Prawidłowo wykonana instalacja odgromowa zabezpiecza dom na wypadek pożaru lub uszkodzenia sieci elektrycznej wraz z podłączonymi do niej urządzeniami w momencie uderzenia pioruna. Co ciekawe, nie każdy dom jednorodzinny musi być wyposażony w tego typu instalację. W tym artykule odpowiadamy na pytanie, w jakich sytuacjach instalacja odgromowa jest obowiązkowa, ale podajemy również powody, dla których zawsze warto pomyśleć o tej instalacji.
W jakim celu wykonuje się instalację odgromową?
Poważnym zagrożeniem dla naszego domu może być uderzenie pioruna. Gdy uderzy on w budynek, zachodzi ryzyko pożaru, a także uszkodzenia sieci elektrycznej wraz z podłączonymi do niej urządzeniami. Aby tego uniknąć stosuje się instalację odgromową, czyli po prostu piorunochron. Zadaniem takiej instalacji jest ściągnięcie pioruna w sposób kontrolowany i przekazanie prądu do gruntu, gdzie zostanie on rozprowadzony bez szkody dla budynku i otoczenia.
Biorąc pod uwagę, jak poważne szkody może wyrządzić uderzenie pioruna, instalacja odgromowa jest zalecana we wszystkich domach jednorodzinnych, choć obowiązujące przepisy nie nakładają tego obowiązku na wszystkich właścicieli domów. Tylko w niektórych sytuacjach właściciel będzie prawnie zobligowany do zamontowania na swoim domu tego typu instalacji.
Kiedy instalacja odgromowa jest obowiązkowa?
W przypadku nowych budynków konieczne jest dokonanie obliczeń i wskazanie wskaźnika zagrożenia piorunowego. W tym celu bierze się pod uwagę wiele czynników, z których najważniejsze to: lokalizacja budynku względem sąsiednich zabudowań, ukształtowanie terenu, wysokość budynku i rodzaj pokrycia dachowego, czy też częstotliwość wyładowań atmosferycznych w danej strefie. Zgodnie z obowiązującymi Warunkami Technicznymi, budynek należy wyposażyć w instalację odgromową jeśli jest on wyszczególniony w Polskiej Normie dotyczącej ochrony odgromowej. Analizy ryzyka dokonuje się na podstawie normy PN-EN 62305.
Istnieją także prostsze i klarowniejsze sytuacje, w których instalacja odgromowa okazuje się obowiązkowa. Chodzi tu o budynki o powierzchni przekraczającej 500 m2 lub o wysokości powyżej 15 metrów. Instalacja odgromowa jest także niezbędna w przypadku domów zbudowanych z łatwopalnych materiałów, np. drewna. To oznacza, że do obowiązku montażu piorunochronu automatycznie kwalifikują się domy budowane w technologii szkieletowej. Kwestię montażu instalacji odgromowej warto przedyskutować z architektem jeszcze na etapie prac projektowych.
Jak wygląda prawidłowa instalacja odgromowa?
Podstawą instalacji odgromowej są zwody pionowe i poziome. W przypadku dachów płaskich w zupełności wystarczą zwody pionowe, natomiast w przypadku dachów spadzistych prowadzi się także zwody poziome, które przechodzą przez kalenicę dachu oraz jego najwyżej położone krawędzie. Następnie stosuje się przewody odprowadzające, których zadaniem jest odprowadzenie prądu ze zwodów do uziomu. Naturalnym uziomem może być zbrojenie fundamentu. Jeśli jednak chcemy wykonać uziom fundamentowy, należy go uwzględnić już na etapie projektowania. W istniejących budynkach można natomiast zastosować uziom szpilkowy lub otokowy. Niezależnie od rodzaju, zadaniem uziomu jest bezpieczne rozprowadzenie prądu w gruncie.
Czy warto zainwestować w instalację odgromową, gdy nie jest to konieczne?
Zdecydowanie tak! Dla własnego bezpieczeństwa zawsze warto zainstalować instalację odgromową. Nawet jeśli ryzyko uderzenia pioruna w dom jest dość niskie, nie oznacza to, że nie ma go w ogóle. Ponadto, szkód może narobić także piorun, który uderzy w okolicy. Wówczas mamy prawo ubiegać się o wypłatę odszkodowania od naszego ubezpieczyciela. Firma ubezpieczeniowa w pierwszej kolejności sprawdzi jednak, czy nasz dom posiada piorunochron, a także ogranicznik przepięciowy. W sytuacji, gdy nasz dom nie będzie posiadał tych zabezpieczeń, ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania od szkód spowodowanych wyładowaniami atmosferycznymi. Sama instalacja powinna być równie poddawana przeglądowi co najmniej raz na 5 lat.
Ile kosztuje instalacja odgromowa?
Koszt wykonania instalacji odgromowej zależy w głównej mierze od specyfiki budynku. Im większa jego powierzchnia i bardziej złożona geometria dachu, tym droższe będzie wykonanie instalacji. Wiąże się to przede wszystkim z koniecznością poprowadzenia większej ilości zwodów. Jedno jest pewne – montaż instalacji odgromowej będzie dużo tańszy, jeśli zdecydujemy się na taką inwestycję już na etapie budowy domu. Wówczas można wykorzystać uziom fundamentowy, który jest najprostszy i najtańszy do wykonania. W przypadku standardowych domów jednorodzinnych, wykonanie całej instalacji odgromowej z tego typu uziomem powinno zamknąć się w kwocie do 1500 – 2000 zł.