowanie wpłynie na obniżenie zapotrzebowania naszego domu na energię nieodnawialną, a dodatkowo pozwoli to na zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych. Pomaga to także w skracaniu czasu zwrotu kosztów z tego przedsięwzięcia. Najczęściej stosowanymi odnawialnymi źródłami energii w domach pasywnych są: energia promieniowania słonecznego, energia wiatrowa, energia odpadowa, energia biomasy, energia geotermalna.

Decyzję o tym, jaką instalację OZE wykorzystamy w naszym domu, podejmuje się już w momencie powstawania jego projektu. Każda z tych instalacji działa najlepiej w konkretnych warunkach, więc najlepiej będzie powołać się na wiedzę posiadaną przez specjalistów tej dziedziny.

Cena domu pasywnego

Ciężko jednoznacznie stwierdzić, ile zapłacimy za budowę domu pasywnego. Wszystko uzależnione jest od naszych indywidualnych potrzeb. Wiadome jest, że zaawansowane technicznie rozwiązanie, czy chociażby zastosowanie dużego i koniecznego przeszklenia strony południowej jest dość kosztowne, jednak jego koszt się zwróci po jakichś 30 latach. Według szacunków, za jego budowę będziemy musieli zapłacić jakieś 20-30% więcej, niż w przypadku tradycyjnych domów.