Czym są i do czego służą stemple budowlane?

Stemple budowlane to nieodzowny element budowy w trakcie wylewania monolitycznych konstrukcji z betonu. Są to podpory, które mają umożliwić prawidłowe i bezpieczne wykonanie wszystkich prac budowlanych, a także zapewnić czas na dokładne wyschnięcie betonu. Są łatwe i proste w montażu, a do dyspozycji pozostają stemple stalowe i drewniane. W tym artykule dowiesz się, czym są stemple budowlane i jakie mają zastosowanie.
 

Co to są stemple budowlane?

Stemple budowlane to inaczej podpory montażowe, które zapewniają bezpieczeństwo w trakcie wznoszenia niektórych konstrukcji. Zwykle są to monolityczne konstrukcje wykonywane z betonu. Stemple budowlane są wykorzystywane przy pracach szalunkowych, czyli przy budowie form, do których następnie wylany zostanie betonu.

Po wylaniu betonu stemple podtrzymują konstrukcję aż do momentu całkowitego wyschnięcia betonu i nabraniu przez niego docelowych właściwości. Ze stempli budowlanych korzysta się zarówno przy budowie domu jednorodzinnego, jak również przy wznoszeniu dużych obiektów wielkokubaturowych. Stemple budowlane mogą zostać wypożyczone na czas budowy lub dostarczone przez firmę budowlaną odpowiedzialną za realizację prac.

 
Rodzaje stempli budowlanych

Przy budowie domu wykorzystuje się dwa rodzaje stempli, a mianowicie stemple stalowe oraz stemple drewniane. Stemple drewniane są dużo tańsze, ale odznaczają się mniejszą nośnością, a ponadto możliwość ich regulowania jest bardzo mocno ograniczona. To z kolei ogranicza ich zastosowanie. Niemniej jednak, stemple drewniane powszechnie wykorzystuje się chociażby przy budowie stropów lub balkonów w domach jednorodzinnych. Ich minusem jest również podatność na czynniki atmosferyczne, wilgoć oraz pleśń i grzyby, przez co rzadziej stosuje się je na zewnątrz budynku.
Stalowe stemple budowlane są dużo wytrzymalsze i spełniają określone normy europejskie, które informują o ich maksymalnej nośności. Zazwyczaj posiadają regulowaną wysokość z blokadą skokową, dzięki czemu mogą być stosowane przy wielu różnych konstrukcjach. Są bardzo uniwersalne i trwałe z obu stron są pokryte specjalną warstwą antykorozyjną.

Standardowe stemple budowlane ze stali zazwyczaj mają wysokość do 5 metrów i ważą ok. 10-20 kg, ale na zamówienie inwestora można wykonać dowolne stemple budowlane pod kątem specyfiki realizowanego projektu. Stemple stalowe są również dużo prostsze oraz szybsze w montażu. 

Zastosowanie stempli budowalnych w budownictwie

Stemple budowlane są niezastąpione podczas wznoszenia poziomych konstrukcji monolitycznych z betonu, takich jak chociażby strop. Umożliwiają wykonanie wszystkich prac szalunkowych, a następnie podtrzymują konstrukcję aż do momentu, gdy beton nie wyschnie i nie nabierze określonych właściwości. Ponadto, stemple budowlane są wykorzystywane także przy budowie balkonów, tarasów, nadproży, belek, podciągów, a także ścian.

Stemple budowlane są zatem niezbędne zarówno przy budowie prostego domu jednorodzinnego, jak również obiektu wielkokubaturowego.

Stemple budowlane wykorzystywane przy budowie domu

Jak już mówiliśmy, stemple budowlane są wykorzystywane także przy budowie domów jednorodzinnych. Najczęstsze zastosowanie znajdują przy budowie stropów, czyli konstrukcji, które oddzielają od siebie dwie kondygnacje. W domach z poddaszem lub domach piętrowych zazwyczaj stosuje się stropy betonowe.

Przy budowie stropu bardzo często wylewa się beton – czy to przy monolitycznych stropach żelbetowych, czy to przy stropach gęstożebrowych. Stemple budowlane pozwalają wykonać szalunki, a następnie podtrzymują konstrukcję na czas budowy oraz podczas przerwy technologicznej potrzebnej do uzyskania docelowych właściwości konstrukcji. Stemple znajdują zastosowanie także przy budowie nadproży oraz balkonów. 

W jaki sposób można pozyskać stemple budowlane potrzebne do budowy domu? W systemie zleconym zazwyczaj odpowiada za to firma budowlana, która jest odpowiedzialna za dostarczenie niezbędnego sprzętu, materiałów, ale i wykwalifikowanych pracowników. Natomiast w systemie gospodarczym, za pozyskanie stempli może odpowiadać sam inwestor. Nie ma potrzeby ich kupowania – wystarczy wypożyczyć stemple o odpowiednich parametrach zgodnie z projektem budowlanym. W tym celu można skorzystać z fachowej pomocy kierownika budowy. 

Po jakim czasie usuwa się stemple budowlane?

Budowa konstrukcji poziomych wymaga zazwyczaj przerwy technologicznej. Jest to czas, w którym mieszanka betonowa, ale również zaprawy wysychają i nabierają swoich docelowych właściwości. Dopiero wtedy można bezpiecznie usunąć stemple budowlane, a także szalunki. Długość przerwy technologicznej zależy od specyfiki konstrukcji, ale zazwyczaj wynosi 28 dni, choć czasami jest 6 tygodni.

W okresie wiosenno-letnim beton przez pierwsze dni po wylaniu powinien być regularnie zwilżany, aby zapobiec pękaniu na skutek szybkiego kurczenia. Przy mniejszych konstrukcjach, przerwa technologiczna może wynosić zaledwie 14 – 21 dni. W przypadku niektórych konstrukcji stemple budowlane można usuwać partiami w kilku odstępach czasu.