Wybór cegieł, które posłużą do budowy domu, jest dla wielu inwestorów kwestią drugorzędną – zostawiają oni tę decyzję architektom lub wykonawcy. Warto jednak wiedzieć, czym różnią się między sobą poszczególne rodzaje cegieł. Cegła to bowiem nie tylko materiał, który służy do budowy ścian – we współczesnym budownictwie stosowana jest np. cegła dekoracyjna na ścianę, biała cegła na ścianę lub ściana z cegły w salonie.
Ściany konstrukcyjne nie są elementem wyposażenia, które będziemy mogli wymienić w razie potrzeby. Wybór materiału do ich wykonania oraz ocieplenia ma bardzo duże znaczenie, bo ściany zewnętrzne mają wpływ m.in. na energooszczędność budynku. Oprócz funkcji konstrukcyjnej, ściana chroni nas przed warunkami atmosferycznymi oraz hałasem. Dlatego bardzo ważne jest, by postawić w dużej mierze na wysoką jakość materiałów, dzięki której uzyskamy lepszą izolację termiczną. Powinniśmy również zwrócić uwagę na to, jakie wykończenie i ocieplenie będzie niezbędne w przypadku wybranej przez nas cegły.
Krótka historia cegły
Cegła jako materiał budowlany pojawia się w historii cywilizacji już w starożytnej Mezopotamii czy Egipcie. Pierwsze cegły były suszone na słońcu, zaczęto je wypalać około 4000 lat przed naszą erą. W każdym regionie świata proces wytwarzania cegieł rozwijał się w różnym tempie,. W Polsce cegłę zaczęto wyrabiać w XIII wieku, ale dopiero 100 lat później rozwinęło się budownictwo murowane, co wiązało się ze wzrostem produkcji oraz dążeniem do uzyskania lepszej jakości cegły. Po kilku wiekach przerwy cegła stała się znowu modna w XVIII wieku, kiedy była stosowana wśród bardziej zamożnej części społeczeństw z powodu licznych pożarów budynków drewnianych. W XIX wieku, dzięki licznym wynalazkom (piec kręgowy, mechaniczna prasa ceglarska), produkcja cegieł stała się bardziej powszechna. W pierwszej połowie XX wieku cegła królował wśród materiałów na ścianę, lecz zaczęło się to zmieniać wraz z pojawieniem tańszych zamienników – najpierw betonowych bloczków, a następnie tzw. wielkiej płyty i żelbetonu.
Cegły Porotherm
W Polsce od zawsze najbardziej popularna była cegła ceramiczna. W latach 80 i 90 XX wieku z grupy cegieł ceramicznych królowała cegła Max i Uni-Max, które stanowiły pierwowzór dla cegły Porotherm. Do 2000 r. cegły te były murowane na tradycyjnej zaprawie murarskiej, a od 2000 r. cegła Porotherm firmy Wienerberger jest dostępna w wersji szlifowanej, dzięki czemu można murować na zaprawie klejem (system PROFI), a w wersji na piankę montażową – system Dryfix. W każdym z tych systemów są możliwe różne grubości murów.
System PROFI:
• ściany jednowarstwowe
- Porotherm 44 T Profi i 44 EKO+
- Porotherm 38 T Profi i 30 T Profi – ściany jednowarstwowe o mniejszych grubościach
• pustaki na ściany zewnętrzne docieplane i wewnętrzne nośne
- Porotherm 30 Profi
- Porotherm 25 Profi
- Porotherm 18.8 Profi
• pustaki ceramiczne na ściany działowe, osłonowe lub jako osłona wieńca
- Porotherm 11.5 Profi
- Porotherm 8 Profi.
System Dryfix:
• Porotherm T przeznaczone na ściany jednowarstwowe, o grubościach 44, 38, 30 cm.
Wadą ścian jednowarstwowych jest to, że nie spełniają norm współczynników termicznych. W związku z tym na rynku ustalił się standard budowania muru z cegły o grubości 25 cm ocieplonej odpowiednią grubością styropianu. Jeszcze niedawno wykonywano ocieplenie za pomocą styropianu o grubości 10 cm, natomiast obecnie stosuje się styropian do ocieplenia o grubości 20-25 cm, a nawet 30 cm.
Przykłady termoizolacyjności ściany przy założeniu że użyjemy styropianu o λ dekl = 0,038 [W/mK]
• Porotherm 25 – styropian grubość 10 cm – współczynnik termiczny 0,26 W/m2K – nie mieści się w normach
• Porotherm 25 – styropian grubość 15 cm – współczynnik termiczny 0,19 W/m2K
• Porotherm 25 – styropian grubość 20 cm – współczynnik termiczny 0,15 W/m2K
• Porotherm 25 – styropian grubość 25 cm – współczynnik termiczny 0.13 W/m2K
• Porotherm 25 – styropian grubość 30 cm – współczynnik termiczny 0.11 W/m2K
• Porotherm 44 Eco – brak styropianu – współczynnik termiczny 0,23 W/m2K – nie mieści się w normach
• Porotherm 44 P+W – brak styropianu – współczynnik termiczny 0,30 W/m2K – nie mieści się w normach
Wytrzymałość muru na ściskanie wpływa przede wszystkim na bezpieczeństwo oraz trwałość budynku. Cegła występuje w czterech klasach wytrzymałości – 5, 10, 15 oraz 20 MPa. Warte polecenia są na pewno cegły o wytrzymałości 15 i 20 MPa, które mają częstsze zastosowanie na ściany nośne niż te o wytrzymałości 10 MPa. Cegły o wytrzymałości 5 MPa są głównie wykorzystywane do budowy ścian działowych. Pustaki z ceramiki poryzowanej mają również cztery klasy wytrzymałości: 5; 7,5; 10 i 15 MPa. Częściej wybierane są oczywiście te wyższej klasy 10 i 15 MPa.
W każdym projekcie mamy określoną najniższą klasę materiału, jakiego możemy użyć do budowy domu. W momencie, kiedy zastosowane zostają technologie na klej (system PROFI) lub piankę (system DRYFIX), wytrzymałość ściany można obliczyć jako wytrzymałość cegły. Dzieje się tak, ponieważ cegła leży bezpośrednio na cegle, więc w tym przypadku wytrzymałość kleju i/lub pianki nie ma znaczenia. W przypadku technologii murowanej na zaprawie wytrzymałość cegły 15 MPa przekłada się na wytrzymałość ściany w wysokości 5 MPa. Dzieje się tak, bo słabym ogniwem jest zaprawa, która ma wytrzymałość jedynie na poziomie 5 MPa.
W systemie Porotherm dostępna jest bardzo dobra cegła o grubości 11,5 oraz 8, która idealnie nadaje się jako materiał na ściany działowe. Zaleca się raczej murowanie domu w jednej technologii tzn. zarówno ściany nośne i ściany działowe w tym samym systemie. Można sobie wyobrazić łączenie technologii np. Porotherm ściana nośna i działowa gazobeton 12, jednak nie jest to dobre połączenie, gdyż cegły w obydwu technologiach mają różną wysokość i nie ma w tym przypadku naturalnych przewieszań murów zgodnych z sztuką budowlaną.
Silikaty
Kolejnym materiałem budowlanym na ścianę wartym polecenia są bloki wapienno-piaskowe, czyli tzw. silikaty, wśród których możemy polecić Silkę. Ich niebywałą zaletą jest przede wszystkim cena, jednak ze względu na ich masę są trudne do murowania, co zwiększa koszty robocizny. W porównaniu do Porothermu mają słabsze właściwości termoizolacyjne, ale za to bardzo dobrze akumulują ciepło i zatrzymują je na dłużej wewnątrz budynku. Murowane są za pomocą tradycyjnej zaprawy murarskiej bądź na klej. Silikaty są najzdrowszym materiałem budowlanym do wznoszenia ścian z obecnie dostępnych na rynku. Posiadają również wysoki poziom izolacji akustycznej. Bardzo dużą zaletą silikatów jest na pewno ich wytrzymałość na ściskanie, która w zależności od typu wynosi od 15 do nawet 25 MPa.
Przykłady termoizolacyjności ściany przy założeniu że użyjemy styropianu o λ dekl = 0,038 [W/mK]
• Silka E24S – styropian grubość 10 cm – współczynnik termiczny 0,31 W/m2K – nie mieści się w normach
• Silka E24S – styropian grubość 15 cm – współczynnik termiczny 0,22 W/m2K – na chwilę obecną jest zgodna z aktualnymi wymaganiami, ale po 2021 nie będzie mieścić się w normach
• Silka E24S – styropian grubość 20 cm – współczynnik termiczny 0,17 W/m2K
• Silka E24S – styropian grubość 25 cm – współczynnik termiczny 0.14 W/m2K
• Silka E24S – styropian grubość 30 cm – współczynnik termiczny 0.12 W/m2K
Bloczki Ytong
Ytong to bloczki z betonu komórkowego, czyli inaczej gazobeton, w skład których wchodzi piasek, woda, wapno, cement, anhydryt oraz pasta aluminiowa. Bloczki, oprócz wymiarów, różnią się miedzy sobą gęstością – im wyższy parametr gęstości tym większa wytrzymałość bloczka. Współczynnik przenikania ciepła nie jest zależny od parametru gęstości, natomiast ma wpływ na ciężar bloczka. Ich bardzo dużą zaletą jest to, że mają niższy współczynnik przenikania ciepła w porównaniu do silikatów czy cegieł ceramicznych. Należy jednak pamiętać, że mają znacznie niższą klasę wytrzymałości na ściskanie (dla przykładu Ytong Forte o grubości 24; 30; 36,5 mają wytrzymałość na ściskanie jedynie 2,5 MPa, a Energo + o grubości 36,5; 48 jedynie 2 MPa). Istnieje kilka rodzajów pustaków Ytong (zwykły, energo, energo+, forte oraz interio), które mają różne zastosowania.
Przykłady termoizolacyjności ściany przy założeniu że użyjemy styropianu o λ dekl = 0,038 [W/mK]
• Ytong Forte 24 – styropian grubość 10 cm – współczynnik termiczny 0,20 W/m2K – nie mieści się w normach
• Ytong Forte 24 – styropian grubość 15 cm – współczynnik termiczny 0,15 W/m2K
• Ytong Forte 24 – styropian grubość 20 cm – współczynnik termiczny 0,13 W/m2K
• Ytong Forte 24 – styropian grubość 25 cm – współczynnik termiczny 0.11 W/m2K
• Ytong Forte 24 – styropian grubość 30 cm – współczynnik termiczny 0.10 W/m2K
• Ytong Energo+ 48 – brak styropianu – współczynnik termiczny 0,17 W/m2K
• Ytong Energo 48 – brak styropianu – współczynnik termiczny 0,19 W/m2K
• Ytong Energo 40 – brak styropianu – współczynnik termiczny 0,23 W/m2K - na chwilę obecną jest zgodna z aktualnymi wymaganiami, ale po 2021 nie będzie mieścić się w normach.
Na co jeszcze zwrócić uwagę?
Przed wyborem materiału na ścianę na pewno warto przyjrzeć się każdemu z rodzajów z osobna, a następnie podjąć decyzję, jaki jest najlepszy dla naszego domu. Każdy ma swoje wady i zalety, trzeba też wziąć pod uwagę wymagania projektowe. Oczywistym stwierdzeniem jest to, że dla ciężkich konstrukcji na pewno znacznie lepiej w roli materiału sprawdzi się silka lub/i Porotherm które mają wysoką klasę wytrzymałości (Silka 15- 25 MPa). Dla porównania – gazobeton ma wytrzymałość na poziomie ok. 3 MPa. Silka jest bardzo ciężka, więc nie jest wybierana do lekkich konstrukcji – w ich przypadku bloczki betonowe lub pustaki z ceramiki poryzowanej na pewno sprawdzą się lepiej. Jeżeli chodzi o izolację termiczną, bloczki betonowe Ytong na pewno są lepszym wyborem, natomiast silka lepiej akumuluje ciepło.
Na stronie https://new-house.com.pl/gotowe-projekty-ze-strony-new-house można znaleźć wiele wartych uwagi projektów oraz mnóstwo przydatnych informacji przy budowie naszego domu. Zapraszamy do kontaktu -> https://new-house.com.pl/kontakt.