Ustawa wiatrakowa i jej wpływ na budowę domu
Farmy wiatrowe wciąż budzą sporo kontrowersji i obaw ze strony osób, które planują budowę domu w ich okolicach. W ostatnim czasie wiele mówi się także o nowelizacji tej ustawy, która może wpłynąć na większe prawdopodobieństwo wybudowania farmy wiatrowej w okolicy istniejących już domów. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest ustawa wiatrakowa, na czym polega zasada 10H, a także, jakie zmiany może wprowadzić planowana nowelizacja.
Co to jest ustawa wiatrakowa?
Ustawa wiatrakowa to potoczna nazwa odnosząca się do ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, uchwalonej 20 maja 2016 r. Ustawa ta zawiera zasady, które regulują budowę elektrowni wiatrowych, a także decydują o możliwych lokalizacjach takiej inwestycji. W kontekście budowy domu inwestorów interesuje przede wszystkim to, w jakiej odległości od farmy wiatrowej można wybudować dom.
Współcześnie wiążąca jest zasada 10H, ale jej krytycy od lat wskazują, że blokuje ona dalszy rozwój ekologicznych elektrowni wiatrowych, które przy rosnących cenach energii pierwotnej mogłyby okazać się prawdziwym zbawieniem dla wielu regionów. Dlatego też, w 2022 roku głośny jest temat planowanej nowelizacji ustawy wiatrakowej.
Jak działa słynna zasada 10H?
Zgodnie z zasadą 10H, nowe farmy wiatrowe mogą być budowane w odległości równej lub większej, niż dziesięciokrotność wysokości wiatraka, wraz z jego elementami technicznymi, w tym wirnikami i łopatami. Zasada ta nie obowiązuje w przypadku małych wiatraków o wysokości nieprzekraczającej 15 m, które można wybudować bez zezwolenia.
Jednak wiatraki używane w farmach wiatrowych są znacznie wyższe. Ich wysokość może przekraczać 100 m. A zatem, wiatrak o wysokości 100 m może zostać wybudowany w odległości nie mniejszej niż 1000 m od budynków mieszkaniowych.
Zasada ta wzbudziła sporo kontrowersji, ponieważ w dużej mierze przyczyniła się do ograniczenia rozwoju farm wiatrowych w naszym kraju. Obowiązująca zasada 10H znacznie utrudnia znalezienie właściwej lokalizacji pod budowę dużych farma wiatrowych. Tymczasem borykamy się przecież ze stale rosnącymi cenami energii pierwotnej, a sytuacja ta raczej nie ulegnie poprawie.
Coraz wyższe rachunki przyczyniły się do znacznego wzrostu popularności nie tylko dla farm wiatrowych, ale również dla energetyki jądrowej w naszym kraju. W związku z tym, rząd w ostatnich miesiącach informował o pracach nad nowelizacją ustawy wiatrakowej.
Nowelizacja ustawy wiatrakowej – jakie przewiduje zmiany?
Nowa ustawa wiatrakowa ma znieść zasadę 10H, która ogranicza dalszy rozwój tego sektora energetyki w naszym kraju. Nowe przepisy miałyby zakładać, że o odległości farm wiatrowych do budynków mieszkalnych decydować będzie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. MPZP miałby brać pod uwagę wielkość inwestycji oraz jej oddziaływanie na środowisko naturalne i ewentualny wpływ na zdrowie lokalnych społeczności.
Jednocześnie, nowe regulacje zakładają, że minimalna odległość budynków mieszkalnych od farmy wiatrowej miałaby wynosić 500 m. To jednak nie wszystko – lokalne społeczności miałyby możliwość korzystania z określonej części wyprodukowanej energii za darmo, co oczywiście przełożyłoby się na niższe rachunki za prąd w tych regionach.
Kiedy może wejść w życie nowelizacja ustawy wiatrakowej?
Już w lipcu mogliśmy usłyszeć, że trwają pracę nad nowelizacją ustawy wiatrakowej z 2016 roku. W grudniu pojawiły się natomiast informacje, że rząd chce uchwalić nową ustawę jeszcze przed końcem 2022 roku. Istnieje zatem duże prawdopodobieństwo, że już na dniach nowelizacja ustawy wiatrakowej trafi na najbliższe posiedzenie sejmu. Jeśli nowelizacja zostanie uchwalona przed końcem roku, wówczas weszłaby w życie za pewne w drugiej połowie stycznia. To otworzyłoby drogę samorządom do określenia warunków budowy farm wiatrowych w planie miejscowym.
Wpływ ustawy wiatrakowej na budowę domu
Na ten moment inwestorzy wciąż muszą przestrzegać zasady 10H. Jeśli zatem planujesz budowę domu w okolicy farmy wiatrowej, odległość domu od najbliższego wiatraka musi wynosić przynajmniej 10-krotność wysokości całkowitej wiatraka wraz z elementami technicznymi. Wysokość wiatraków można sprawdzić w Geoportalu. Wiele wskazuje jednak na to, że powyższe przepisy ulegną zmianie już na początku przyszłego roku.
Jeśli w życie wejdzie nowelizacja ustawy wiatrakowej, wówczas budowa domu w okolicy farm wiatrowych będzie regulowana przez Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego, przy czym minimalna odległość ma wynosić 500 m.