Zakup działki budowlanej oznacza zwykle duży wydatek liczony w setkach tysięcy złotych. Szacując swoje możliwości finansowe część inwestorów zapomina o tym, że po zakupie działki należy jeszcze opłacić stosowny podatek. Dużymi krokami zbliżamy się końca roku 2023, a zatem warto już teraz sprawdzić, jak prezentować się będzie podatek od zakupu działki budowlanej 2024. W tym artykule omówimy najważniejsze kwestie związane z podatkiem od zakupu nieruchomości, ale również powiemy o podatku od nieruchomości, który będzie obowiązywał właściciela gruntu.
Kto płaci podatek od zakupu działki budowlanej?
Teoretycznie przepisy prawa nie narzucają obowiązku opłacenia podatku od czynności cywilno-prawnych jednej ze stron transakcji. W praktyce jednak przyjmuje się, że obowiązek za uregulowanie tego podatku spoczywa na osobie kupującej. Stosowne informacje na ten temat powinny zawrzeć się w akcie notarialnym zawieranym w obecności notariusza. To właśnie od treści tego dokumentu zależeć będzie to, kto płaci podatek od zakupu działki budowlanej. W zdecydowanej większości przypadków jest to osoba kupująca, aczkolwiek nic nie stoi na przeszkodzie, aby zapis w akcie notarialnym przenosił ten obowiązek na sprzedającego lub rozdzielał ten obowiązek w umówionym stosunku, np. po połowie.
Ile będzie wynosił podatek od zakupu działki w 2024 roku?
Na chwilę obecną nic nie wskazuje na to, aby miały się zmienić przepisy związane z podatkiem od czynności cywilno-prawnych. Zgodnie z aktualnymi przepisami podatek ten wynosi 2% od wartości transakcji. Nieco inny sposób rozliczania podatku obowiązuje w sytuacji, gdy sprzedawca jest płatnikiem VAT. W tej sytuacji podatek od zakupu działki budowlanej jest równy podatkowi VAT i wynosi 23%. To duża różnica. Z tego względu, cena nieruchomości netto jest odpowiednio niższa, tak, aby po zapłaceniu podatku VAT finalny koszt nie był dużo wyższy od pierwszego wariantu.
Ile w praktyce może kosztować podatek od zakupu działki?
Średnie ceny działek budowlanych w Polsce oscylują w przedziale od 300 do 400 zł za metr kwadratowy. Przyjmijmy, że inwestor kupuje działkę budowlaną o powierzchni 1000 m2 i płaci za nią 350,000 zł. Podatek od czynności cywilno-prawnych wynosi 2%, a zatem opłata wyniesie 7,000 zł. Jeśli natomiast sprzedawca jest płatnikiem netto i cena 350,000 zł jest kwotą netto, wówczas należy do niej doliczyć 23% podatku VAT, a zatem 80,500 zł.
Koszt zakupu działki oraz podatek płacony po zakupie nieruchomości gruntowej to wciąż nie wszystkie opłaty, które złożą się na łączny koszt zakupu działki. Należy bowiem pamiętać, że kupujący zazwyczaj opłaca również wynagrodzenie notariusza. Główną składową tego wynagrodzenia jest tzw. taksa notarialna, a jej wysokość jest uzależniona od wartości transakcji. Dla przykładu, dla działek o wartości od 60,000 zł do 1,000,000 zł maksymalna taksa notarialna wynosi 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60,000 zł.
Jakie informacje należy zawrzeć w akcie notarialnym
Jak już mówiliśmy, podatek od czynności cywilno-prawnych w zdecydowanej większości przypadków pokrywa osoba kupująca. Jednak ostateczna decyzja w tej sprawie zależy od stron transakcji. Aktualne przepisy prawne dają możliwość przeniesienia obowiązku na osobę sprzedającą lub na podzielenie kwoty na obie strony w umówionym wcześniej stosunku. Z związku z tym, a akcie notarialnym będącym dokumentem potwierdzającym przeniesienie praw własności do nieruchomości gruntowej należy zawrzeć informację na temat tego, która strona transakcji jest odpowiedzialna za pokrycie podatku. W przypadku podziału warto umieścić informacje, w jaki sposób osoba sprzedająca deklaruje się przekazać umówioną kwotę osobie kupującej, która opłaci podatek. Na uregulowanie podatku od czynności cywilno-prawnych mamy 14 dni od momentu zawarcia umowy.
Podatek od nieruchomości w 2024 roku
O ile podatek od zakupu działki budowlanej nie ulegnie zmianie w 2024 roku, o tyle zmieni się podatek od nieruchomości, który należy uregulować każdego roku. Przy zakupie działki w pierwszym kwartale nowego roku warto zatem zapytać obecnego właściciela, czy już uregulował ten podatek, czy też obowiązek ten będzie spoczywać na nowym właścicielu. Wysokość podatku od nieruchomości zależy od jej powierzchni, a także od przeznaczenia. Do tego należy jeszcze doliczyć podatek gruntowy, czyli tzw. opłatę od wieczystego użytkowania gruntu, o ile oczywiście zachodzi obowiązek opłacenia tego podatku.