Boniowanie to proces, który polega na tworzeniu żłobień w elewacji budynku. Żłobienia te mogą przyjmować regularne formy, ale również dzielić elewację w sposób nieregularny. Bonie można wykonać zarówno na tynku, jak również na warstwie termoizolacyjnej. Jest to bardzo prosta i sprawdzona technika pozwalająca na urozmaicenie wyglądu zewnętrznego elewacji. W tym artykule tłumaczymy, na czym polega boniowanie i w jakim celu stosuje się tę technikę.
Co to jest boniowanie?
Boniowanie to technika zdobienia elewacji wywodząca się jeszcze z czasów starożytnych. Wówczas była ona jednak nieco bardziej skomplikowana, ponieważ polegała na żłobieniu kamiennych powierzchni, z których wykonane były budynki. Dziś bonie można wykonać zarówno na tynku, jak również w warstwie ocieplenia. Być może kojarzysz domy, których elewacja składa się z pionowych lub poziomych pasów. Widoczne żłobienia to właśnie bonie. Boniowanie zwykle polega właśnie na tworzeniu imitacji żłobień lub na wycinaniu rowków. Zwykle celem jest uzyskanie regularnych linii na elewacji, choć w ten sposób można uzyskać także nieregularne kształty.
W jakim celu wykonuje się boniowanie?
Boniowanie wykonuje się w celu przyozdobienia elewacji budynku i nadania jej ciekawszego wyglądu. Choć istnieje możliwość boniowania całej elewacji, to w praktyce bonie wykonuje się jedynie na niektórych powierzchniach elewacji. Najczęściej boniowanie wykonuje się na narożnikach budynku, przy wejściu, a także w okolicach okien. Bonie mogą również optycznie zmienić układ bryły budynku. Z ich pomocą można zaznaczyć wyraźny podział na parter i piętro lub parter i poddasze. W ten sposób bryła domu może zyskać bardziej foremny zarys.
Z kolei wykonując drobne żłobienia o nieregularnym położeniu możliwe jest uzyskanie imitacji naturalnego kamienia. To ciekawa propozycja dla osób, które marzą o kamiennej elewacji, ale nie mogą sobie na to pozwolić ze względu na bardzo wysokie koszty. Boniowanie okaże się dużo tańsze, aniżeli zakup kamiennych płyt. Bonie doskonale prezentują się na nowoczesnych elewacjach, na których zastosowano detale wykonane z drewna, aluminium, klinkieru oraz innych materiałów.
Na czym właściwie polega ten proces?
Jak już mówiliśmy, boniowanie polega na tworzeniu imitacji żłobień lub wycinaniu rowków w powierzchni elewacji, celem tworzenia określonych faktur, lub pionowych i poziomych linii, które pozwolą urozmaicić wygląd elewacji budynku. Istnieje wiele technik boniowania, z czego najpopularniejsze obecnie jest boniowanie w termoizolacji. Nacięcia można wykonać samodzielnie w styropianie, ale również zamówić płyty z fabrycznie wykonanymi żłobieniami. Ta druga opcja jest droższa, ale z drugiej strony zmniejsza ryzyko pozostawienia mostków termicznych. Wyżłobienia zbroi się siatką, a następnie zabezpiecza specjalnymi profilami lub kątownikami. Bonie można wycinać także w wełnie mineralnej, ale jest to dużo trudniejsze oraz kosztowniejsze.
Wycinanie boni w styropianie rodzi ryzyko obniżenia współczynnika przenikania ciepła dla przegrody. Bonie zmniejszą bowiem grubość termoizolacji. Dlatego należy zastosować albo grubszy materiał, albo bonie naklejane, które nanosi się już na ocieplenie budynku w formie cieńszych styropianowych płyt. Bonie można wykonać także w tynku. W tym celu wykorzystuje się metalowy rylec, lub przeciąga specjalny szablon po świeżym tynku. Prostą techniką jest także naklejenie listew z drewna lub PCV. Są to techniki boniowania stosowane w tynku tradycyjnym. W przypadku tynku cienkowarstwowego stosuje się pseudoboniowanie polegające na naklejeniu taśmy malarskiej na styropianie, nałożeniu tynku, a następnie zerwaniu taśmy przed wyschnięciem tynku.
Przykład zastosowania boni
Bonie bardzo często spotkamy w domach klasycystycznych oraz staropolskich dworkach. Najczęściej stosuje się tutaj poziome linie na narożach budynku. Dość popularne jest także wykonanie poziomych linii w celu przyozdobienia elewacji otaczającej drzwi zewnętrzne oraz okna. Rzadziej stosuje się natomiast bonie pionowe. W ten sposób można uforemnić bryłę budynku. Z kolei nieregularne i drobne żłobienia wykonuje się na elewacji celem uzyskania imitacji jakiegoś materiału, zwykle kamienia. W domach piętrowych często wykonuje się poziome boniowanie, aby uzyskać linie biegnące na wysokości okien górnej kondygnacji. Możliwości są bardzo szerokie.
Ile kosztuje boniowanie elewacji?
Koszty boniowania zależą od techniki wykonania. W przypadku zastosowania żłobionych płyt styropianowych ponosimy w zasadzie wyłącznie koszty zakupu materiału, a koszty samej robocizny nie powinny ulec zmianie. Drożej wychodzi boniowanie polegające na stosowaniu listew drewnianych i PCV, a także boniowanie wykonywane metodą inwazyjną poprzez nacinanie materiału termoizolacji lub tynku. Tego typu bonie zostaną wykonane w cenie ok. 50 – 100 zł za metr bieżący. Nie są to zatem wygórowane koszty, biorąc pod uwagę duże możliwości.