Zrównoważony krajobraz: tworzenie ogrodów przyjaznych dla środowiska

Planiści w dużych miastach nie zawsze postępują w zgodzie z koncepcją zrównoważonego krajobrazu. Dowodem na poparcie tej tezy jest wszechobecna „betonoza”. Zwłaszcza w centrum miast zieleń jest zredukowana do minimum, a zamiast roślin dominują utwardzone powierzchnie. W zaciszu swojego ogrodu możemy jednak zadbać o przestrzeń przyjazną dla środowiska. Wystarczy pamiętać o kilku podstawowych zasadach, które pozwolą zaaranżować ogród ekologiczny, stanowiący przytulny dom na wielu gatunków zwierząt i roślin.

Czym charakteryzuje się ogród przyjazny dla środowiska?

Ogród przyjazny dla środowiska to taki, który sprzyja naturalnej aktywności owadów oraz ptaków. To miejsce, w którym na co dzień zachodzić będą liczne procesy typowe dla świata natury. Jedną z najważniejszych cech takiego ogrodu jest duża powierzchnia biologicznie czynna. Jest to po prostu teren pokryty roślinnością, ale również wodami powierzchniowymi, na którym zachodzi naturalna aktywność biologiczna.

Ekologiczny ogród posiada również wiele różnorodnych gatunków roślin, które stanowią naturalne schronienie lub źródło pożywienia dla większej liczby gatunków zwierząt. Zamiast równiutko wystrzyżonych trawników stawia się tutaj na różne gatunki traw, które utrzymuje się na pewnej wysokości, tak, aby nie odbierać przestrzeni przyjaznej owadom. To także kwiaty, niezwykle istotne dla owadów pylących. W ogrodzie przyjaznym dla środowiska stawia się także na większą retencję wody oraz systemy, które pozwalają zredukować zużycie wody wykorzystywanej do nawadniania.

Jakie style ogrodnicze są przyjazne dla środowiska?

Bardzo dobrym rozwiązaniem będą ogrody naturalistyczne, w których przestrzeń do działania pozostawia się matce naturze. Do takich ogrodów dobiera się różnorodne trawy, kwiaty i niskie krzewy, które nie wymagają od nas dodatkowej ingerencji. Wystarczy od czasu do czasu przystrzyc trawę. Taki ogród żyje własnym życiem i dzięki temu jest bardziej przyjazny dla środowiska naturalnego. Przykładami ogrodów naturalistycznych mogą być chociażby ogrody: wiejskie, rustykalne, romantyczne, czy angielskie. To zaprzeczenie ogrodów minimalistycznych, w których dominuje krótko przystrzyżony trawnik i pełny porządek.

Czym powinien charakteryzować się ekologiczny ogród?

Możemy wskazać kilka cech typowych dla ogrodu ekologicznego, przyjaznego dla środowiska naturalnego. Najważniejsze cechy takiego ogrodu to:

- duża powierzchnia biologicznie czynna,

- różnorodność roślin,

- duża ilość wysokich traw, bylin, kwiatów i krzewów,

- wody powierzchniowe w postaci np. oczka wodnego,

- instalacje sprzyjające małej retencji (np. zbiornik retencyjny lub przydomowa oczyszczalnia),

- mało wymagające rośliny, przy których nie trzeba stosować preparatów chemicznych,

- system redukujący zużycie wody wykorzystywanej do nawadniania ogrodu.

W ekologicznym ogrodzie można również zastosować rozmaite akcesoria, które ułatwią naturalną aktywność biologiczną niektórym gatunkom pożytecznych owadów i ptaków. Jeśli chodzi o dobór roślin, w takim ogrodzie na pewno powinno znaleźć się wiele roślin przyjaznych dla zapylaczy (zwłaszcza pszczół). Mile widziane są także drzewa, zarówno zimozielone, jak również liściaste.

Technologie, jakie warto wykorzystać na swoim ogrodzie

Już na etapie projektowania ogrodu warto przemyśleć optymalny system nawadniania. W teorii naturalistyczne ogrody nie wymagają nawadniania, ponieważ stosuje się na nich rośliny mniej wymagające, które dobrze radzą sobie pozostawione samymi sobie. W niektórych regionach trzeba jednak liczyć się z długimi okresami suszy, która będzie zabójcza także dla roślin, które preferują bardziej suche grunty. W takich sytuacjach warto rozważyć system nawadniania kropelkowego. Jest to system podziemny, który dystrybuuje wodę bezpośrednio do korzeni, co przekłada się na znaczną redukcję zużycia wody. System ten jest dość kosztowny i wymaga umiejętnego rozplanowania ogrodu, ale z drugiej strony zapewni bardzo wysoką efektywność i oszczędność.

Warto także pomyśleć o systemach wspierających małą retencję wody na działce. Może to być chociażby zbiornik retencyjny, który będzie gromadził wody opadowe, które następnie można wykorzystać do podlewania ogrodu. Jeśli działka nie posiada przyłącza kanalizacyjnego, wówczas warto zainwestować w przydomową oczyszczalnię ścieków. Taka oczyszczalnia pozwala odzyskać sporą część wody ze ścieków, która może być ona wykorzystana do podlewania ogrodu lub do celów sanitarnych. Warto przypomnieć, że w ramach programu Moja Woda można uzyskać dofinansowanie na zakup i montaż urządzeń wspierających małą retencję na działce.

Akcesoria, które uzupełnią ekologiczny ogród

Chcesz uczynić swój ogród jeszcze bardziej przyjaznym dla środowiska naturalnego? W takim razie możesz zatroszczyć się o rozmaite akcesoria, które będą stanowić wsparcie dla niektórych gatunków zwierząt. Chodzi tu przede wszystkim o domki dla owadów oraz karmniki dla ptaków. Dobrym pomysłem jest także przydomowy kompostownik, który pozwoli wykorzystać odpadki organiczne do produkcji naturalnego nawozu. Projektując ogród warto dowiedzieć się więcej o charakterystycznych dla danego regionu gatunkach zwierząt, zwłaszcza o gatunkach większej troski. Pozwoli to dobrać rozwiązania odpowiednie właśnie dla tych zwierząt.