Budowa domu to poważne i kosztowne przedsięwzięcie, które w wielu przypadkach wymaga od inwestorów podjęcia kredytu w banku. Prawdopodobieństwo otrzymania kredytu na oczekiwaną kwotę zależy właśnie od zdolności kredytowej. Finalnie taką zdolność określa kwota, jaką można pożyczyć w banku. Jednak składa się na nią wiele zmiennych, które należy wziąć pod uwagę. Z niniejszego artykułu dowiesz się, czym jest zdolność kredytowa, w jaki sposób możesz ją sprawdzić, a także, jakie są sposoby na jej poprawienie.
Czym jest zdolność kredytowa?
Definicję zdolności kredytowej zawiera ustawa Prawo bankowe z 1997 roku. Zgodnie z art. 70 tej ustawy, „Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności”. Innymi słowy, na podstawie zdolności kredytowej bank określa górną kwotę, którą można bezpiecznie pożyczyć kredytobiorcy, minimalizując ryzyko tego, że stanie się on niewypłacalny.
Dużo zależy również od tego, jaki kredyt Cię interesuje. Najniższe kwoty można uzyskać w ramach kredytu gotówkowego na dowolny cel. W przypadku tego zobowiązania bank nie oczekuje bowiem żadnego zabezpieczenia. W przypadku kredytu hipotecznego maksymalna kwota, którą można pożyczyć jest dużo wyższa, ponieważ zabezpieczeniem tego kredytu będzie nieruchomość. W sytuacji, gdy kredytobiorca przestanie spłacać raty, bank przejmuje należną do niego nieruchomość, co pozwoli przynajmniej częściowo pokryć poniesione straty.
W jaki sposób można sprawdzić zdolność kredytową?
Zdolność kredytową analizuje bank po złożeniu przez Ciebie wniosku kredytowego. Samo złożenie wniosku nie jest obligatoryjne – w każdej chwili możesz zrezygnować, nawet jeśli decyzja będzie pozytywna. Ponadto, coraz większa liczba banków stara się zaoferować szybką ocenę zdolności na podstawie danych posiadanych na temat swojego klienta. W związku z tym bank, w którym posiadasz konto może szybciej ocenić Twoją zdolność na podstawie historii konta, wysokości przychodów, a także średnich wydatków ponoszonych w ciągu miesiąca. Często można nawet złożyć szybki wniosek o kredyt do określonej wysokości.
Wielu inwestorów obawia się jednak formalności w banku i nie chce składać wniosku kredytowego na wczesnym etapie przygotowań do budowy domu. To w pełni zrozumiałe. W takich sytuacjach z pomocą przychodzą internetowe kalkulatory zdolności kredytowej. Na takich stronach możesz znaleźć formularz, w którym wpisujesz odpowiedzi na różne pytania związane z Twoją aktualną sytuacją finansową. Co najważniejsze – nie musisz podawać swoich danych osobowych, dzięki czemu w ten sposób poznasz swoją zdolność kredytową zachowując anonimowość. W ocenie zdolności kredytowej pomóc może również doradca finansowy.
Jakie czynniki są brane pod uwagę przy ocenie zdolności kredytowej?
Na aktualną zdolność kredytową wpływa wiele różnorodnych czynników. Osoby planujące w niedalekiej przyszłości budowę domu powinny zainteresować się tym, jakie czynniki mają największe znaczenie. Pozwoli to powiem zoptymalizować sytuację finansową i zwiększyć zdolność kredytową przed podjęciem rozmów z bankiem. Oto najważniejsze czynniki, które są brane pod uwagę przez bank przy ocenie zdolności kredytowej:
- wysokość stałych przychodów (np. pensja, emerytura, renta),
- stabilność zarobków (np. rodzaj umowy o pracę, staż pracy, branża),
- miesięczne koszty utrzymania,
- aktualnie spłacane zobowiązania (np. inne kredyty, zakupy ratalne, leasing),
- historia kredytowa,
- cechy osobowe (np. status matrymonialny, liczba dzieci na utrzymaniu),
- ewentualne zadłużenie (np. niespłacony mandat).
Na podstawie powyższych czynników bank określa, jaka jest maksymalna wysokość raty, którą możesz płacić każdego miesiąca. Teoretycznie bank zawsze zaniża zdolność kredytową, aby wziąć pod uwagę zmieniające się realia, np. wysokość stóp procentowych, które w przyszłości mogą ulec zmianie, co oczywiście zmieni także wysokość raty. Bank określa ryzyko kredytowe i na tej podstawie podejmuje ostateczną decyzję. Jak już mówiliśmy, wpływ na taką decyzję będzie miało to, czy kredyt będzie posiadał zabezpieczenie. Oferowana kwota kredytów hipotecznych jest wyższa, ponieważ zabezpieczeniem takiego zobowiązania staje się nieruchomość, której dotyczy kredyt.
Czy możliwe jest podniesienie zdolności kredytowej?
Jak najbardziej, istnieją pewne sposoby, które pozwalają podnieść zdolność kredytową, a tym samym lepiej przygotować się do planowanej budowy domu. Oto najskuteczniejsze sposoby na poprawienie swojej zdolności kredytowej:
- wcześniejsza spłata dotychczasowych zobowiązań finansowych,
- zrezygnowanie z karty kredytowej czy też cesja leasingu,
- ograniczenie miesięcznych wydatków,
- spłata zadłużeń (warto sprawdzić aktualny status w Biurze Informacji Kredytowej oraz w popularnych bazach dłużników),
- rozmowa z pracodawcą o zmianie warunków umowy,
- analiza sytuacji związanej z rozdzielnością majątkową (ewentualne zawarcie lub rezygnacja z rozdzielności mogą mieć wpływ na zdolność kredytową).
W międzyczasie warto również gruntownie przeanalizować oferty różnych banków, aby sprawdzić, które z nich oferują najlepszą ofertę kredytu hipotecznego. Warto także rozpocząć przygotowania wkładu własnego, który będzie wymagany przy tej formie zobowiązania. Co więcej, wyższy wkład własny oznacza możliwość wynegocjowania korzystniejszych warunków. Dobrym pomysłem jest również rozmowa z doradcą finansowym, który może przeanalizować aktualną zdolność kredytową i zaproponować najlepsze sposoby jej podniesienia. To wszystko sprawi, że będziesz lepiej przygotowany na rozmowy z bankiem w momencie, gdy plany o budowie domu przejdą w fazę realizacji.